مذاکرات مجلس شورای ملی ۹ دی ۱۳۱۸ نشست ۱۳
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری دوازدهم | تصمیم‌های مجلس | قوانین بنیان ایران نوین مصوب مجلس شورای ملی |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری دوازدهم |
دوره دوازدهم قانونگذاری
مشروح مذاکرات مجلس ملی، دوره ۱۲
جلسه: ۱۳
صورت مشروح مجلس روز یکشنبه نهم دی ماه ۱۳۱۸
فهرست مطالب:
۱- تصویب صورت مجلس
۲- بیانات آقای رئیس راجع به تأسف از بروز سانحه زلزله در ترکیه
۳- تقدیم یک فقره لایحه از طرف آقای وزیر پست و تلگراف
۴- بقیه شور اول لایحه امور حسبی از ماده ۱۶۳ تا ۲۰۵
۵- تصویب یک فقره مرخصی
۶- موقع و دستور جلسه بعد - ختم جلسه
(مجلس یک ساعت پیش از ظهر به ریاست آقای اسفندیاری تشکیل گردید)
صورت مجلس یکشنبه دوم دی ماه را آقای مؤید احمدی (منشی) قرائت نمودند. )اسامی غایبین جلسه گذشته که ضمن صورت مجلس خوانده شده:
غایبین بااجازه - آقایان: دکتر ملک‌زاده - جهانشاهی - رحمت سمیعی - فاطمی - اقبال - مستشار - دبستانی - شاهرخ - روحی.
عایبین بی‌اجازه - آقایان: رضوی - صادق وزیری - شهدوست - منصف - ثقةالاسلامی - مکرم افشار - موقر - اعظم زنگنه.
دیر آمدگان بی‌اجازه - آقایان: تولیت - افخمی - دکتر ادهم - وکیلی - مشار - موسی مرآت - سلطانی
- تصویب صورت مجلس
۱- تصویب صورت مجلس
رئیس - در صورت مجلس نظری نیست؟ (اظهاری نشد) صورت مجلس تصویب شد.
- بیانات آقای رئیس راجع به تأسف از بروز سانحه زلزله در ترکیه
۲- بیانات آقای رئیس راجع به تأسف از بروز سانحه زلزله در ترکیه
رئیس - سانحه مهیب و تاسف‌آوری که در مملکت برادر و دوست ما ترکیه واقع شده است همه را به طوری متاٌثر کرده است که فوق آن متصور نمی‌شود (نمایندگان- صحیح است) بنده کسی را نمی‌بینم در ایران که از این مسئله حقیقتاً با یک تاسفی احساسات خودش را اظهار نکند (صحیح است) از طرف دولت علیه شاهنشاهی و همچنین ملت ایران فوق العاده تاثراتی از این مسئله حاصل است به مقامات لازمه هم از طرف دولت و از طرف مجلس تلگرافاتی به عمل آمده است و در این جا خاطر آقایان را هم که موافقت با این تلگراف فرموده‌اند مستحضر می‌کنم که علاوه بر تلگرافی که شده است از طرف ملت ایران همدردی و تاسفات خودمان را فوق العاده اظهار می‌داریم (صحیح است) و امیدواریم که با همت عالیه اولیا دولت ترکیه به زودی جبران خساراتی که برای ملت ترک و برادران ما واقع شده است به عمل آمده و انشاالله اسباب راحتی بازماندگانی که در آنجا به این گرفتاری فوق‌العاده مبتلا شده‌اند فراهم شود (از طرف نمایندگان – انشاالله)
- تقدیم یک فقره لایحه از طرف آقای وزیر پست و تلگراف
(۳- تقدیم یک فقره لایحه از طرف آقای وزیر پست و تلگراف)
رئیس – آقای وزیر پست و تلگراف
وزیر پست و تلگراف – نظر به اینکه وزارت پست و تلگراف احتیاج به یک عده مستخدمین فنی پیدا کرده با اجازه از پیشگاه همایون شاهنشاهی در نظر گرفته شده است آموزشگاه اختصاصی وزارت پست و تلگراف در مرکز و در بعضی ولایات تاسیس شود و لایحه آن که از تصویب هیئت دولت گذشته برای شور و تصویب تقدیم مجلس شورای ملی می‌شود.
رئیس – به کمیسیون رجوع شود.
- بقیه شور اول لایحه امور حسبی از ماده ۱۶۳ تا ۲۰۵
(۴- بقیه شور اول لایحه امور حسبی از ماده ۱۶۳ تا ۲۰۵)
رئیس – بقیه شور اول گزارش کمیسیون دادگستری راجع به لایحه امور حسبی از ماده ۱۶۳ شروع می‌شود.
ماده ۱۶۳- امور راجع به ترکه عبارتست از اقداماتی که برای حفظ ترکه و رسانیدن آن به صاحبان حقوق می‌شود از قبیل مهر و موم و تحریر ترکه و اداره ترکه و غیره
رئیس – ماده ۱۶۴
ماده ۱۶۴- هرگاه متوفی در ایران اقامتگاه یا محل سکنی نداشته دادگاهی صالح است که ترکه در جاهای مختلف باشد دادگاهی که مال غیر منقول در حوزهٌ آن واقع است صلاحیت خواهد داشت و اگر اموال غیر منقول در حوزه‌های متعدد باشد صلاحیت با دادگاهی است که قبلاً شروع به اقدامات کرده.
رئیس - ماده ۱۶۵
ماده ۱۶۵- هر گاه تمام یا قسمتی از اموال متوفی در حوزه دادگاهی غیر از دادگاهی که مطابق مواد فوق صالح است باشد دادگاهی که اموال در حوزه آن دادگاه است اقدامات راجع به حفظ اموال متوفی را از قبیل مهر و موم به عمل آورده رونوشت صورت مجلس عملیات خود را به دادگاهی که مطابق دو ماده فوق برای رسیدگی به امور ترکه صالح است می‌فرستد.
رئیس - ماده
۱۶۶ فصل دوم – در مهر و موم
ماده ۱۶۶- دادگاه بخش مهر مخصوصی برای مهر و موم ترکه خواهد داشت و نمونه آن باید نزد رئیس دادگاه شهرستان باشد.
رئیس – ماده ۱۶۷
ماده ۱۶۷- اشخاص مذکور زیر می‌توانند درخواست مهر و موم ترکه را بنمایند:
۱- هر یک از ورثه متوفی یا نماینده قانونی آنها.
۲- موصی‌له در صورتیکه وصیت به جز مشاع شده باشد.
۳- طلبکار متوفی که طلب او مستند بسند رسمی یا حکم قطعی باشد بمقدار طلب در صورتیکه در مقابل طلب رهن نبودن و ترتیب دیگری هم برای تامین طلب نشده باشد.
۴- کسیکه از طرف متوفی بعنوان وصایت معین شده باشد.
رئیس - ماده ۱۶۸
ماده ۱۶۸ –در مواد زیر دادرس دادگاه بخش باید پس از اطلاع اقدام به مهر وموم نماید هر چند در خواست مهر وموم نشده باشد.
۱- در صورتی که بین ورثه محجوری باشد که ولی یا قیم یا وصی نداشته باشد.
۲- در صورتی که تمام یا بعضی از ورثه غائب و نماینده برای اداره اموال خود نداشته باشد و یا وارثی برای متوفی معلوم نباشد.
۳-در صورتیکه از اموال دولتی یا عمومی نزد متوفی امانت باشد.
رئیس -ماده۱۶۹
ماده۱۶۹ –در موارد مذکور فوق اداره ثبت احوال و متوفیات و کلانتری محل و دهبان ودادستان مکلفند مراتب را بدادگاه بخش محل وجود ترکه اطلاع بدهند.
رئیس -ماده۱۷۰
ماده ۱۷۰-در مورد شق ۳ از ماده ۱۶۸ مهر و موم فقط نسبت به اموال دولتی یا عمومی که نزد متوفی امانت بوده است بعمل میاید مگر اینکه اشخاص صلاحیت دار درخواست مهر و موم نسبت به بقیه اموال را بنمایند.
رئیس - ماده۱۷۱
ماده ۱۷۱ – درصورتیکه قبل از اطلاع به دادرس دادگاه بخش یا قبل از حضور او در محل ترکه اقدام فوری برای حفظ ترکه لازم باشد اقدام مزبور به توسط دادستان و در جایی که دادستان نباشد به توسط کلانتری محل و اگر مامورین شهربانی نباشند به توسط دهبان با حضور دو نفر معتمد محلی به عمل می‌آید و در مورد مداخله دهبان دادستان می‌تواند در هر دهستان که مقتضی بداند دهبانرا از مداخله منع کرده و صاحبدفتر رسمی یا یکی از مامورین دولتی یا دونفر معتمد محلی را متفقاً به انجام این کار مامور نماید مامورین نامبرده مراتب را در صورت مجلس نوشته و آنرا به دادگاه بخش می‌فرستند.
رئیس – آقای ملک مدنی.
ملک مدنی – راجع به این ماده در کمیسیون دادگستری مذاکره شد و به عقیده بنده جایی که ذکر شده صاحب محضر رسمی یا یکی از مامورین دولتی حفظ ترکه را بنماید بنده خیال می‌کنم که اگر دو نفر معتمد محلی هم آن طوری که برای دهبان در قانون در نظر گرفته شده معین می‌کردند بهتر بود زیرا مامورینی که در محل هستند یک مامورین کوچکی هستند اگر برای معتمد محلی که برای حفظ مال یک متوفائی البته صلاحیتش بیشتر است در قانون عنوانی معین می‌کردند بهتر بود همینطور هم اگر چنانچه صاحب محضر رسمی هم باشد ضرری ندارد که یکی دو نفر معتمد محلی هم اضافه شود این را خواستم یادآوری کنم که اگر آقای کفیل وزارت دادگستری موافقت می‌فرمایند در شور دوم پیشنهاد می‌کنم که این قسمت اضافه شود ضرری ندارد و ممکن است جلوگیری از یک افراط کاریهای مامورین بشود.
کفیل وزارت دادگستری – این موضوع در کمیسسون مورد مذاکره واقع شد و به طوریکه آقای ملک مدنی پیشنهاد می‌فرمایند آنجا هم فرمودند که در هر موقع برای حفظ اموال صغار مامورین دولتی دخالت می‌کنند یک نفر یا دو نفر معتمدین محلی باشد اما از نظر اینکه این مامورین دولتی که برای این قسمت تعیین می‌شوند چند قسمت هستند یک قسمت کسانی هستند که تحت مقررات و قواعد مخصوص انجام وظیفه می‌کنند البته در این مورد تصور رفته که ضرورت ندارد دو نفر معتمد محلی هم ضمیمه آنها بشود برای انجام کار ولی از آنطرف دهبان که یک نفر شخصی است که چندان تحت نظامات و قواعد مثل مامورین دولتی نیست و معلوم نیست اگر یک خطائی کرد چه باید بشود این است که دهبان دخالت بکند گفتیم که باید دو نفر معتمد محلی هم ضمیمه می‌شود و اگر در یک محلی دادستان مداخله دهبان را صلاح نداند می‌تواند او را از مداخله منع کند و یک یا دو نفر از مامورین دولتی یا صاحب دفتر را مامور این کار نماید معهذا آقای ملک مدنی ممکن است نظرشان را پیشنهاد کتبی بدهند مجدداً در کمیسیون مورد مذاکره واقع خواهد شد.
رئیس - ماده ۱۷۲
ماده ۱۷۲-در هر موردی که از طرف مامورین مذکور در ماده قبل ترکه مهر و موم می‌شود مامورین نامبرده کلید قفلهایی را که بر روی آن مهر و موم خورده است در پاکت یا لفافی مهر و موم نموده و بدادگاه بخش می‌فرستد.
رئیس - ماده ۱۷۳
ماده ۱۷۳- در صورتیکه بین ورثه مهجوری باشد که ولی یا وصی یا قیم نداشته باشد دادرس باید پس از مهر و موم مراتب را به دادستان اطلاع دهد که جهت تعییین قیم اقدام نماید.
رئیس – آقای موید احمدی
مؤید احمدی – به نظر بنده اگر آقای کفیل وزارت دادگستری توجه بفرمایند عقیده بنده این است که قیم در این جا زاید است به علت این که می‌گوییم در موردی که مأمورین مذکور در ماده قبل (خیر در ماده ۱۷۳) در صورتی که بین ورثه محجوری باشد که ولی یا وصی یا قیمی نداشته باشد به نظر بنده اینجا قیم زاید است برای این که ولی ولی ولایت قهری دارد وصی هم ممکن است آن میت برای خودش قرار داده باشد اما قیم را باید دادستان معین کند در حیات خودش که نمی‌توانسته است قیم معین کند پس قیم در این سطر اول زاید است.
کفیل وزارت دادگستری - به نظر بنده بقای کلمه قیم در این ماده ضرورت دارد زیرا این فرض ناظر است به موردی که کسی بمیرد و صغاری داشته باشد و وصی معین نکرده باشد ولی قهری هم نداشته باشد قیم هم نداشته باشد در این مورد دادرس باید دخالت کند و اگر قیم را برداریم آن وقت این فرض را که بنده عرض کردم تأمین نشده است.
مؤید احمدی - این فرض وجود ندارد.
کفیل دادگستری - چطور ندارد.
مؤید احمدی - فرض بفرمایید که یک کسی مرده است و صغار او ولی دارند ولی قهری دارد جد دارد یا این که وصی دارند ولی قیم را باید دادستان معین کند در حین فوت متوفی قیم فرض ندارد مگر این که دادستان تعیین کند.
ارگانی - ولی اجباری هست.
مؤید احمدی - آن صحیح است ولی قیم در صورتی است که ولی نداشته باشد.
کفیل وزارت دادگستری - این در صورتی است که ولی یا وصی نداشته باشد در این صورت کی باید قیم را معین کند باید به این ترتیب عمل شود و تعیین قیم شود معهذا ممکن است آقای پیشنهاد بفرمایند در شور دوم مذاکره شود.
رئیس - ماده ۱۷۴:
ماده ۱۷۴ - در صورتی که بین ورثه غایبی باشد که برای اداره اموال خود نماینده نداشته باشد اگر محل غایب معلوم است دادرس مهر و موم ترکه را به او اطلاع می‌دهد و اگر محل غایب معلوم نباشد به دادستان اطلاع خواهد داد که در صورت انقضای جهت تعیین امین برای او اقدام کند.
رئیس - ماده ۱۷۵.
ماده ۱۷۵ - رئیس دادگاه در مواردی که باید اقدام به مهر و موم شود فوراً باید خود یا به وسیله کارمند علی‌البدل اقدام به مهر و موم نماید و اگر علتی موجب تأخیر این اقدام گردد علت مذکور را در صورت مجلس می‌نویسد.
رئیس - ماده ۱۷۶:
ماده ۱۷۶ - وقت مهر و موم را دادگاه به اشخاصی که ذی‌نفع بداند اطلاع می‌دهد ولی نباید این امر موجب تأخیر مهر و موم شود.
رئیس - ماده ۱۷۷:
ماده ۱۷۷ - در موقع مهر و موم صورت مجلس مشتمل بر امور زیر تنظیم می‌شود:
۱ - تاریخ سال و ماه و روز و ساعتی که اقدام به مهر و موم شده است.
۲ - نام و مشخصات کسی که مباشر مهر و موم است.
۳ - علتی که موجب مهر و موم شده است.
۴ - نام و مشخصات و محل اقامت کسی که در خواست مهر و موم نموده و اگر دادرس به نظر خود اقدام به مهر و موم کرده باشد این نکته را در صورت مجلس می‌نویسد.
۵ - نام و مشخصات و اظهارات اشخاص ذی‌نفع که در موقع مهر و موم حاضر بوده‌اند.
۶ - تعیین جایی که ترکه در آنجا مهر و موم شده از قبیل اطاق - صندوقخانه و گنجه.
۷ - وصف اجمالی از اشیایی که مهر و موم نشده است.
۸ - اموال در محل خود مهر و موم شده است یا محل آن تغییر داده شده.
۹ - نگاهبان در صورتی که معین شده باشد با ذکر این که نگاهبان را دادرس مستقلاً معین کرده یا برحسب معرفی اشخاص ذی‌نفع.
۱۰ - اظهار کتبی و صریح با قید التزام از کلیه اشخاصی که با متوفی در یک جا زندگانی کرده و یا اموال در تصرف آنها بوده مشعر بر این که چیزی از اموال متوفی را خارج یا مخفی نکرده و مطلع نیستند که دیگری به طور مستقیم یا غیرمستقیم اموال متوفی را برده یا مخفی کرده است.
رئیس - ماده ۱۷۸:
ماده ۱۷۸ - صورت مجلس مذکور فوق باید به امضا کسی که مباشر مهر و موم است و اشخاص ذی‌نفع برسد و در صورتی که اشخاص مزبور نخواهند یا نتوانند امضا کنند مراتب در صورت مجلس ذکر می‌شود.
رئیس - ماده ۱۷۹:
ماده ۱۷۹ - کلید قفلهایی که روی آن مهر و موم شده در دادگاه بخش بایگانی و این امر در صورت مجلس قید می‌شود.
رئیس - ماده ۱۸۰
ماده ۱۸۰ - نسبت به اموالی که مهر و موم آن ممکن نیست صورت اجمالی از آن برداشته شده و در صورت لزوم نگاهبانی بر آن می‌گمارند.
رئیس - ماده ۱۸۱
ماده ۱۸۱ - در صورتی که از اموال دولتی یا عمومی نزد متوفی امانت باشد اموال نامبرده در همان محلی که متوفی گذارده است مهر و موم خواهد شد مگر این که موجبی برای تغییر محل باشد.
رئیس - ماده ۱۸۲
ماده ۱۸۲ - هر گاه در حین مهر و موم ترکه وصیت‌نامه یا برگ‌های دیگری پیدا شود که در لفافی مهر و موم شده باشد دادرس مشخصات اوراق و چگونگی مهر و موم و عنوانی که روی آن نوشته شده و نشانه روی لفاف را در صورت‌مجلس نوشته دادرس و حاضرین اگر معروف باشند و بتوانند امضا کنند امضا می‌نمایند و اگر امتناع نمایند امتناع آنها از امضا نوشته می‌شود.
رئیس - ماده ۱۸۳
ماده ۱۸۳ - لفاف مذکور در ماده فوق به دادگاهی که برای رسیدگی به امور ترکه صالح است فرستاده می‌شود.
رئیس - ماده ۱۸۴
ماده ۱۸۴ - اگر از عنوان روی لفاف یا علایم دیگری معلوم شود که برگ‌ها متعلق به غیر متوفی است دادرس برگ‌ها را به صاحبان آن رد می‌نماید و مشخصات آن را در صورت‌مجلس می‌نویسد و اگر صاحبان برگ‌ها حاضر نباشند آن را تأمین می‌نماید تا صاحبان آنها مطالبه نمایند.
رئیس - ماده ۱۸۵
ماده ۱۸۵ - هر گاه وصیت‌نامه در لفاف نباشد دادرس اوصاف آن را در صورت‌مجلس نوشته آن را به دادگاهی که برای رسیدگی به امور ترکه صالح است می‌فرستد.
رئیس - ماده ۱۸۶:
ماده ۱۸۶ - دادگاهی که لفاف مذکور در مواد فوق به آنجا فرستاده شده است آن را باز می‌کند و در صورتی که برگ‌ها جزو ترکه باشد امانت نگاه می‌دارد و الا اگر صاحبان آن حاضر باشند به آنها داده می‌شود و اگر حاضر نیستند محفوظ می‌ماند تا صاحبان آن حاضر شوند.
رئیس - ماده ۱۸۷:
ماده ۱۸۷ - اگر به دادرس در ضمن عملیات مهر و موم اطلاعی راجع به وجود وصیت‌نامه داده شود دادرس جستجو نموده و چنانچه وصیت‌نامه موجود باشد به ترتیب مذکور در ماده ۱۸۵ عمل می‌کند.
رئیس - ماده ۱۸۸.
ماده ۱۸۸ - در موقع مهر و موم یا برداشتن مهر و موم اشیا یا نوشته‌جاتی که داخل در ترکه نبوده و متعلق به زن یا شوهر متوفی یا متعلق به غیر باشد به صاحبان آنها رد و مشخصات اشیا نامبرده در صورت مجلس نوشته می‌شود.
رئیس - ماده ۱۸۹.
ماده ۱۸۹ - آن مقدار از اثاث‌البیت و غیره که برای زندگانی عیال و اولاد متوفی ضرورت دارد و همچنین اشیایی که قابل مهر و موم نیست مهر و موم نمی‌شود و اشیا مزبور در صورت‌مجلس توصیف می‌گردد.
رئیس - ماده ۱۹۰.
ماده ۱۹۰ - هزینه‌ای که برای کفن و دفن متوفی با رعایت شئون او لازم و ضروری است از وجوه نقد برداشته می‌شود و اگر وجه نقد نباشد از ترکه برداشته و به فروش می‌رسد و بقیه مهر و موم خواهد شد.
رئیس - ماده ۱۹۱.
ماده ۱۹۱ - در صورتی که متوفی مالی نداشته یا مال قابل مهر و موم نباشد دادرس صورت‌مجلسی تنظیم نموده و این مطلب را در آن قید می‌نماید.
رئیس - ماده ۱۹۲.
ماده ۱۹۲ - بعد از تحریر ترکه تقاضای مهر و موم پذیرفته نمی‌شود و اگر در اثنا تحریر ترکه درخواست مهر و موم بشود فقط آن مقداری که تحریر نشده است مهر و موم می‌گردد.
رئیس - ماده ۱۹۳.
ماده ۱۹۳ - اشیای ضایع‌شدنی یا اشیایی که نگاهداری آنها مستلزم هزینه بی‌تناسب است یا اموال کم قیمتی که حمل و نقل و نگاهداری آنها مستلزم زحمت و اشغال مکان وسیعی است ممکن است مهر و موم نشود و در این صورت اگر اشیای نامبرده مورد احتیاج اشخاص واجب‌النفقه نباشد فروخته شده و پول آن در صندوق دادگستری یا یکی از بانک‌های معتبر تودیع می‌شود.
رئیس - ماده ۱۹۴.
فصل سوم - در برداشتن مهر و موم
ماده ۱۹۴ - کسانی که حق درخواست مهر و موم ترکه را دارند می‌توانند رفع مهر و موم را هم درخواست نمایند.
رئیس - آقای اوحدی.
اوحدی - حصر درخواست برای رفع مهر و موم به اشخاصی که حق درخواست مهر و موم کردن را دارند به عقیده بنده کار مشکلی است در یک قسمت‌های این قانون که مربوط به امور حسبی است از توقیف ترکه و حفظ ترکه این حصر خیلی خوب است ولی چون در این قانون توسعه داده شده برای درخواست توقیف ترکه از این جهت حصرش اسباب زحمت خواهد شد اگر فقط و فقط در این قانون توقیف ترکه و حفظ ترکه که برای محجور و برای غایب بود البته در این مورد تقاضای توقیف یا از طرف دادرس شده بود یا از طرف دادستان آنها هم ذی‌حق بودند که هر وقت مقتضی شد رفع کنند قیمی نصب کنند امینی حاضر کنند نظاماتی درست کنند آن وقت بگویند مهر و موم را بردارید این صحیح است. اما وقتی بنا شد طلبکار بتواند تقاضای مهر و موم ترکه را بکند و وقتی بنا شد یک نفر ورثه یا طلبکار تقاضای مهر و موم را کرد اما هیچ وقت دلش نخواست که این مهر و موم برداشته شود این طلبکار به علت دشمنی که با سایر ورثه داشت رفت پی کارش و یا یکی از ورثه تقاضای توقیف کرد و رفت مسافرت کرد خوب به تقاضای سایرین هم که رفع توقیف نمی‌شود پس این به همین حال باقی بماند؟ به عقیده بنده خوبست این حصر را بردارند اگر آقای کفیل دادگستری موافقت بفرمایند یک کلمه ذی‌نفع ضمیمه شود که علاوه بر آن کسانی که تقاضای توقیف ترکه را کرده‌اند اگر معلوم شود کسان دیگری هم ذی‌نفع هستند از سایر ورثه بتوانند تقاضای رفع توقیف بکنند و این حق به تمام ورثه و اشخاص ذی‌نفع داده شود و الا یک نفر لجباز این تقاضا را بکند و بعد همین طور باقی بماند و نیاید تصفیه کارهای سایر ورثه را بکند خوب نیست این است که بنده تقاضا می‌کنم آقای کفیل دادگستری موافقت بفرمایند که اشخاص ذی‌نفع را ضمیمه بکنند که رفع این اشکال بشود.
کفیل وزارت دادگستری - بنده تصور می‌کنم در تشخیص عبارت این ماده یک اشتباهی شده باشد اگر منظور از ماده ۱۹۴ این بود که همان کسی که تقاضای مهر و موم ترکه را کرده فقط او می‌تواند تقاضای برداشتن آن مهر و موم را بکند اگر این شکل تفسیر می‌کردیم البته همین طور که فرمودید می‌بایستی عبارت اصلاح شود ولی منظور این نبوده است منظور این بوده است که یک عده اشخاصی هستند که می‌توانند تقاضا کنند ترکه را مهر و موم کنند این اشخاص ورثه هستند و طلبکاران حالا اگر یکی از وراث آمدند و تقاضای مهر و موم کردند لازم نیست که حتماً خود او بیاید و تقاضای رفع مهر و موم بکند خیر یکی دیگر از وراث یا سایر طلبکارها هم می‌توانند بیایند تقاضای رفع مهر و موم را بکنند و بنده تصور می‌کنم عبارت این ماده هم کاملاً وافی به مقصود باشد معذلک اگر تصور می‌فرمایند عبارت این مقصودی را که بنده عرض کردم نمی‌رساند ممکن است آقای اوحدی پیشنهادی بفرمایند و در شور ثانی اصلاح شود.
رئیس - ماده ۱۹۵:
ماده ۱۹۵ - هر گاه علت مهر و موم غیبت یا حجر باشد رفع مهر و موم بعد از تعیین امین برای غایب و تعیین قیم برای محجور به عمل خواهد آمد.
رئیس - ماده ۱۹۶:
ماده ۱۹۶ - درخواست برداشتن مهر و موم از دادگاه بخشی می‌شود که برای رسیدگی به امور ترکه صالح است و هر گاه ترکه در حوزه دادگاه مذکور اقدام به رفع مهر و موم می‌نماید و صورت‌مجلس مربوط به این عمل را به دادگاهی که دستور برداشتن مهر و موم را داده است می‌فرستد.
رئیس - ماده ۱۹۷.
ماده ۱۹۷ - دادگاه بخشی که مهر و موم را برمی‌دارد روز و ساعت برداشتن مهر و موم را معین و به عموم وراث و وصی و موصی لهم که معروف و محل اقامت آنها در حوزه آن دادگاه بخش باشد ابلاغ می‌نماید.
رئیس - ماده ۱۹۸:
ماده ۱۹۸ - نسبت به اشخاص ذی‌نفع که محل اقامت آنها خارج از حوزه دادگاه بخش باشد ابلاغ وقت به آنها لازم نیست و اگر وقت به اشخاص مذکور اطلاع داده نشود دادگاه به جای آنها متصدی دفتر رسمی یا یک نفر از معتمدین محل را معین و او را دعوت می‌کند که با حضور او مهر و موم برداشته شود.
رئیس - ماده ۱۹۹:
ماده ۱۹۹ - عدم حضور اشخاصی که وقت برداشتن مهر و موم به آنها اطلاع داده شده مانع از برداشتن مهر و موم نخواهد بود.
رئیس - ماده ۲۰۰:
ماده ۲۰۰ - دادرس دادگاه بخش می‌تواند برداشتن مهر و موم را خود انجام دهد یا به کارمند علی‌البدل رجوع نماید.
رئیس - ماده ۲۰۱:
ماده ۲۰۱ - در موقع برداشتن مهر و موم صورت مجلسی مشتمل بر امور زیر تنظیم می‌شود.
۱ - تاریخ ساعت - روز - ماه - سال با تمام حروف.
۲ - نام و مشخصات درخواست‌کننده.
۳ - حضور و اظهارات ذی‌نفع و نمایندگان آنها و اشخاصی که دادگاه بخش دعوت کرده است.
۴ - مهر و موم صحیح و بی‌عیب بوده یا دست‌خورده با توصیف کامل از دست‌خوردگی.
۵ - نام و سمت کسی که مهر و موم را برمی‌دارد.
۶ - امضا کسی که مهر و موم را برمی‌دارد و سایرین حاضر.
رئیس - ماده ۲۰۲:
ماده ۲۰۲ - در موقع برداشتن مهر و موم صورت زیر آنچه از ترکه مهر و موم شده مطابق ترتیب مذکور در تحریر ترکه برداشته خواهد شد و اگر تنظیم صورت ریز ترکه در یک جلسه تمام نشود و در آخر هر جلسه آن قسمتی از ترکه که مهر و موم آن برداشته شده مجدداً مهر و موم می‌شود.
رئیس - ماده ۲۰۳:
ماده ۲۰۳ - اگر در ضمن ترکه اشیا یا نوشته‌جاتی متعلق به غیر باشد و صاحبان آنها استرداد آن را درخواست نمایند باید به کسی که حق گرفتن اشیا و نوشته‌جات را دارد رد شود و هر گاه صاحبان اشیا و نوشته‌جات حاضر نباشند اشیا و نوشته‌جات نامبرده حفظ می‌شود تا به صاحبان آنها رد شود.
رئیس - آقای اوحدی
اوحدی - در این ماده ۲۰۳ نوشته شده که در موقع برداشتن مهر و موم اگر یک اشیا و نوشته‌جاتی متعلق به غیر باشد به صاحب آن در صورت تقاضا مسترد می‌شود. بنده خواستم که عرض کنم که ممکن است این اشیا و نوشته‌جات عیناً خودش مرهونه باشد جواهر است، نقره است، طلاآلات است بین طرفین معامله دوستی خصوصیت رفاقت فامیلی یا خیلی چیزهاست که مانع می‌شود به دفتر رسمی ببرند و اوراق تنظیم بکنند یک انگشتر طلا دارد به او می‌دهد می‌گوید وقتی که من پول شما را پس دادم انگشتر مرا پس بدهید این مال غیر است و جزو ترکه است بنابراین به صرف این که اشیاء مال غیر شد نباید فوراً به آنها داده شود به عقیده بنده برای تأمین این نظر مقتضی است ضمیمه شود یک جمله کوچکی که به اطلاع ورثه و یا تحقق به این که آن اشیا و نوشته‌جات مرهونه نباشد اگر موافقت می‌فرمایند این جمله اضافه شود وقتی که اضافه شد اگر مرهونه باشد و وراث باشد او اطلاع دارد قباله مال غیر است این اشیا مال غیر است ولی در مقابل یک وجهی هم از این متوفی گرفته‌اند و اینها را آنجا گذاشته‌اند بی‌خود نیامده است آنجا
مخبر - در این ماده بحث مفصلی در کمیسیون با حضور آقای اوحدی شد و مطلب این طور تعبیر شد و نظر کمیسیون این طور قطع شد که اشیایی که متعلق به غیر باشد البته رسیدگی می‌شود که کاملاً ثابت شود که مال غیر است و حقی نسبت به آنها موجود نیست که ممکن است آن اشیا یا نوشته‌جات مرهونه باشد اگر مرهونه بود متعلق متوفی است و بنابراین متعلق به غیر نیست و از تعریف این ماده خارج است.
رئیس - ماده ۲۰۴:
ماده ۲۰۴ - در موارد زیر مهر و موم بدون تنظیم صورت ریز ترکه برداشته شود.
۱ - در صورتی که درخواست‌کننده مهر و موم درخواست رفع مهر و موم را بدون تنظیم صورت ریز ترکه نماید و بین ورثه و محجور یا غایب و علت دیگری برای مهر و موم یا تحریر ترکه نباشد.
۲ - در صورتی که مهر و موم به درخواست طلبکار به عمل آمده و ورثه پرداخت طلب او را تعهد نمایند یا بستانکار با برداشتن مهر و موم بدون تنظیم صورت ریز ترکه رضایت دهد و علت دیگری برای مهر و موم یا تحریر ترکه نباشد.
۳ - اگر علت مهر و موم قبل از برداشتن مهر و موم یا در جریان آن مرتفع شود.
رئیس - ماده ۲۰۵.
ماده ۲۰۵ - هر گاه بین ورثه غایب یا محجور باشد و همچنین در صورتی که وراث متوفی معلوم نباشد در موقع برداشتن مهر و موم ترکه باید تحریر شود.
- تصویب یک فقره مرخصی
۵- تصویب یک فقره مرخصی
رئیس - گزارشی از کمیسیون عرایض و مرخصی رسیده قرائت می‌شود.
(به این مضمون قرائت شد)
آقای کیخسرو شاهرخ درخواست هفت روز مرخصی از تاریخ ۲۹ آذر ۱۳۱۸ نموده‌اند و مورد موافقت کمیسیون واقع شده اینک گزارش آن به عرض می‌رساند.
رئیس - موافقین با مرخصی آقای کیخسرو و شاهرخ برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد.
- موقع و دستور جلسه بعد - ختم جلسه
۶- موقع و دستور جلسه بعد - ختم جلسه
رئیس - اگر اجازه بفرمایید جلسه را ختم کنیم. (صحیح است)
جلسه آینده روز یکشنبه شانزدهم دی ماه سه ساعت پیش از ظهر دستور لوایح موجوده.
(مجلس مقارن ظهر ختم شد)
رئیس مجلس شورای ملی - حسن اسفندیاری