مذاکرات مجلس شورای ملی ۵ آبان ۱۳۰۴ نشست ۲۰۹
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری پنجم | تصمیم‌های مجلس | قوانین بنیان ایران نوین مصوب مجلس شورای ملی |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری پنجم |
مذاکرات مجلس شورای ملی ۵ آبان ۱۳۰۴ نشست ۲۰۹
جلسه ۲۰۹
صورت مشروح مجلس سه شنبه پنجم ابان ماه ۱۳۰۴ مطابق نهم ربیع الثانی ۱۳۴۴
مجلس تقریبا یکساعت و نیم قبل از ظهر بر یاست اقای تدین نایب رئیس تشکیل گردید
صورت مجلس یکشنبه سوم ابان ماه را اقای اقا میرزا شهاب قرائت نمودند؟
نایب رئیس –اقای عدلی اجازه
عدلی –قبل از دستور عرض دارم
نایب رئیس –اقای کاشانی اجازه
اقا میرزا سید حسن کاشانی –قبل از دستور عرض دارم
نایب رئیس –اقای نجات اجازه
نجات –بنده هم قبل از دستور عرض دارم
نایب رئیس –اقای رضوی اجازه
رضوی –بنده قبل از همه برای نطق قبل از دستور اجازه خواستم
نایب رئیس –بترتیبی که انجا نوشته می‌شود همانطور بنده می‌خواهم اقای دامغانی اجازه
دامغانی –قبل از دستور عرض دارم
نایب رئیس –اقای سلطانی اجازه
سلطانی-عرضی ندارم
نایب رئیس –اقای اقا سید یعقوب اجازه
اقا سید یعقوب –در صورت مجلس اقای عباس میرزا غائب بی اجازه نوشته‌اند خواستم تذکر بدهم که در مجلس راپرت کمیسیون ردشد پس باید ایشان غایب با اجازه نوشته شوند
نایب رئیس –اصلاح می‌شود دیگر نسبت بصورت مجلس ایرادی نیست اظهاری نشد
نایب رئیس –صورت مجلس تصویب شد اقای عدلی اجازه
عدلی از اداره تلگراف یک کاغذی بوزارت مالیه سابقا نوشته شده است راجع بتکلیف نمایندگانی که مستخدم بوده‌اند ان کاغذ را ما ندیدیم بعد جوابی از وزارت مالیه باداره تلگراف نوشته‌اند و متحد المال کرده‌اند ان را سایر وزارت خانها‌ها هم فرستاده‌اند ضمنا سواد ان راهم مجلس فرستاده‌اند وزیر مالیه تقاضا کرده است که ان سواد به نمایندگان هم داده شود از مقام ریاست این کاغذ فرستاده شده است به کمیسیون قانون استخدام کشوری در کمیسیون قانون استخدام کشوری در کمیسیون موادان را مطرح کرد ه و دیدند این جوابی که نوشته‌اند بکلی مخالف با قانون انتخابات و با قانون استخدام کشوری است این بود که یک جوابی از کمیسیون نوشته شد بمقام ریاست که باین کاغذ وزارت مالیه جواب نوشته شود و ایراداتی که کمیسیون باین کاغذ داشت ان جا شرح داده شد از مقام ریاست جواب داده‌اند که معمول نیست به وزارت جواب نوشته شود و منوط باجازه مجلس است چون این جواب وزارت مالیه با حقوق اقایانی که مستخدم بوده‌اند در ادارات و حالا نماینده شدهاند یا بعد نماینده خواهند شد مخالف است و حقوق انها را پامال خواهد کرد لذا بنده استدعا می‌کنم اگر اقایان اجازه بفرمایند این کاغذ وزارت مالیه و جوابی که تهیه شده د رمجلس قرائت شود ان وقت اگر تصویب شد به وزارت مالیه فرستاده شود والا همان قرائت این جا کافی خواهد بود که جواب ان کاغذ باشد
نایب رئیس بنده تصور می‌کنم اگر اقایان بخواهند درمجلس مطرح شود باید قبلا طبح و توزیع شده و در دستور معین شود اقای کازرونی اجازه
کازرونی حتی الامکان اقایان بایستی رعایت اصول را بکنند یک مورد بخصوص را ولو اینکه بنظرشان فواید اند هم داشته باشد نبایستی د رنظر بگیرند و یک فواید اصولی و یک نکات و فلسفه‌های کلی را از نظر دور کنند قرائت یک خط از طرف یک کمسیون مجلس شورای ملی و بعد مطرح کردنش اولا در قانون و نظامنامه داخلی همچو امری پیش بینی نشده و اگر خطی است راجع به کمیسیون عرایض است و باید بانجا برود و اگر ان خطا باید د رمجلس قرائت شود ودر هر صورت یک همچو سابقه د رمجلس نباید گذارده شود از اینجهت بنده با قرائتش هم مخالفم
شیروانی بنده یک عرض نظامنامه دارم
نایب رئیس بفرمایید
شیروانی تصور می‌کنم اقا ی کازرونی یک قدر ی این جا توجه نظامنامه نفرمودند هیئت رئیسه این موضوع رامراجعه داده است به کمیسیون مخصوص خودش یک موضوعی است از طرف دولت امده است به مجلس و هئیت رئیسه این موضوع را مراجعه داده است و به کمیسون مربوطه به خودش کمیسون هم راپرت خودش را به مجلس تقدیم می‌کند و اصلا نباید ادر این باب مذاکره شود راپرت این کمیسون هم مثل سایر راپرتها باید در مجلس قرائت شود بنده اولا مستخدم دولت نیستم وربرای سوابق خدمت خودم هم نیست بنده هم یکی هستم مثل اقای اقا سید یعقوب و اقای کازرونی دارای شغل ازاد ولی کارهای مجلس بایستی مطابق نظامنامه بشو د این موضوع چون به کمیسون مربوطه خودش مراجعه شده کمیسون حق دارد مطابق مواد نظامنامه راپرت خودش را بدهد
نایب رئیس چون بعنوان راپرت شفاهی تصدیق می‌فرمایید کافی نیست
بعضی از نمایندگان طبع و توزیع شود
نایب رئیس اقا ی کاشانی اجازه
اقا میرزا سید حسن کاشانی خاطر اقایان محترم مسبوق است که چندی قبل از این در باب را ه کاشان در اینجا مذاکره شد و هفتاد و پنج نفر از نمایندگان محترم پیشنهاد بمقام ریاست را امضا کردند که بدولت تذکر داده شود راه را تعمیر کنند دولت هم تصویب نمود که راه تعمیر شود بشرط اینکه مفتش و مهندس برود و بازدید کند مخارجش را ببه دولت تذکر بدهند و مخارجش را معین کنند دولت مهندس فرستاد سی و پنج هزار تومان خرجش را بازدید کردند بعد نوشتند ببنده که تصویب اینطور شده که سی و پنج هزار تومان را باید اهالی کاشان قرض بدهند که ما مشغول ساختن شویم بنده هم نوشتم بکاشان و جواب‌هایی از انجا امد که برای انها امکان ندارد این وجه راتهیه کنند و بدولت قرض بدهند و بواسطه تغییر را ه حقیقه یک ذلت و یک فقر و فاقه‌ای بر اهالی کاشان روی داده است که زبان از گفتنش عاجز است چون دولت اساسا خودش حاضر شده است که راه را دایر کند و تصویب نامه هم صادر کرده است نهایت برای مخارجش گفته‌اند پول نداریم اهالی کاشان پول قرض بدهند سه ساله بهشان پس می‌دهیم حالا که امکان ندارد برای اهالی خوبست بدولت تذکر داده شود که این پول را از جای دیگر تهیه کنند و خرج تعمیر ان بکنند و مشغول ساختن شوند این است بنده بمقام ریاست پیشنها د کرده‌ام که بدولت تذکر داده شود و این وجه را از محل دیگر قرض کنند و راه را بسازد موضوع دیگر مسئله ارزاق کاشان است کاشان وقتیکه انوقت نبود سالی شش ماه بیشتر اذوقه نداشت امسال که زراعتش هم بکلی از بین رفته و از اول سال اذوقه نداشتند اینجا بدولت اظهار شد که ماهی هزار خروار جنس برای کاشان تخصیص بدهند از محل‌هایی که جنس برای طهران حمل می‌کنند در عوض یک رئیس ارزاق فرستادند بکاشان که برود ارزاق انجا را تامین کند ولی اعتبار باو ندارند بعد بز حماتی اعتبار سیصد بار شتر دادند که حمل کنند بعد گفتند وسایل نقلیه نیست اهالی خود کاشان سیصد شتر تهینه کردند فرستادند بطرف گلپایگان و خمین و محلات بعد از چندی قریب پنجاه شصت شتر وارد کاشان شد ان هم با رنامه بطهران داشت و فورا به انجا امده بود سیصد شتر را می‌گیرند و برای طهران جنس با ر می‌کنند چون در کاشان خرواری ده توما ن بود وقتیکه این رئیس ارزاق می‌رود می شود خروار سی تومان پیدا نمی‌شود گندمش هم می‌شود خرواری چهل تومان ان هم پیدا نمی‌شود در این خصوص هم بمقام ریاست پیشنهاد شده که بدولت تذکر داده شود افلا ماهی هزار خرواری که انجا لازم دارد اداره ارزاق طهران اجازه بدهد بکاشان حمل شود که تنگی و عسرت رفع شود
جمعی از نمایندگان دستور
نایب رئیس وارد دستور شویم
جمعی از نمایندگان بلی
نجات بنده اخطار بچه چیز؟
نجات راجع بکمیسیون عرایض که دو ماده از قانون را نقص کرده
نایب رئیس اخطار نظامنامه‌ای در صورتی است که انحراف از نظامنامه در جلسه رسمی بشود
نجات بنده تصور می‌کنم این بر خلاف قانونست
نایب رئیس اخطار از طرف نمایندگان نسبت باتشخیص است که از طرف اقایان اینجا خدمتگذار ی می‌کنند اخطار ببنده می‌کند
نجات عرض می‌کنم بر خلاف نظام نامه داخلی عمل شد
نایب رئیس خارج از موضوعست چندین خبر از کمیسیون عرایض ومرخصی واجع بمرخصی اقایان رسیده است و چون اقایان اهتمام دارند که زودتر به عرض مجلس برسد قرائت می‌شود اول راجع بتقاضای سه ماهه مرخصی شاهزاده محمد هاشم میرزا است کمیسیون به هیچوجه اظهار عقیده نکرده است وموکول به رای مجلس کرده است خبر کمیسیون به شرح ذیل قرائت شد اقا محمد هاشم میرزا افسر نماینده محترم تقاضای سه ماه مرخصی از تاریخ حرکت نموده‌اند باینکه از اغاز مجلس تقاضائی نموده‌اند نظر اینکه جمعی از نمایندگان محترم تقاضای سه ماه مرخصی نموده و این موضوع اکثریت مجلس را تهدید می‌نماید کمیسیون از اظهار عقیده خود داری می‌کند موکول به رای مجلس می‌دارد
نایب رئیس سابقا معمول بوده است که کمیسیون بطور صریح عقیده خودش را می نوشته است واین طریق سابقه نداشته است
حاج حسن اقا ملک ماده صد و هیجده نظامنامه داخلی قرائت شود بشرح ذیل خوانده شد
ماده ۱۱۸ –در موقعیکه مرخصی خواسته می‌شود بکمیسیون مخصوص مرخصی رجوع شده وکمیسیون مزبوره رای خودرمیدهد
رئیس در موقعیکه استدعای مرخصی را به مجلس عرضه می‌دارد رای کمسیون راهم در باب هر یک از انها اظهار می‌دارد
نایب رئیس بنده عرض کردم سابقه نداشته است ولی ممکن است این اظهار کمسیونرا سابقه قرار داده اقای افسر اجازه
افسر اساسا خود سکوت بمنزله رای است اظهار بی رایی نکرده است رایش راموکول کرده است بمجلس و این هم سابقه داشته است چنانگه کمیسیون انتخابات ۱۳۲۷ راجع بانتخاب مستقیم و غیر مستقیم بمجلس موکول کرده بود و همینطور در دوره چهارم هم سابقه دارد گاهی یک مطلبی است که کمیسیون نمی‌تواند رای بدهد دیروز بیست و فقره مرخصی برای اقایان که هر کدام هفت ماه و هشت ماه اجازه خواسته بودند تصویب شده بود انوقت کمیسیون مرخصی بنده را که یک روز نیم ساعت دیر نیامده‌ام البته نتوانسته رد بکند موکول کرده به رای مجلس
نایب رئیس اقای کازرونی اجازه
کازرونی بنده استدعا می‌کنم حتی الامکان اقایان خودداری کنند و که در اطراف یک مطلب خیلی واضح و روشنی اینقدر مذاکره نشود کمیسیون رای خودش را اظهار کرد یعنی یا رد می‌کند یا قبول می‌کند دیگر حد و سط ندارد اینکه کمیسیون احاله می‌دهد برای مجلس البته به رای مجلس هست فرضا کمیسیون رد کرد ممجلس رد انرا رد می‌کند یا قبول کرد مجلس قبول انرا ردمیکند کمیسیون که نباید برای مجلس تکلیف معین کند فقط باید رای خودش را نفیما یا اثباتا پس از انکه عذر طرف را دید اظهار کند و دراینجا اظهار عقید نشده می‌گوید من احاله می‌دهم مجلس مجلس البته مختار است محتاج بگفته ایشان نیست بنده عقیده‌ام این است که نباید اینسابقه در مجلس گذاشته شود باید این خبر بر گردد بکمسیون و کمیسیون رای خودش را نفیا ویا اثباتا صراحتا اظهار کند بعد سه مجلس بیاید
جمعی از نمایندگان مذاکرات کافی است
نایب رئیس رای می‌گیریم باینکه بر گردد بکمیسیون اقای افسر اجازه
افسر اگر بنا شد یک کمیسیونی نتوانست در یک مسئله تصمیم بگیرد می‌فرماید این مطلب لاینحل بماند ؟و دیگر مجلس شورای ملی نمی‌تواند انرا حل کند؟ اگر کمیسیون نفیا یا اثباتا بالاخره رای نداشت اخرین علاج چه خواهد بود؟ پس باید در مجلسی یک ترتیبی باشد که مسائل لاینحل نماند ؟سه ماه است بنده اجازه خواسته‌ام و هنوز کمیسیون نتوانسته است رای بدهد ؟پس چه باید کرد؟
نایب رئیس پیشنهادی رسیده است قرائت می‌شود و رای گرفت می‌شود بشرح ذیل قرائت شد
کمیسیون عودت داده شود ناصر ندامانی
زعیم بنده اخطار نظامنامه‌ای دارم
نایب رئیس بفرمایند
زعیم اخطار بنده متوجه قسمت اخیر ماده ۱۱۸ است می‌نویسد رئیس در موقعیکه استدعای مرخصی را مجلس عرضه می‌دارد رای کمیسیونرا هم در باب هر یک از انها باید اظهار بکند و چون کمیسیون اظهار رای نکرده رئیس نمی‌تواند د راین موضوع اظهار ی بکند و اصلا در این موضوع نمی‌توان صحبت کرد باین جهت بنده مخالف این پیشنهاد م و نبایستی این مسئله د رمجلس مطرح شود
نایب رئیس رای می کییرم به این پیشنهاد اقایانی که تصویب می‌کنند قیام فرمایند
اکثر بر خاستند
نایب رئیس تصویب شد یک خبر دیگر است راجع مرخصی اقای شوشتری ان هم چون موکول به رای مجلس است بسر می‌گردد به کمیسیون خبر دیگر راجع بتقاضای مرخصی چهار ماهه اقای فتح الله خان اکبر است کمیسیون هم تصویب کرده است شرح ذیل قرائت شد
اقای فتح الله خان اکبر نماینده محترم نظر بکسالت مزاج و اجبار بمسافرت اروپا برای استعلاج تقاضای چهار ماه مرخصی نموده‌اند از ابتدا شهریور ماه الی اخر اذر کمیسیون تصویب می‌ماند چهار ماه مرقومه را غایب مجاز باشند
نایب رئیس اقای حائری زاده اجازه
حائر زاده بنده مطابق اصولی که جلسه سابق مخالف بودم حالا هم مخالف هستم دیگر عرضی ندارم
نایب رئیس اقای اخگر اجازه
اخگر مخالفم
نایب رئیس اقای بیات اجازه
بیات مخالفم
نایب رئیس اقای کازرونی اجازه
کازرونی بنده موافقم چون چشمشان درد می‌کند و رفتهاند حالا باید اجازه داده شود اما در خصوص حقوقشان می‌خواستم عرض کنم که گویا ایشان حقوقشانرا بکتاب خانه مجلس تفویض کرده‌اند بنده هم ان ساعتی که اجازه خواستم به قصد این که ایشان حقوقشان را تفویض کرد ه‌اند خواستم موافقت بکنم ولی نمیدانم فراموش کرده‌اند که د رراپرت ننوشته‌اند یا در حقیقت اینطور نبوده ؟اگر فراموش شده و ایشان حقوقشان را داده‌اند بکتابخانه بنده موافقم و اگر نداده‌اند مخالف هستم
شوشتری مخبر کمسیون عرایض اولا در تقاضای ایشان همچو چیزی تصریح نشد ه بود و دیگر این که اقای فتح الله خان اکبر مریض شدند و مجبور شدند بمسافرت از نقطه نظر اینکه مجبور بودند و کسالت ایشان فوق العاده بود از این جهت کمیسیون تصویب کرده حالا دیگر بسته برای اقایان است
نایب رئیس –اقای اخگر اجازه
اخگر بنده مخالفتم از نقطه نظر مخالفت با مرخصی ایشان نبود چون میدانم مریض هستند ولی از نقطه نظر این بود که چون ایشان احتیاجی ندارند خوبست حقوقشان را به کتابخانه مجلس واگذار کنند
نایب رئیس –چون ایشان حاضر نیستند نمی‌توان از طرف ایشان وکالت کرد رای می‌گیرم بمرخصی چهار ماهه اقای فتح الله خان اکبر اقایانیکه تصویب می‌کنند قیام بفرمایند
اکثر بر خاستند
نایب رئیس –تصویب شده خبر دیگر راجع بمرخصی شانزده روزه اقای میرزا صادق خان اکبر است کمسیون هم تصویب کرد راپورت مزبور نیز بشرح ذیل قرائت شد اقای میرزا صادق خان اکبر نماینده محترم تقاضای شانزده روز مرخصی از اول تیر ماه نموده کمیسیون تصویب می‌نماید که از اول تیرماه لغایت شانزده روز غائب محاز باشند
نایب رئیس –اقایانیکه تصویب می‌کنند قیام فرمایند
اکثر بر خاستند
نایب رئیس تصویب شد خبر دیگر راجع بمرخصی چهل و چهار روزه اقای عبدالله خان معتمد کمیسیون هم تصویب کرد بمضمون ذیل خوانده شد اقای میرزا عبدالله خان معتمد نماینده محترم بعلت موجهی تقاضای چهل و چهار روز تمدید مرخصی از بیستم شهریور نموده‌اند کمیسیون تصویب می‌نماید که از بیستم شهریور لغایت سوم ابان غائب مجاز باشند
نایب رئیس –افای اقا سید یعقوب اجازه
اقا سید یعقوب –بنده اگر چه هر قد ر حرف می‌زنم باز ان عقاید ازاد یخواهی خود مرا از دست نمی‌دهم معلوم است یک مجلس که این طور باشد بفتح الله خان اکبر چهار ماه اجازه می‌دهد ولی یک وکیلی که دو ماه اجازه می‌خواهد رد میشو د در اینجا اقای عبدالله خان معتمد سه ماه مرخصی گرفتند ومرخصیاشان تمام شد حالا دو ماه دیگر هم مرخصی بایشان داده می‌شود بنده می‌خواهم عرض کنم اگر بنا است اجازه بدهید بهمه بدهید او اگر نمی‌دهید باید نظامنامه مجلس نسبت بتمام و کلا علی السویه باشد اساسا بنده مخالفم بااین که در هر سالی بیشتر از یک ماه اجازه داد ه می‌شود حالا این دوره گذشته است اما امیدوارم اخلاف ما که میاید در نظامنامه داخلی یک ترتیبی بکنند مثلاعضا ادارات که سالی یکماه مرخصی باشد که لااقل نسبت بهمه مساوی باشد اقای افسر سه ماه اجازه می‌خواهند نمیدهند اما به اقای فتح الله خان اکبر چهار ماه اجازه داده‌اند در صورتی که سه ماه هم سابق اجازه داشتند دو ماه هم سال قبل مملکت مشروطه است قانون اساسی و نظامنامه باید نسبت بما علی السویه باشد این بود ملاحظاتی که بعرض مجلس رساندم امیدوارم اروح ملیت و ازاد یخواهی عقیده مرا تعقیب کن
د نایب رئیس –ولی ایشان مخالف هم نبودند
اقا سید یعقوب –خیلی شدید هم مخالف بودم
نایب رئیس –اقای میرزائی اجازه
میرزایی –بنده هم انچه گوش دادم دیدم ایشان بااین راپورت بخصوص مخالفتی نفرمودند همه اقایان مستحضرند که اقای میرزا عبدالله خان معتمد مریض بوده و بواسطه مرض تحمیل مرخصی کرده و بارویا رفتند و پس از معالجه هم مراجعت فرمودند و یک خصوصیتی هم نداشت که نسبت باین راپورت مخالفت بکنند و چنانچه بسایر راپورتهارای داده شد نسبت باین راپورت هم باید رای داده شود
نایب رئیس –رای می‌گیریم بمرخصی چهل و چهار روزه اقای معتمد اقایانیکه موافقند قیام فرمایند
اغلب بر خاستند
نایب رئیس –تصویب شد یک راپورت دیگری است راجع بمرخصی دو ماهه اقای اقا رضا تجدد بشرح ذیل خواند ه شد اقای اقا رضا تجدد نماینده محترم تقاضای دو ماه مرخصی از دهم شهریور نموده کمیسیون تصویب می‌نماید که از دهم شهریور لغایت دو ماه غائب مجاز باشد
نایب رئیس –اقای دست غیب اجازه
دست غیب –موافقم
نایب رئیس –اقای دادگر
دادگر –موافقم
نایب رئیس –رای می‌گیریم بمرخصی دو ماهه اقای تجدد اقایانیکه تصویب می‌کنند قیام فرمایند
اکثر نمایندگان قیام نمودند
نایب رئیس –تصویب شد ماده واحد راجع بدو دوازدهم مطرح است اقای کازرونی
بعضی از نمایندگان مذاکرات کافی شد
نایب رئیس چون عده برای رای کافی نبود رای بکفایت مذاکرات گرفته نشد
کازرونی استدعا می‌کنم از اقایانی که اظهار می‌کنند مذاکرات کافی است اجازه بفرماید که نمایندگان عقاید خودشان را اظهار کنند بنده در جلسه گذشته راجع باین لایحه یعنی اجازه پرداخت دو دوازدهم مخالفت خود را عرض کردم امروز هم باز بقدری که بتوانم تا اندازه که اسباب کسالت اقایان محترم نشود دلائل مخالفت خود را عرض می‌کنم جلسه گذشته بعضی اظهار کردند اظهاراتی که ما می‌کنیم بایستی راجع به ببودجه باشد و یک دوازدهم و دو دوازدهم راجع ببودجه نیست بنده عرض می‌کنم مگر دو دوازدهم دو قسمت ازد و دوازده قسمت یک بودجه نیست که بر طبق ان پرداخته می‌شود ؟و ایا این پولی که پرداخته می‌شود از همان عایدی نیست که بعقیده بنده اکثرش بر خلاف قانون گرفته می‌شود و بر خلاف قانون هم داده می‌شود بنده اصلاع دارم باشخاصی که ذیحق هستند داده نمی‌شود و به بسیاری اشخاص که حق ندارند داده می‌شود مگر این پولی که از مردم گرفته می‌شود و به بعضی داده می‌شود و به بعضی داده نمی‌شود بودجه نیست ؟الان دو سال است که بودجه ما یک دوازدهم و دو دوازدهم است و بالاخره بودجه همین پولی است که گرفته می‌شود و پرداخت می‌شود مادر این مجلس گذراندیم که باید اشل باصطلاح اقایان یعنی حق اولی که پرداخته می‌شود سی و دو تومان باشد واین مبلغ بطور اعلی و اکمل در مالیه داده می‌شود ولی در غیر مالیه یعنی در پست و تلگراف در وزارتخانه داخله و سایر وزارتخانه‌ها اینطور نیست و این ترتیب هم در مرکز در مرئی و منظر خودتان است ممکن است تشریف ببرید در وزارت پست و سایر وزارتخانه‌ها به ببیند اگر من دروغ می‌گویم بگویید نماینده ملت در مجلس شورای ملی پشت تریمون چرا دروغ گفتی و اگر راست می‌گویم پس از این چه ترتیبی است این راجع بمرکز است اما در ولایت اشخاص که ده دوازده سال خدمت کرده‌اند ماهی هشت تومان و دوازده تومان و شانزده تومان و بیست وتومان و بیست و چهار تومان حقوق می‌دهند وسی و دو تومانی که مجلس تصویب کرده است نمیدهند مگر در یک صورت انهم وقتی بخواهند یک هوجی را از مرکز بفرستند به یک ولایتی برای ثباتی باضباطی ماهی ۵۰ تومان یا شصت تومان حقوق می‌دهند فلان قدر برای گرما برای سرما برای رختخواب برای همه چیز باید منظور شود اما اشخاص محلی بدبخت انها از این حقوقها نباید بهره مند شوند همه اقایان اطلاع دارند که من بیجا عرض نمی‌کنم یک مشت حمال بیچاره بدبخت د راداره نواقل خدمت کرده‌اند حقوقشان معطل است و هر وقت مطالبه می‌کنند میگویند بگذارید بودجه بگذرد ان وقت می‌دهم اما بروید د رمالیه به بینید اشخاصی را کنترات می‌کنند بهماهی صد تومان صد و پنجاه تومان و میگویند این شخص تخصص دارد برای زنگ زدن این یکی تخصص دارد برای در باز کردن یا حرف زدن اما حقوق اشخاصی که برای دولت خدمت کرده‌اند چه وقت باید پرداخته شود؟ وقتی که بودجه از تصویب مجلس بگذرد ؟ما که بودجه را بطور یک دوازدهم و دو دوازدهم تصویب کردیم و تمام شد ورفت بعلاوه بنده حس می‌کنم که در وزارت مالیه میسیون امریکایی هم مظلوم واقع شدهاند و اینها هم می‌بینند یک نباتی فیما بین اعضا شد که همه مصرق و موید هم هستند بهر جا رجوع بشود می‌بینند که برگشتن همین است انها هم مجبور می‌شوند که بادارات جز ارجاع بکنند و بالاخره تمام قوانین مملکتی برای ان فراش و مامور اخری است هر چه از می‌گوید باید عمل شود مثلا یک ماموری که متهم شده به نود هزار تومان کسر یا اختلاس می اید این جا برای محاکمه مدعی العموم هم در اداره محاکمات بیست و چهار ماده بر علیهش اقامه می‌کند یک مرتبه بطورتفسیر رای داده می‌شود بر لهش رئیس مافوق می‌گوید اما در مقابل این دعاوی شما دلائلی هم بگویید که چه بوده است ابدا جواب نمیدهند یا دیگری که متهم بوده و محکوم بچند ماه انقصال شده تیرئه می‌شود و یک ماموریت بزرگتری باو داده می‌شود بسیاد خوب این نسبت بمامورینی است که در واقع یک عناصر معصومی هستند و اگر نسبتی هم بانها داده شود بعنوان خطا یا خبط است حالا بر گردیم به ملت بدبخت و مردم بیچاره املاکشان را ضبط می‌کنند جریمه شان بکنند من نمیدانم واله چه بگویم اخر این چه معاملاتی است که با مردم می‌کنند بعنوان سر خری از انها پول می‌گیرند سر قاطری می‌گیرند سر ادمی می‌گیرند علف چری می‌گیرند املاکی که ید ابید از پانصد سال قبل در دست مردم است می‌گیرند و میگویند اقا سندت را بیاور ببینم از روی چه مدرک تو مالک شده ؟من نمیدانم این قانون از کجای دینا امده است! من مالک و متصرفم از پدرم از پدرش بمن ارث رسیده است میگویند خیر این یک قانون تاره ایست که ما اورده‌ام و بالاخره شخص متصرف باید سند بر مالکیت خودش ارائه بدهد چه باید کرد؟ بنده عرض می‌کنم سقد هم نشان می‌دهد سند که نشان داد یک عنوان دیگری پیدا می‌شود یعنی میگویند توی یک کتابی نوشته است سعد اباد ملک دولت است می‌گوید شاید یک سعد اباد دیگری باشد ان وقت بمجرد اینکه بدبختانه هم این ملک من سعد اباد شده با اینکه سندر دست دارد ما ل دولت است ؟حالا کجا بروند محاکمه کنند یکی شکایت کنند ملجا کجا است
یکی از نمایندگان بخدا
کازرونی البته خدا منتم جبار است و همه طور می‌کند یعنی مجازات ومکافات هست نه اینکه نیست اما وظیفه ماهم این است که تاجان داریم بگوییم قدرت در دست ما است اینها چه حرفی است این بواسطه مسامحه ماها است که اینها این عملیات رامی کنند و ازحقوق خودشان تجاوز می‌کنند والا چه حق دارند و بالاخره بنده عقیده ندارم باستثنای حقوق اشخاصی که ضعیف هستند از قبیل سر باز اژان ثبات ضباط به کسان دیگر حقوق داده شود مگر این عرایضی را که من کردم تکالیفش معین شود
نایب رئیس اقای اخگر اجازه
اخگر فلسفه اینکه اقایان نمایندگان در موضوع بودجه می‌توانند عقاید خودشان را اظهار کنند از این نقطه نظر است که بودجه می اید بمجلس شاید برای یک تاسیسات جدیدی باشد و برای یک ادارات جدیدی باشد و از نقطه نظر اینکه ایا این تاسیسات لازم است یا نه اقایان وکلا باید مذاکرات مفصلی بفرمایند ولی این در دوازدهم مربوط است به بودجه که سنه سابق عینا تصویب شده است که یک مبلغ معینی در ماه به مخارج ادارات کشوری و لشکری برسد و حالا که این دو دوازدهم پیش نهاد شده است عین همان مبلغ است و چیزی بران اضافه نشده است این بودجه حاضر یک تاسیسات جدیدی را متضمن است و البته در کمیسیون بودجه بایستی امعان نظر و دقت کامل در ارقام جز و کلش بشود و تمام جزئیاتش را بسنجند و باین مناسب هنوز ممکن نشده است بمجلس بیاید بنده تصور نمی‌کنم تقصیری متوجه اعضا و اجزا ادارت باشد چه اشخاص جزتشان که زحمت می‌کشد حقوق می‌گیرد و اگر بنا شود یک جریمه متوجه اشخاصی بشود که هیچ مربوط به انها نیست بنده گمان می‌کنم که ما نمایندگان بیشتر سزاوار باشیم که حقوق ما راندهند تا وقتیکه بودجه بگذرد ولی این منطقی نیست و البته بایستی یک قوانینی که بمجلس می اید دورره خودش را طی کند و اگر بکمیسیون می‌رود در انجا مطالعاتش کامل شود و بعد بیاید بمجلس و مطرح شود البته اقایان تصدیق می‌فرمایند که باید این مقدمات طی شود و گمان نمی‌کنیم کسی مقصر باشد و این فر ما یشاتی که اقا می‌فرمودند راجع بمالیه و راجع باینکه یک اجحافات و تعدیاتی در ولایت می‌شود بنده گمان می‌کنم که هیچ مربوط باین نیست و که همان حقوق یک نفر مستخدم پست و تلگرافی را که اقا تصدیق می‌فرمایند کمتر از سی و دو تو. مان است بجرم اینکه از طرف مامورین مالیه اجعاف شده نگاه داشت و نداد به انها گفت ما این دو ماه حقوق شما را هم می‌دهم برای اینکه از طرف مامورین مالیه اجحاف شده بنده تصور می‌کنم راه عمل را اگر در نظر بگیریم برای اقدام بهر کاری بهتر می‌توانیم پیشرفت کنیم اگر اقا نظر یاتی راجع ببودجه دراند ممکن است بکمسیون بودجه پیشنهاد بدهند و اگر هم شکایاتی از مامورین مالیه دارند ممکن است بمقاماتی که مقتضی است مراجعه بفرمایند و مربوط بدو دوازدهم نیست
جمعی از نمایندگان مذاکرات کافی است
نایب رئیس –رای می‌گیریم بماده واحد با ورقه ورقه سقید علامت قبول اخذ و استخراج ارا بعمل امده و نتیجه بطریق ذیل حاصل شد
ورقه سفید ۷۵ کبود ۱ ن
ایب رئیس –عده حضار ۹۰ با کثریت ۷۵ رای تصویب شد
اسامی موافقین
اقایان، حسین خان پیر نیا، میرزا حسن خان پیرنیا، ابوالحسن خان پیر نیا، اقا شیخ هادی یزدی. افشار، تقی زاده، میرزا یداله خانه نظامی، میرزا محمود خان وحید، مفتی، عصر انقلاب، میرزا اسمعیل خان اصانلو، حاج میر زا احمد خان اتابکی، میرزا عبداله خان معتمد، حاج میرزا اسد اله خان کردستانی، میرزا حبیب اله خان شاد لو، فتح له میرزا هرمزی، میرزا محمد خان معظمی، سیف اله خان اسکندری، ارباب کیخسرو شاهرخ، میرزا عبداله یاسایی، اسمعیل خان قشقایی، میرزا رضا خان حکمت، محمد هاشم میرزا افسر، محمد ولی میرزا فیروز، سهراب راده، اقا شیخ جلال، اقا سید ابو الفتح، حاج اقا اسمعیل عراقی، حیدر قلی میرزا، حشمتی دامغانی، دکتر اقایان، اقا سید جواد محقق، میرزا جواد خان امامی، حبیب اله خان کمالوند، اقا سید محمد علی شوشتری، احگر، اقا میرزا حسینعلی دادگر، میرزایی، لطف اله خان لیقوانی، اقا سید ابراهیم ضیا دکتر ضیائی، حاج حسن اقا ملک، اشتیانی، اقا سید یعقوب، نجات، اکبر میرزا‌هایم عظیمی، اقا سید حسن کاشانی، اقا سید علا الدین بهبانی، دولت ابادی، کی استوان، اقا میرزا علیخان خطیبی، میرزا صادق خان اکبر، میرزا یوسف خان عدل، یحیی خان زنگنه، علایی، دست غیب، اقا سید محمد تدین، دکتر مخمد خان عدل، شریعت زاده محمد ولی خان اسکندری، دکتر حسینخان بهرامی، میرزا سلیم خان ایزدی، حاج اقا رضا رفیع، حاج شیخ عبدا لرحمن، دکتر امیر خان اعلم، حاج میرزا علی رضا، اقا شیخ محمد علی طهرانی، طباطبائی، دیبا، سلطان ابراهیم خان افخمی، اقا سید عبدالحسین صد ر
ورقه کبود علامت رد کازرونی
نایب رئیس –جز دستور سابق لایحه اعطای قرضه‌های فلاحتی هم بود
میرزایی –بنده پیشنهاد می‌کنم تنفس بفرماید
نایب رئیس –اقای میرزایی اجازه
میرزایی –عرض کردم تنفس داده شود چون کمیسونهای باید تشکیل شود و اقایان تبادل افکاری بکنند
نایب رئیس –اقای دادگر اجازه
دادگر –الان مقارن ظهر است و قاعدتا مجلس مقارن ظهر یا بعد از ظهر ختم می‌شود حالا تنفس داده شود بنظر بنده عملی نیست لهذا عقیده‌ام این است که یا دوام بدهیم جلسه را یا ختم کنیم نایب رئیس –رای می‌گیریم پیشنهاد اقا ی میرزایی اقایانی که یا چند دقیقه تنفس موافقند قیام فرمایند معدودی بر خاستند
نایب رئیس –تصویب نشد پیشنهاد اقای اقا میرزا شهاب بشرح ذیل قرائت شد
بنده پیشنهاد می‌کنم لایحه راجع واگذاری چهار صد ذرع زمین جنب خندق کرمان جزو دستور شود
نایب رئیس –اقای میرزا شهاب امجازه
اقای میرزا شهاب –یک دکاکینی از قدیم روی یک قسمت ار اراضی که در جنب خندق کرمان بوده ساخته شد هو مال یک شخص است که در انجا تمام مدت ار عمرش مشغول خدمات نوعیه بوده است و درموقع مطرح شدن لایحه اگر محتاج شد بنده خدمات او ورا خواهم گفت حالا این دکاکین محل اختلاف است مابین او و مالیه و حالیه که دولت این پیشنها د را کرده و کمیسیون هم قبول کرده است چون مختصر است و مذاکره زیادی هم لازم ندارد لهذا بنده پیشنهاد کردم جزو دستور شود
نایب رئیس –اقای شریعت زاده اجاره
شریعت زاده –بنده اساسا با پیشنهاد اقا مخالفتی ندارم که در قسمت دوم جز دستور قرار داده شود ولی مسئله قرضه‌های فلاحتی هم بکلی از مسائل مهمی است که باید مجلس شورایعالی خیلی به ان علاقمند باشد دولت منتظر است که تکلیفش را بازار عین و اشخاص که بدبخت هستند معین کند بنابراین بنده معتقدم که این مسئله مقدم باشد
نایب رئیس –رای می‌گیریم پیشنهاد اقای اقا میرزا شهاب اقایانی که تصویب می‌کنند قیام فرمایند
اغلب قیام نمودند
نایب رئیس – تصویب شد لایحه اش حاضر نیست یک قدری تامل بفرمائید تا حاضر شود پس از چند ثانیه لایحه مزبور حاضر شد
نایب رئیس – خبر کمیسیون بودجه راجع بماده واحده که اقای میرزا شهاب پیشنهاد کردندقرائت می‌شود بشرح ذیل قرائت شد
ماده واحد وزارت مالیه مجاز است چهار صد گز مربع اراضی جنب خندق شهر کرمان را که حاج علی اکبر مروج الصنایع در روی ان دکاکین ساخته است برای تشویق بایشان واگذار نمایند
نایب رئیس –اقای کازرونی
کازرونی –بعد از یک مخالف عرض می‌کنم
نایب رئیس –اقای ارباب کیخسر و اجازه
ارباب کیخسرو –موافقم
نایب ریئس –اقای ضیا
ضیا –موافقم
نایب رئیس –اقای داود اجازه
داور –موافقم
نایب رئیس –اقای اقا سید یعقوب اجازه
اقا سید یعقوب –بنده باان کلمه هروج الصنایعش مخالفم
نایب رئیس –ان کلمه در بین الهلالین نوشته شده مخالفی نیست؟
گفته شد خیر
نایب رئیس رای می‌گیریم بماده واحده یا ورقه اقایان موافقین ورقه سفید و الا ورقه کبود خواهند داد اخذ و استخراج ارا بعمل امده و نتیجه بطریق ذیل حاصل شد ورقه سفید علامت قبول ۷۴
اقایان حسین خان پیر نیا میرزا حسن خان پیرنیا ابولحسن پیرنیا دیوانبیگی عصر انقلاب اقا شیخ هادی یزدی اقا رضامهدوی حاج میرزا اسد الله خان کردستانی میرزا حبیب الله خان شادلو فتح الله میرزا محمد هاشم میرزا میرزا محمود خان وحید حاج میرزا عبد الوهاب محمد خان معظمی ارباب کیخسرو لطف الله خان لیقوانی اقا سید علا الدین سیف الله خان یاسائی اقا سید علاالدین میرزا حسینخان دادگر سلیمان میرزا دست غیب دکتر امیر خان اعلم حاج میرزا علی رضا اقا شیخ عبد الرحمن محمد ولی خان اسد ی شریعت زاده میرزا یدالله خان دکتر حسین خان بهرامی صدائی، کازرونی، اخگر، میرزا عبد الحسین صد، زاهدی، اسمعیل خان قشقائی، الموتی، میرزا شهاب، محمد ولی میرزا، دکتر محمد خان مصدق، میرزا یوسفس خان عدل، طباطبائی دیبا، دکتر ضیائی، هایم، اقا سید کاظم یزدی، علائی تقی زاده. عراقی، افشار میرزا رضا خان حکمت زعیم، میرزا اسمعیل خان اصانلو، حائری راده میرزا صادق خان اکبر، اقا شیخ فرج الله، سید یعقوب، اقا سید محبی الدین تدین، اکبر میرزا، اقا سید مصطفی بهبهانی. نجات، میرزا سید حسن کاشانی، اقا سید ابراهیم ضیا، یحیی خان زنگنه، میرزایی، کی استوان، اقا سید ابو لفتح، میرزا علی خان خطیبی، حبیب الله خان کمالوند حاج سید محمد سلطانی، سلطان ابراهیم خان افخمی
نایب رئیس عده حضار ۸۴ با کثریت ۷۴ را ی تصویب
معاون وزارت عدلیه دو فقره لایحه است یکی راجع باصلاح قانون استخدام قضا و یکی راجع بیقیه قانون جزا که تقدیم مجلس شورایعالی می‌کنم
نایب رئیس بکمیسیون عدلیه ارجاع می‌شود لایحه اعطای قرضه‌های فلاحتی مطرح است تمامش قرائت شود
اقا سید یعقوب همه داریم
حائری زاده بنده د ردستور عرض دارم
نایب رئیس بفرمایند
حائر یزاده کمیسیونهای معمولی باید انتخاب شود و هنوز هم تصمیمی گرفته نشده است ؟بنده استدعا می‌کنم جلسه را ختم بفرمائید که تکلیف کمیسیونها تامین بشود چون لوایح در کمسیونها معطل مانده و از جمله لوایح د رکمیسیونها معطل مانده و از جمله لایحه ممیزی است که ناقص مانده و باید تکلیفش معین شود لهذا بنده تقاضا می‌کنم مجلس راختم کنیم تا کمیسیونهای معمولی انتخاب شوند بعد اینمسئله را شروع کنیم
نایب رئیس اقای افسر اجازه
افسر بنده عقیده دارم که شور در کلیات این لایحه بشود اگر محتاج بکمسیون شد انوقت کمیسیونها را انتخاب می‌کنیم زیرا این مسئله مهمی است و اگر بنا باشد چهار ماه دیگر ایمساله تمام شود دیگر بدرد کسی نمی‌خورد اینست که بنده معتقدم که اقلا شور در کلیاتش بشود
نایب رئیس رای می‌گیریم بختم جلسه اقایانی که تصویب می‌کنند قیام فرمایند
اغلب قیام نمودند
نایب رئیس تصویب شد جلسه اتیه روز پنجشنبه سه ساعت و نیم قبل از ظهر دستور اگر اقایان موافقت بفرمایند در درجه اول قانون تفریح بودجه مجلس باشد از بابت سنه سیصد و دو است و مدتی است بتاخیر افتاده و در درجه دوم هم همین لایحه قرضه‌های فلاحتی کمیسیونها هم در ضمن انتخاب می‌شوند
مجلس مقارن ظهر ختم شد
نایب رئیس مجلس شورایملی سید محمد تدین
منشی علی خطیبی منشی م شهاب