مذاکرات مجلس شورای ملی ۳ امرداد ۱۳۱۰ نشست ۳۸

مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری هشتم

تصمیم‌های مجلس مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری هشتم

قوانین بنیان ایران نوین

نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری هشتم

مذاکرات مجلس شورای ملی ۳ امرداد ۱۳۱۰ نشست ۳۸

مذاکرات مجلس شورای ملی ۳ امرداد ۱۳۱۰ نشست ۳۸

فهرست مطالب:

۱- تصویب صورت مجلس

۲- تصویب چند فقره مرخصی

۳- تقدیم چند فقره لایحه از طرف آقای وزیر معارف

۴- تصویب یک فقره مرخصی دیگر

۵-شور و تصویت تجدید کنترات مسیوهس

۶- تقدیم چند فقره لایحه از طرف آقای وزیر مالیه

۷- تقاضا و تصویب فوریت لایحه تخفیف تسعیر جنس مالیاتی

۱۰ – تصویب یک فقره مرخصی دیگر

۱۱-اقتراع برای شرفیابی بمناسبت عید مشروطیت و تعیین جلسه بعد

۱- تصویب صورت مجلس

رئیس – در صورت مجلس نظری نیست (نمایندگان خیر) صورت مجلس تصویب شد

۲- تصویب چند فقره مرخصی

رئیس- چند فقره خبر از کمیسیون عرایض و مرخصی رسیده است قرائت می‌شود و رأی می‌گیریم:

خبر مرخصی آقای فتوحی

آقای فتوحی نمایندة محترم از شانزدهم امرداد ۱۳۱۰ الی دو ماه تقاضای مرخصی نموده‌اند کمیسیون با تقاضای ایشان موافق و اینک خبر آنرا تقدیم می‌دارد – یک عشر ازمقرری خود را هم برای مریضخانة حضرت عبدالعظیم (ع) داده‌اند

رئیس- آقای حیدری

حیدری – موافقم

رئیس- مخالفی نیست (گفتند خیر) موافقین با مرخصی آقای فتوحی قیام فرمایند (اغلب برخاستند)

رئیس- تصویب شد

خبر مرخصی آقای حاج علی اکبر امین

آقای حاج علی اکبر امین نمایندة محترم تقاضای چهل و پنج روز مرخصی از هشتم امرداد ماه ۱۳۱۰ نموده و ضمناً نیم عشر از حقوق مدت مرخصی را بمریضخانةحضرت عبدالعظیم اختصاص داده‌اند کمیسیون با تقاضای ایشان موافق و اینک خبر آنرا تقدیم می‌دارد

رئیس- موافقین با مرخصی آقای حاج علی اکبر امین قیام فرمایند (اکثر قیام نمودند)

رئیس- تصویب شد

خبر مرخصی آقای بیات ماکو

نمایندة محترم آقای بیات ماکو برای رسیدگی بامورات محلی از تاریخ ۱۵ خرداد ۱۳۱۰ تقاضای چهل روز مرخصی نموده و ضمناً نیمعشر از مقرری مدت مرخصی را بمریضخانة حضرت عبدالعظیم اختصاص داده‌اند کمیسیون با تقاضای ایشان موافق و اینک خبر آنرا تقدیم می‌دارد

رئیس- موافقین با مرخصی آقای ماکو قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد

۳- تقدیم چند فقره لایحه از طرف آقای وزیر معارف

وزیر معارف (آقای قراگوزلو) – سه فقره لایحه است که راجع بتجدید و تمدید کنترات معلمین دارالمعلمین عالی و تجدید دو نفر از معلمین متوسطه و تجدید معلمین مدرسة صنعتی تقدیم مجلس شورای ملی می‌کنم. سه فقره لایحه هم آقای وزیر عدلیه فرستاده بودند اینجا چون خودشان نبودندکه تقدیم کنند این است که بنده تقدیم می‌کنم

۴- تصویب یک فقره مرخصی دیگر

رئیس- یکفقره از مرخصی‌ها قرائت نشد برای تجدید عده حالا قرائت می‌شود:

خبر مرخصی آقای افشار

نمایندة محترم آقای میرزا حسین خان افشار تقاضای دو ماه مرخصی از ششم امرداد هزار و سیصد و ده نموده بودند کمیسیون با ۴۵ روز آن موافق نیم عشر از مقرری خود را برای شیر و خورشید رضائیه تخصیص داده‌اند

رئیس- آقای روحی

روحی – عرض کنم بنده مخالف نیستم اما مقرر بود ما کمک کنیم بمریضخانه حضرت عبدالعظیم و گاهی هم باسم حمد الله مستوفی حالا هم خواهش می‌کنم آقای مخبر این خب ررا پس بگیرند و یک مبلغی هم اختصاص بدهند بمریضخانه (جهانشاهی –برای چه) که واقعا این مریضخانه آباد شود (نمایندگان صحیح است) نیم عشر و یک عشر جدا جدا کاری نمی‌کند ولی رویهمرفته برای یک مریضخانه کمک مهمی می‌شود.

افشار – بنده قبول می‌کنم

رئیس-خوب ایشان فرمایش شما را اجابت کردند یعنی با اختصاص نیم عشر از مقرری خودشان بمریضخانه حضرت عبدالعظیم آقایانیکه با مرخصی ایشان موافقند قیام فرمایند (عدة کثیری قیام نمودند) تصویب شد.

۵-شور و تصویت تجدید کنترات مسیوهس

رئیس- آقای وزیر امور خارجه فرمایشی دارید

وزیر امورخارجه –بنده فقط برا یاینکه لایحه استخدام مسیوهس و مادام هس مطرح می‌شد آمدم.

رئیس- کنترات مادام هس گویا حاضر نباشد ولی کنترات خودش حاضر است خبر کمیسیون راجع باستخدام مسیو اندره هس قرائت می‌شود

خبر کمیسیون

کمیسیون بودجه لایحه کنترات مسیواندره هس تبعه

دولت فرانسه را که تحت نمره ۱۴۱۶ و ۴۲۴۰ بمجلس شورای ملی پیشنهاد شده بود مطرح و با حضور نمایندگان دولت مورد دقت و مطالعه قرار داده نظر بتوضیحاتی که از طرف نمایندگان دولت داده شد کمیسیون با مادة واحده پیشنهادی موافقت و علیهذا مادة پیشنهادی را عیناً برای تصویب مجلس شورای ملی پیشنهاد می‌نماید

رئیس- خبر کمیسیون امور خارجه درهمین موضوع قرائت می‌شود:

خبر کمیسیون

کمیسیون امور خارجه درجلسة ۲۲ خرداد ۱۳۱۰ تشکیل و لایحه دولت را راجع بتجدید کنترات مسیو اندره هس فرانسوی برای معلمی مدرسةحقوق تحت شور قرا رداده و از نقطة نظر ملیت با لایحة مزبور موافقت نمود:

رئیس - ماده واحده پیشنهادی دولت قرائت می‌شود:

ماده واحده – دولت مجاز است قرار داد استخدام مسیواندره هس تبعة دولت قرانسه را برای تدریس و معلمی درمدرسةعالیه حقوق و مشاورة حقوقی دولت از تاریخ اول خرداد ۱۳۱۰ برای مدت دوسال در حدود قوانین نهم اسفند۱۳۰۵ و چهارم بهمن ۱۳۰۷ تمدید نماید حقوق مشارالیه مبلغ چهار هزار و پانصد تومان باضافه هفتصد و پنجاه پهلوی خواهد بود و در موقع انقضاءکنترات درصورتیکه قرار داد استخدام مسیو هس تجدیدنشود مبلعغ یکصد پهلوی خرج سفر بمشارالیه تادیه خواهد شد.

رئیس- مادة واحده مطرح است. آقای روحی

روحی – عرضی ندرم

رئیس- آقای ملک زاده

دکتر ملک زاده – بنده خیلی مایل بودم که آقای وزیر محترم معارف تشریف میداشتندو عرایض بند را درآنموقع که یک نفر معلم برای تدریس در یکی از مدارس عالی استخدام شده است می‌شنیدند (چندنفر از نمایندگان – بلندتر) البته همه تصدیق دارندکه مدارس عالی متر دولت و ممالک متمدنه است.(رئیس (زنگ) شنیده نمی‌شود بلندتر بفرمائید) اهمیتی را که در تمام دنیای متمدن بترقی و تکامل مدارس عالیه داده می شوداز نقطةنظر پیشرفت تمدن در رأس تمام اقدامات و عملیات واقع شده مدارس عالیه در اغلب ممالک ابنیه اش جزو ابنیة باریخی است او نیورسیته‌ها و دارالفنونهائی که از قدیم تأسیس شده است در اغلب از ممالک یکی از افتخارات ملی ممالک متمدنه محسوب می‌شود مثل اینکه دارالفنون خودمان هم یکی از عوامل مهم تمدن و افتخارات ملی قرن گذشته محسوب است بنده قریب دو سال است و مکرر هم با آقای وزیر معارف و وزارتخانه صحبت و مذاکره کرده‌ام که خوب است مثل همة ممالک متمدنه این چندمدرسةعالی که داریم اینها را مرکزیت بدهیم در یک نقطه و درتحت اسم یک دارالفنونی یا باسم او نیورسیته باصطلاح اروپائیها در آنجا مرکزیت پیدا کند و یک قدری بیشتر مورد توجه دولت واقع شود و در تکمیل آن یک سعی و کوششی بشود مدارش عالیه که فعلاً داریم اگر چه البته یک نواقص خیلی زیادی دارد و متناسب با زمان و وضعیت یعنی نمی‌توانیم یک مدرسة خیلی خیلی عالی و کاملی داشته باشیم یکی مدرسة طب است یکی مدرسة حقوق که فعلاً راجع بکنترات یکی از معلمین آن لایحة تقدیم شده و مورد بحث است و یکی هم مدرسة دارالمعلمین است و می‌شود گفت مدرسة دارالمعلمات هم یک مدرسةباصطلاح نیمه عالی است مدرسة دارالمعلمین حقیقتاً فوق العاده مورد توجه وزارت معارف واقع شده است و یک اقداماتی هم د رتکمیل و بهبودی اوضاع آنجا بعمل آمده است و اینهم طبیعی است که نمیدانم چه می‌شود گاهی یک مؤسسه مورد توجه وباصطلاح قدیم سوگلی واقع میشودولی این هیچوقت مانعه الجمع نیست که وقتی دولت توجهی دارد بتکمیل یک مدرسه حتماً باید از مؤسسات دیگر صرف نظر بکند یا اینکه نسبت بآنها توجهی نکند راجع بمدرسة طب که بنده اطلاعات کافی دارم متاسفانه با احتیاج کاملی که مملکت به طبیب دارد و وضعیت صحی مملکتمان برای همه روشن است بعقیدة شخص بنده بیش از همه چیز محتاج بطبیب هستیم آنطوریکه انتظار داریم و باید باشد نه فقط روبترقی نرفته است بلکه در حال توقیف و وقفه باقی مانده است راجع بمدرسةحقوق بنده می‌خواستم از آقای وزیر عدلیه سئوال کنم که در عمل شاگردهائی که فارغ التحصیل شده‌اند و تحصیلاتشان را در آن مدرسه خاتمه داده‌اند چون تماس دارند باوزارت عدلیه جطور بوده است حقیقتاً و متاسفانه تشریف ندارند و مخصوصاً از حضرت آقای وزیر امور خارجه که خودشان سمت معلمی داشته‌اند و مقام ارجمندی در معارف ایران همیشه دارا بوده‌اند مخصوصاً استدعا می‌کنم که اگر اطلاعاتی راجع بمدرسة حقوق و وضعیت و معلومات شاگردان آنجا دارند بیان بفرمایند تا مامسبوق شویم مقصود از این عرایضی که کردم این بود که بعقیدة من موقع آن رسیده است که وزارت معارف مرکزیت بدهد بمدارس عالی که داریم و مدارس عالی را در تحت اسم یک اونیورسیته در یک نقطه جمع آوری کند و در اصلاح آنها کوشش بکند که از این وضعیت فعلی که فرض کنید یکی رفته است در قسمت جنوبی شهر یک خانه کرایه کرده است و برای شاگردها فوق العاده اسباب زحمت است و یکی در نقطة دیگری است از این وضعیت فعلی خارج شود.

مخبر کمیسیون بودجه (دکتر طاهری) – موضوعیکه نمایندة محترم فرمودند گر چه اصولاً‌مربوط باین لایحه نبود ولی فرمایشاتیکه کردند تمامش مهم و صحیح است وزارت معارف مدتی است که در صدد اجرای این دونظریه که اظهار فرمودند هست هم راجع باینکه نواقص مدرسة طب را رفع کند و تکمیل کند و هم راجع بتجمع مدارس عالیه برای مدرسة طب وزارت معارف در نظر گرفته که نواقص اساسی که دارد بتواند رفع کند و اما راجع بتجمع مدارس و تاسیس اونیورسیته آنهم وزارت معارف این نظر را دارد و مدرسةدارالفنون را که مشغول تعمیر هستند برای همین قسمت است چون جائی بایست باشد که قابلیت اینکه تمام مدارس عالی در یک نقطه جمع بشود باوضعیت متناسبی که لازم است برای اونیورسیته بتواند تهیه شود مشغول تدارک هستند و بنائی آنجا هنوز ناقص است پس از ختم تعمیرات آنجا این نظریه را وزارت معارف برای تجمع مدارس دارد. در قسمت اصل لایحه هم که چیزی نفرمودید و دیگر نظری نیست.

رئیس- آقای کازرونی

کازرونی – بنده یک مخالفی اگر اظهار کرد بعد عرض می‌کنم

رئیس- موافقید؟

کازرونی – بلی تقریباً بصورت موافق

رئیس- آقای طباطبائی دیبا

طباطبائی دیبا – مسیوهس چندین مرتبه از دورة چهارم باینطرف کنتراتش تجدید شده و هر وقت هم تجدید شده یک چیزی بحقوق او علاوه شده است چون فعلاً دولت اینطور صلاح دانسته است که حقوقش زیاد بشود بنده هم موافقم ولی در صورت اعتبار دولت در اردیبهشت بنده دیدم ششصد تومان هم ا ز طرف دولت انعام باو داده‌اند می‌خواستم بدولت تذکر بدهم که دیگر انعام را نسبت باین شخص (با این حقوق و اضافه که برای او پیش نهاد می‌شود) موقوف دارند اگر یک وقتی یک خدمت مناسبی باو رجوع می‌شود دیگر انعام لازم نیست

رئیس- آقای کازرونی

کازرونی – درمقابل اظهارات آقایان بنده خواستم یادآوری کنم که آقایان در مقابل رأی و عقیده خودشان وجداناً مسئولند البته اگر چنانچه عقیده نداشته باشند رای نخواهند داد بنا بر این بعضی اظهارات کردن در صورتیکه این اظهارات شاید تا اندازة لطمه به حیثیت طرف وارد بیاورد فعلاً لازم نیست اما البته عقیده تان محفوظ است می‌توانید رأی ندهید (خنده نمایندگان)

طباطبائی دیبا – این جواب نشد من می‌گویم چرا ششصد تومان می‌دهید.

وزیر امور خارجه (فروغی)- عرض کنم خاطر محترم همة آقایان مسبوق است که این مسئله مبتلا به ما بوده و مارا محتاج کرده است باینکه اقداماتی بکنیم و آن مسئله کسر پول ما است. ملاحظه بفرمایند یک شخصی را که کنترات می‌کردند و صد تومان باو می‌دادند این صد تومان شده پانزده لیره. ده لیره. این شخصی که یک قسمت مهم از زندگانیش در ایران است و پول او پول خارجه است شاکی می‌شود دولت هم موظف است چه نسبت به مستخدمین داخلی چه نسبت بخارجی طریقه عدل و انصاف را از دست ندهد زیرا از کسی که خدمت می‌خواهد باید باو مساعدت کند وقتیکه دولت دید واقعاً این مظلوم واقع شده است از جهت تنزل پول خواستند یک مساعدتی با او بکنند و بعنوان انعام یک مبلغی باو داده‌اند خلاصه این که نسبت به بعضی از این مستخدمین این کار را می‌کند ملاحظه فرموده‌اید که از برایشان انعام مقرر داشته‌اند و منحصراً باین یکنفر نیست وانگهی این بواسطة خدمات اضافی است که بآنها رجوع کرده و خدمت اضافی را البته دولت متوقع نیست که برای او منفعت کار کرده باشند و البته انعام بهشان می‌دهد. و اگر قبلاً به بنده اظهار می‌فرمودند و توضیح می‌خواستند بنده همین توضیح را عرض می‌کردم و تصدیق می‌فرمودید که دولت هیچوقت در مصرف مالیه مملکت افراط و تفریط نمی‌کند.

رئیس – پیشنهادی از آقای جمشیدی رسیده است.

پیشنهاد آقای جمشیدی

مقام منیع ریاست مجلس شورای ملی

ماده واحده – راجع باستخدام مسیو اندره هس را بطریق ذیل پیشنهاد می‌کنیم.

ماده واحده – دولت مجاز است قرار دارد استخدام مسیو اندره هس تبعه دولت فرانسه را برای تدریس و معلمی در مدرسه عالی حقوق از تاریخ اول خرداد ۱۳۱۰ برای مدت دو سال از قرار سالی چهار هزار پانصد تومان در حدود قانون نهم اسفند ماه ۱۳۰۵ تمدید نماید. سایر شرایط کنترات مشارالیه مطابق ۲۳ عقرب ۱۳۰۱ خواهد شد.

رئیس – آقای جمشیدی

جمشیدی – عرض کنم آقای مسیو هس در ۱۳۰۵ بسمت معلمی مدرسه عالی حقوق با سالی چهار هزار تومان استخدام شد در ۳۰۸ این سمتش با همین مبلغ باز تجدید شد. در ضمن که مسئله القاء کاپیتولاسیون پیش آمد در بین ۳۰۷و ۳۰۸ گفتند در موقع انعقاد عهد نامه در پارة از مسائل طرف شور و مشورت هیئت دولت واقع شده مقتضی است یک انعامی درباره اش داده شود. و چون هنوز عهدنامها تمام نشده بهترین طرق این طور دانستند که او را سه ساله بعنوان مشاور حقوق دولت با سالی پنج هزار تومان استخدامش کند. سه سال سه پنج هزار تومان پانزده هزار تومان باین آقا داده شد و تمام هدر رفت. دیگر بنا نبود این قسمت موقعی او برای همیشه باقی باشد این است که بنده پیشنهادم همان سمت معلمی با سالی چهار هزار و پانصد تومان تجدید کنترات شود در واقع این پانصد تومانی هم که بنده اضافه پیشنهاد کردم برای این است که یک تفاوت جزئی در زندگانی حاصل شده. اما این که سالی هفتصد و پنجاه پهلوی و هر پهلوی هم که مطابق با لیره است و لیره بر حسب تسعیر بانک نه تومان است که جمعاً می‌شود ششهزار و هفتصد و پنجاه تومان بعنوان مشاوری حقوق که یک شغل غیر لازمی است باو می‌دهند به عقیده بنده نباید داده شود وبنده با این مخالفم در همچو موقعی که ما دچار بحران اقتصادی و دچار بحران مالی هستیم این جور پول بیهوده خرج کردن به عقیده بنده مورد ندارد بر فرض که آقایان بگویند ما مشاور حقوقی لازم داریم بنده عرض می‌کنم از ابتدای مشروطیت تا کنون ما هر چه محصل بفرنگ فرستاده‌ایم همه اینها تحصیلاتی که کرده‌اند یا در علم تربیت بوده یا در علم ادبیات و حقوق بوده البته خود آقای فروغی که چندین سال است وارد عمل است میدانند که در بین ایرانی‌ها ما یک عده اشخاص متخصص حقوق خوب داریم که بهتر از آقای هس عارف بوضعیات این مملکند بقوانین این مملکند حقوق ما امروز توأم با فقه است اشخاصی ما داریم که اطلاعات فقهی شان هم از آنها بیشتر است. بر فرضی که آقایان بگویند ما مشاور حقوق لازم داریم یکی از همین‌ها را بیارید و با حقوق کمتر از این استخدام کنید نه اینکه سالی هفتهزار تومان حقوق بی جهت باین شخص داده شود. این است که بنده تعدیل و تفکیک کردم و فقط بعنوان معلمی او را پیشنهاد کردم و با مشاور حقو قی بودن او بنده بکلی مخالفم این بود عرایض بنده.

وزیر امور خارجه – بنده می‌خواهم مختصر جواب بدهم آقا می‌فرمایند دولت مشاور حقوق لازم ندارد.

جمشیدی – بنده عرض کردم اگر لازم است از خودمان بیاوریم.

وزیر امور خارجه – فرمودید لازم ندارد بنده عرض می‌کنم دولت لازم دارد. میفرمائید در میان ایرانیهای خودمان بتوانند از عهدة این کار برآیند. بر فرض که اینطور باشد تصدیق میفرمائید آن ایرانی هائی هم که این علوم را دارند بیکار نیستند بانها کار رجوع شده و اگر بنا بود در تمام مملکت ایران یک حقوق دان تمام حوائج این مملکت را برآورده می‌کرد در مدرسه حقوق را می‌بستیم دیگر اولاً دولت مشاور حقوق لازم دارد و بوجود یک همچو شخصی برای مشاوره حقوقی محتاج است دولت بی جهت و از روی هوا و هوس پیشنهاد نمی‌کند اگر پیشنهاد می‌کند برای این است که میدانیم این شخص کارش چیست؟ میدانیم پولی که باومیدهیم پولی است که بخارجی می‌دهیم گمان می‌کنم این دولت همچو خودش را معرفی نکرده باشد که بخواهد پول این مملکت را هی مفتی بخارجه بدهد و تفریط کند. اما راجع به مشاور حقوق اینکه فرمودید آنوقت که کاپی تولاسیون الغاء شده بودو می‌خواستیم عهدنامها را به بندیم لازم بود حالا که عهدنامه‌ها تمام شده دیگر لازم نیست آقا در کمیسیون خارجه تشریف ندارید و توجه نفرموده‌اید که اینطور نیست. هنوز عده زیادی از عهدنامهای لازم بسته نشده بلکه عهدنامهای مهم باقی است بعلاوه عهدنامها هم که بسته شده بنده به آقا عرض می‌کنم باز هم مشاور حقوقی لازم داریم. زیرا مشاور حقوق فقط برای عهدنامها نیست الان همه وزارتخانهای این مملکت همه روزه کار با میسو هس دارند چند از آقایان وزراء اینجا حاضرند در حضورشان عرض می‌کنم و آنهائی هم که تشریف ندارند عرایضی که این جا عرض می‌کنم محرمانه نیست که بخواهم یک چیز خلافی عرض کنم این شخص مشاور حقوقی یک وزارت خانه تنهائی اینست مشاور حقوقی یک وزارت خانه تنهائی نیست مشاور حقوقی دولت است و بهمین جهت هم هست که لایحه آنرا آقای رئیس الوزراء امضاء کرده‌اند از جهت ریاست دولت و از جهت مالیه هم آقای وزیر مالیه سایر وزراء هم اگر می‌خواستند امضاء کنند باید همه شان امضاء‌کنند هر روز مراجعه می‌کنند به مسیوهس و مسیوهس برای همه وزارت خانها کار می‌کند در مسئله حقوق و مبلغ اولاً مسیو هس فرضاً که بعنوان مشاور حقوق لازم نبود و برای معلمی تنها بود باز چهار هزار و پانصد تومان امروزه نمی‌شد باین شخص داد. زیرا همان طوری که عرض کردم آنوقتی که مسیوهس را استخدام کردند تا کنون چهار هزار و پانصد تومان تقریباً نصف شده و البته یک آدمی که با چهار هزار و پانصد تومان آمده است برای معلمی امروزه با دو هزار تومان یا دو هزار و پانصد تومان نمی‌آید پس باین جهت اضافه هم داده نشده و همان مطابق مقرراتی که مجلس شورای ملی موافقت کرده است درخصوص مستخدمین خارجی همان مقرر شده که آن حقوقی که بانها داده می شده نصف بپول ایران داده شود و نصف به پهلوی داده شود. این هم در آن زمینه است و هیچ اضافه حقو ق باو داده نشده و تصور می‌کنم که باید آقایان تصدیق بفرمایند که دولت ایران حتی الامکان ساعی است که استفاده از ایرانیها بکند برای کارهای خودش و مدرسه حقوق تأسیس کردن و شاگرد برای تحصیل حقو ق به اروپا فرستادن برای همین مقصود است انشاالله می‌رسیم بیک موقعی که تحصیل کرده‌های ایرانی خودمان ما را مستغنی بکند و هیچ از خارجه استخدام نکنیم اما چون باید حقیقت را گفت عرض می‌کنم که این انشاالله که بنده عرض می‌کنم امسال و دو سال و سه سال و چهار سال دیگر نیست اگر توجه بفرمایند کارهای ما را با ممالکی دیگر خواهید دید همان ممالکی هم که ما شاگرد آنجا می‌فرستیم برای تحصیل حقوق آنها هم گاهی استخدام متخصص خاصی از خارجه می‌کنند برای اینکه یک وقت هست که در یک مملکتی یک متخصص پیدا می‌شود که در مملکت دیگر نیست البته من راجع بمسیو هس نمی‌خواهم این را عرض کنم اینطور است ولی نسبت به مملکت ما این حال را دارد و امروز دولت خودش را محتاج باین شخص میداند و باینواسطه این لایحه پیشنهاد شده است.

رئیس- آقایانیکه پیشنهاد آقای جمشیدی را قابل توجه میدانند قیام فرمایند.(عدة قیام نمودند)

رئیس – قابل توجه نشد رأی می‌گیریم بخود ماده واحده با ورقه سفید خواهند داد (اخذ و استخراج آراء بعمل آمد ۴۹ ورقة سفید تعداد شد)

رئیس- عدةحاضره در موقع اعلام رأی ۸۱ نفر با کثریت ۴۹ رأی تصویب شد آقای وزیرمالیه

۶- تقدیم چند فقره لایحه از طرف آقای وزیر مالیه

وزیرمالیه (آقای تقی زاده) – بنده چند لایحه دارم خدمت آقایان تقدیم می‌کنم یکی راجع به تخفیف و ارفاق بیشتری است دوباره درباره مؤدیان مالیاتی در امسال نظر باینکه در همین جلسه قبل یا دوجلسه قبل عرض کردم برای اینکه در امسال ارزانی مفرطی درجنس پیدا شده است ابتدا وقتی که شکایات زیادی از ولایات راجع باین می‌رسید یعنی پنج سال اخیر یعنی متوسط قیمت پنج سال اخیر بدون آفت را ماخذ و مناط قرار بدهند و کمیسیونها تشکیل شد و این را تائید کردند چون ۳۰۹ را شامل نبود خیلی بار مؤدیان مالیاتی سنگین تر می‌شد تصور کردیم که تا آخر ۳۰۹ را هم داخل کنیم و تعدیل خاصی بشود و این تعدیل هم حاصل شده و در بعضی از ولایات هم منظور حاصل شده ولی در پاره از ولایات ارزانی بقدری مفرط است که حتی با داخل کردن ۳۰۹ هم در جزو پنجسال که مبنای تسعیر است معذالک منظور حاصل نمی‌شود و خیلی قیمت بطور فاحش کمتر از ان که کمیسیون تسعیر می‌کند (صحیح است) البته اگر مختصر فرقی بود یا یک ربع یا یک ثلث فرق داشت باین نمی‌ارزید که این قانون را بیاوریم چون یکسال ممکن است یک ثلث یا دو ثلث از مال کمیسیون تسعیر نرخ بالاتر شود یکسال هم قدری پائین تر شود اما چون در بعضی نقاط باندازة فاحش است که حتی بمقدار نصف و بلکه از نصف هم ممکن است بیشتر باشد باین جهت ناچار شدیم این لایحه را آوردیم و منظور از این لایحه این است که هر جائی که معادل دوثلث یا کمتر است در آنجا ارفاقی بشود بهمان قیمت خودش یک لایحه دیگر هم راجع بامور اقتصادی است که ارتباط با گمرک دارد و لایحه گمرکی است بنده آورده‌ام بواسطة کمکی که بامر مالی و سایر امور اقتصادی می‌شود دولت در نظر دارد که خروج گوسفند‌های رنگین را آزادتر بکند و خروج گوسفند‌های سفید را مشکل تر بکند لهذا عوارضی که از گوسفندهای رنگین گرفته می‌شد در موقع خروج بکلی ملغی می‌شود و عوارض گوسفند‌های سفید قدری از آنچه هم که بود زیادتر می‌شود این دولایحه یک لایحه دیگری هست که اکثر آقایان مسبوق هستند راجع به مسئله است که عنوان قاچاق گمرک دارد و این قانونی که برای گمرک قاچاق وضع شده است اخیراً اسباب خیلی زحمت برای مردم و مؤسسات شده در اینکه اگر قیمت را موافق حقیقت نمی‌گفتند در اظهاراتشان یا وزن را موافق واقع نمی‌گفتند یا تخلفات دیگر می‌داشت آن را هم درحکم قاچاق میداند از این بابت تجار شکایت داشتند از ولایات و لازم بود که ارفاقی دربارة آنها بشود و نظامنامه گمرکی ارفاقی را شامل است ولی در مقام دقت دیده شد که عیناً با قانون تطبیق نمی‌کند لهذا لایحه برای این آوردیم که فقط قاچاق نسبت بحقوق و عوارض شامل می‌شود و سایر تخلفات از نظامات و مقررات گمرکی مشمول نظامنامه گمرکی که فعلاً هست می‌شود دیگر اینکه یک مقدار مخارجی در ظرف امسال پیش آمده که مخارج خیلی مهمی است و علاوه بر بودجه است ولی مخارج یک دفعه ایست نه مخارج منظمة که در سال آینده و سالهای بعد همینطور بماند مثل بعضی ساختمانها و بعضی تعهداتیکه بوده است و بعضی جهاتی که بتدریج می‌شود بتوانیم از عهده برآئیم و همینطور بعضی سیم کشی‌ها لهذا یک لایحة بنده تقدیم می‌کنم که از محل صرفه جوئی عایدات پارسال این مخارج را بکنیم و تمنا می‌کنم آقایان تصویب بفرمایند و یک لایحه دیگری هم هست راجع بمساعده از بانک باینمعنی مساعدة که از بانک حالا گرفته می‌شود بموجب قانون بودجه می‌خواهم این را از بانک نگیریم و یک سهولتی در تأدیه فرع بشود و این مساعده ر از بقیه مازاد عایدات پارسال بگیریم و بعد بموجب قانونی که در ۱۳۰۸ از مجلس گذشته باز در آخر سال برگردد بذخیرةمملکت بنده این پنج تا لایحه را دارم و تقدیم می‌کنم البته در هیچکدام از اینها فوریت نخواسته‌ام چون در این اواخر خیلی مزاحم آقایان شده‌ام در مسئله دوفوریت و یک فوریت اگر چه بعضی چیزها فوری بود و بعضی از اینها هم فوریت بمعنای لغوی دارد که خیلی تمنای سرعت دارم ولی فوریت نخواسته‌ام این مسئلة جنس و تخفیف مالیاتی را که مردم فوق العاده به آن علاقمند هستند و آن تصویب مخارج فوق العاده که پیش آمده است این را اگر ممکن باشد مقدم بر سایرین قرار دهند و بلکه امیدوارم همه اش در جلسه آینده مطرح شود (صحیح است)

۷- تقاضا و تصویب فوریت لایحه تخفیف تسعیر جنس مالیاتی

رئیس- آقای اعتبار نسبت به تسعیر جنس مالیاتی تقاضای فوریت کرده‌اند نظر آقای وزیر چیست؟

وزیر مالیه – بسیار خوب بنده حاضرم

رئیس-لایحه قرائت می‌شود

ساحت محترم مجلس شورای ملی

بطوریکه خاطر نمایندگان محترم مستحضر است بموجب ماده اول قانو متمم ممیزی مصوب ۱۲ آبانماه ۱۳۰۹ مقرر است مالیات جنسی نقاطی که جنس آنها مورد احتیاج ارزاق نیست به نرخ متوسط پنجسال اخیر بدون افت دائماً بنقد تبدیل شود ولی چون در اثر وفور چنس هذه السنه در اکثر نقاط مملکت نرخ تنزل نموده بو و تفاوت فاحشی با نرخ متوسط پنج سال اخیر بدون آفت داشت دولت برای ارفاق با مؤدیان مالیاتی لایحه قانونی مبنی بر مشمول بودن تمام سال ۱۳۰۹ جزو مدت پنج سال تقدیم نمود که در بیستم تیرماه بتصویب رسیده و بدین ترتیب در عده از ولایات اجرای عدالت بعمل آمده و تعدیل منظور حاصل گردید ولی چون این تعدیل برای معدودی از ولایات که نرخ جنس هذه السنه آنها بیشتر از سایر نقاط تنزل کرده است کافی نخواهد بود بنابراین ماده واحده ذیل را پیشنهاد و بقید دو فوریت تصویب آنرا تقاضا می‌نماید:

ماده واحده – وزارت مالیه مجاز است در هذه السنه در هر حوزه که نرخ متوسط بازار جنس سه ماهه بعد از برداشت خرمن معادل دو ثلث یا کمتر از نرخ تسعیر کمیسیون که مطابق ماده اول قانون متمم ممیزی و قانون مصوبه ۲۰ تیر بعمل آید بوده باشد بجای نرخ تسعیر کمیسیون معادل قیمت سه ماهه بعد از موسم خرمن اخذ نماید.

رئیس- فوریت اول مطرح است

اعتبار –بنده یک فوریت تقاضا کردم

رئیس- لایحه دوفوریت است

فاطمی –بنده مخالفم

رئیس- بفرمائید

آقا سید مهدیخان فاطمی – بنده اولاً خیلی متشکرم از آقای وزیر مالیه که خودشان

Page 9 missing

رئیس- ماده واحده مطرح است. آقای موید احمدی

موید احمدی- بنده حقیقه خیلی تشکر می‌کنم از هیئت دولت که اگر آقایان نمایندگان اطلاعاتی از حوزه‌های خودشان دارند و باطلاع هیئت دولت میرسانند یا در مجلس شورای ملی تذکر می‌دهند هیئت دولت در صدد بر می‌آیند و جبران می‌کنند این قصور را بنده خاطرم می‌آید در چندی قبل در اینجا راجع به تکمیل آذوغه محبوسین مطالبی عرض کردم مخصوصاً در کرمان به محبوسین خیلی سخت می‌گذرد و خیلی خوشوقتم که دولت این لایحه را آورد و برای اعتبار آنجا افزوده فقط عرضی که داشتم این بود که در تقسیم این مبلغ نسبت به محبسهای ایالات و ولایات باید دولت یک نظری بگیرد که چون ارزاق امروز در ایران خیلی تفاوت دارد مثلاً در طرف غرب شاید گندم خرواری بیست و پنجقران باشد لکن در کرمان امروز که ارزان است شانزده تومان است این است که نمی‌شود این مبلغ را تقسیم بتساوی کرد در ولایات عده محبوسین و قیمت ارزاق را در هر محل باید در نظر گرفت و مطابق احتیاجات آنها در بودجه منظور کرد عرض بنده این بود که در تقسیم نمی‌شود بتساوی داد باید رعایت نرخ اجناسی را کرد که در هر شهر چه قیمت است و روی قیمت نرخ متوسط آن جا اعتبار به آن شهر داد فقط تذکر بنده راجع باین بود.

مخبر کمیسیون بودجه (دکتر طاهری)- موضوع تغذیه محبوسین بطوریکه نماینده محترم تذکر دادند یک مرتبه دیگر هم اینجا مطرح شد در نتیجه وضع قانون مجازات عمومی و قانون مرتکبین قاچاق و در نتیجه وضع قانون دیوان جزای عمال دولتی اصولاً بر عدة محبوسین قانونی و متوقفین اضافه شده است البته این اعتباری که در بودجه نظمیة برای مخارج تغذیه محبوسین منظور شده بود بعد از ازدیاد عدة آنها تکافؤ نکرد دولت در صدد بر آمد برای اینکه تامین بکند تغذیه آنها را بطوری که در مضیقه زیاد نباشند در بودجه نظمیه امسال مبلغ بیست هزار تومان بر اعتبار تغذیه محبوسین اضافه شده بود قبلاً این مبلغی که امروز اضافه می‌شود هیجده هزار تومان اضافه بر آن مبلغ است که در بودجه ۱۳۱۰ نظمیه اضافه شده که تقریباً در سال ۱۳۱۰ سی و هشتهزار تومان بر اعتبار تغذیه محبوسین اضافه شده این نظریه که آقای مؤید احمدی نماینده محترم فرمودند اینهم صحیح است و در لایحه هم طوری نیست که این مخارج بتساوی توزیع شود جزء مخارج بودجه است و بر حسب پیشنهاد و را پرتهائی که از نظمیه هر محل می‌رسد و احتیاجات هر محل که در نظر گرفته می‌شود یک مبلغی بر حسب احتیاج به هر محل تخصیص داده می‌شود و نظریه ایشان هم تامین می‌شود.

رئیس- آقای روحی

روحی – عرض کنم که در لایحه قید نشده است مال کجا است؟ مال مرکز است؟ مال ولایات است؟ فقط سربسته قسمتش را تذکر می‌دهد که مال مرکز است بقیه سر بسته است اصلاً معلوم نیست در کمیسیون این موقعی که مطرح بود بنده نبودم. ما خیلی بیشتر علاقه داریم که توجهی به محبوسین ولایات بشود زیرا هر چه باشد وضعیت محبویسن مرکز آبرومندتر است از ولایات ولی ولایات وضعیت محبویسنش خوب نیست می‌خواستم همینقدر تذکر بدهم که نظمیه توجهی بکنند از این مبلغ یک مقدار بیشترش را تخصیص بولایات بدهند که آنها هم در رفاه باشند آقای مخبر هم میل داشتم توضیح بدهند یا آقای معاون که این مال کجا است مال طهران است مال کاشان است مال کرمان است مال کجا است اصلاً اینطور لایحه نویسی خوب نیست لایحه را طوری مشروح و موضع بنویسند که کمتر دراطرافش صحبت بکنند یا توضیح بخواهند.

مخبر کمیسیون بودجه – بطوری که عرض کردم و خود آقای روحی هم مسبوق هستند و عضو کمیسیون بودجه هستند مخصوصاً این اعتباری که حالا تقدیم شده است در نتیجه همان احساس ضیق معیشت محبوسین است اعم از مرکز و ولایات تفاوتی ندارد همه جا را دولت منظور دارد برای امسال بیست هزار تومان در متن بودجه نظمیه ۱۳۱۰ اعتبار تغذیه محبوسین که برای تمام مملکت باید بمصرف برسد اضافه بر سال سابق دولت تصویب کرده است معذلک کافی نبوده است این هیجده هزار تومان هم بر آن اضافه می‌شود اینکه میفرمائید نگفتند برای کجا نمی‌توانستند بگویند برای کجا این برای تمام مملکت است هر جا احتیاج دارند تشخیص بسته بنظر وزارت داخله است بعد از راپرتی که از هر محلی می‌رسد که کسر این اعتبار محسوس می‌شود به آن محل می‌دهند و البته ولایات را هم در نظر خواهند گرفت.

رئیس – رای می‌گیریم بماده واحده با ورقه موافقین ورقه سفید خواهند داد.(اخذ و شماره آراء بعمل آمد هفتاد و یک ورقة سفید تعداد شد)

رئیس – عدة حاضره ۳۸ با کثریت ۷۱ رأی تصویب شد

۱۰ – تصویب یک فقره مرخصی دیگر

رئیس- ضمناً‌فراموش کردیم که مرخصی آقای آقا سید کاظم را بخوانیم اگر موافقت میفرمائید قرائت می‌شود و رأی بگیریم:

خبر مرخصی

نماینده محترم آقای آقا سید کاظم یزدی تقاضای ۱۹ روز تمدید مرخصی از تیرماه ۱۳۱۰ نموده‌اند کمیسیون با تقاضای ایشان موافق و اینک خبر آن را تقدیم می‌دارد

رئیس- آقایانی که با مرخصی آقای آقا سید کاظم موافقت دارند قیام فرمایند (اکثر قیام نمودند) تصویب شد.

۱۱-اقتراع برای شرفیابی بمناسبت عید مشروطیت و تعیین جلسه بعد

رئیس- برای اینکه لوایح تقدیم شده آماده شود اینطور مناسب بنظر می‌آید که جلسه یکشنبه هفدهم امرداد باشد ولی در خلال این چند روز یک روز تاریخی و مجللی وجود دارد که رعایت تشریفات آن لازم است (صحیح است) و آنروز چهاردهم امرداد و بیست و ششمین جشن مشروطیت است و مخصوصاً اجرای این تشریفات در مقابل شاهنشاهی است که بتمام معنی مشروطیت را تقویت فرموده‌اند (عموم نمایندگان – صحیح است – صحیح است) و آرزوهای مملکت را انجام داده‌اند و ملت خود را بافتخار و عظمت نائل ساخته‌اند (صحیح است – صحیح است) و بنابراین دوازده نفر بقرعه برای عرض تبریک انتخاب می‌شوند (بترتیب ذیل اقتراع بعمل آمد)

آقایان:دهستانی – ابوالحسن پیرنیا – شریفی – آقا میرزا ابراهیم قوام – طالش خان (غائب بودند) – هزار جریبی – میرزا حسین خان افشار (جزء هیئت رئیسه هستند) ملک زاده آملی – حاج محمد رضا بهبهانی اسدی – مسعودی خراسانی – میرزا اسمعیل خان قشقائی – حسنعلی میرزا دولت شاهی

جلسه آینده یکشنبه هفدهم امرداد سه ساعت قبل از ظهر دستور لوایح موجوده

(مجلس مقارن ظهر ختم شد)

رئیس مجلس شورای ملی- دادگر

- قوانین تصویب شده

قانون

اجازه تمدید قرار داد استخدام مسیو آندره هس معلم مدرسه حقوق و مشاور حقوقی برای مدت دو سال

ماده واحده – دولت مجاز است قرار داد استخدام مسیو اندره هس تبعة دولت فرانسه را برای تدریس و معلمی در مدرسه عالیه حقوق و مشاورة حقوقی دولت از تاریخ اول خرداد ۱۳۱۰ برای مدت دوسال در حدود قوانین نهم اسفند ۱۳۰۵ و چهارم بهمن ۱۳۰۷ تمدید نماید – حقوق مشارالیه سالسانه مبلغ چهار هزار و پانصد تومان باضافةهفتصد و پنجاه پهلوی خواهد بود و در موقع انقضاء کنترات در صورتیکه قرار داد استخدام مسیو هس تجدید نشود مبلغ یکصد پهلوی خرج سفر بمشارالیه تادیه خواهد شد

این قانون که مشتمل بریک ماده است در جلسة سوم امرداد ماه یکهزار و سیصد و ده شمسی بتصویب مجلس شورای ملی رسید

رئیس مجلس شورای ملی – دادگر

قانون

چهل هزار و یکصد و بیست تومان اعتبار برای چهار فقره احتیاجات اضافی سال ۱۳۱۰ ادارة نظمیه

ماده واحده- مجلس شورای ملی مبلغ چهل هزار و یکصد و بیست تومان (۴۰۱۲۰۰ قران) اعتبار بشرح ذیل:

اعتبار برای تهیه وسایل اجرای قانون اقامت و عبور اتباع خارجه از حیث طبع اوراق و دفاتر و قیمت ملزومات و اثاثیه و استخدام چند نفر اجزای دفتری در نظمیه بعضی نقاط ۱۰۰۰۰۰ قران

اعتبار اضافی برای اغذیه محبوسین ۱۸۰۰۰۰ قران

اعتبار برای تهیه دو دستگاه دلیجان برای محبس مرکزی ۳۱۲۰۰ قران

اعتبار برای استخدام عدة مأمورین اضافی اطلاعات ۹۰۰۰۰ قران

جمع ۴۰۱۲۰۰ قران

برای احتیاجات هذه السنه ادارة نظمیه تصویب می‌نماید که از محل صرفه جوئیهای ناهار سنة ۱۳۱۰ ادارة نظمیه پرداخت شود.

این قانون که مشتمل بر یک ماده است در جلسة سوم امرداد ماه یکهزار و سیصد و ده شمسی بتصویب مجلس شورای ملی رسید

رئیس مجلس شورای ملی – دادگر