مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۵ خرداد ۱۳۳۷ نشست ۲۰۶
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری نوزدهم | تصمیم‌های مجلس | قوانین برنامه‌های عمرانی کشور مصوب مجلس شورای ملی |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری نوزدهم |
روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی ایران
شامل: کلیه قوانین مصوبه و مقررات - گزارش کمیسیون‌ها - صورت مشروح مذاکرات مجلس - اخبار مجلس - انتصابات - آگهی‌های رسمی و قانونی
شماره
شنبه ماه ۱۳۳۷
سال چهاردهم
شماره مسلسل
دوره نوزدهم مجلس شورای ملی
مذاکرات مجلس شورای ملی
مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ۱۹
جلسه: ۲۰۶
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز یکشنبه ۲۵ خرداد ماه ۱۳۳۷
فهرست مطالب:
۱- تصویب صورت‌مجلس
۲- بیانات قبل از دستور آقای اکبر
۳- اعلام عده اعضا کمیسیون‌ها
۴- تقدیم یک فقره لایحه به وسیله آقای معاون وزارت فرهنگ
۵- تقدیم یک فقره لایحه به وسیله آقای وزیر دارایی
۶- بقیه مذاکره در گزارش کمیسیون دارایی راجع به اصلاح قانون مالیات بر درآمد و ارسال به مجلس سنا
۷- قرائت اسامی هیئت رئیسه شعب
۸- تعیین موقع و دستور جلسه بعد- ختم جلسه
مجلس یک ساعت و ۲۵ دقیقه پیش از ظهر به ریاست آقای رضا حکمت تشکیل گردید.
۱- تصویب صورت‌مجلس
رئیس- صورت غائبین دو جلسه قبل قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
اسامی غائبین جلسه سه‌شنبه ۲۰ خرداد ۱۳۳۷
غائبین با اجازه- آقایان:
صارمی- دکتر عدل- محمودی- صفاری- مهدوی- امامی‌خویی-
غائبین بی‌اجازه- آقایان:
دکتر طاهری- امید سالار.
اسامی غائبین جلسه ۲۲ خرداد ۱۳۳۷
غائبین با اجازه- آقایان:
صارمی- صفاری- مهدوی- محمودی- دکتر عدل. امامی‌خویی.
غائبین بی‌اجازه- آقایان:
دکتر طاهری- قرشی.
رئیس- نسبت به صورت‌جلسه نظری نیست؟ (اظهاری نشد) تصویب گردید آقای دکتر امین.
دکتر امین- نامه‌ای است از طرف آموزگاران آذربایجان رسیده تقدیم می‌شود.
رئیس- آقای بهبهانی
بهبهانی- نامه‌ای است از طرف کارمندان تقدیم می‌شود.
رئیس- هر دو نامه به کمیسیون عرایض ارجاع شود.
۲- بیانات قبل از دستور آقای اکبر
رئیس- امروز نطق‌های قبل از دستور است آقای اکبر.
اکبر- از مقام ریاست تشکر می‌کنم که به بنده اجازه فرمودند مطالبی را عرض کنم. در سفر اخیر که به گیلان رفتم همشهری‌های عزیز اظهاراتی فرمودند و موضوعاتی را متذکر شدند و از بنده خواستند مطالب را بررسی کنم و در صورت حقیقت به عرض مجلس شورای ملی برسانم مطالب مورد تقاضای آقایان چه از نقطه‌نظر فرهنگی و چه از نقطه‌نظر عمرانی و اقتصادی و بهداشتی زیاد است آقایان اهالی محترم اظهار نارضایتی می‌کردند از این که سه سال است ماشین‌آلات چوب‌بری به گیلان حمل شده است و این ماشین‌آلات در حدود ۸۰ میلیون ریال ارزش دارد و در این مدت سه سال کوچکترین توجهی نشده است که این ماشین‌آلات نصب شود.
این ماشین‌ها بدون سرپناه زیر باران و آفتاب مانده البته یک چنین سرمایه ۸۰ میلیون ریال نباید عاطل و باطل بماند جناب آقای نبیل سمیعی سناتور محترم چندی پیش در این موضوع در مجلس سنا از وزارت کشاورزی سؤال کردند ولی جوابی که دادند قانع‌کننده نبود. موضوع دیگر راجع به ساختمان‌های نیمه‌تمام اداره فرهنگ گیلان است که این ساختمان‌ها مدت دو سال است همین طور نیمه‌تمام مانده بدون این که کوچکترین توجهی بشود و به تدریج این ساختمان‌ها خراب می‌شود و معلوم هم نیست کی تکمیل ساختمان آن شروع خواهد شد همچنین مدت یک سال است که وزارت فرهنگ قول داده است که در شهر رشت دبستان حرفه‌ای تأسیس بکند آقایان مهندس جفرودی و محمودی و آقایان دیگر در این کار خیلی دوندگی کردند و مقدمات کار را فرهم کردند ولی وزارت فرهنگ توجهی ندارد و مردم از این امر ناراضی هستند موضوع دیگر راجع به جاده امام‌زاده‌هاشم به رشت بود که سه سال است نیمه‌تمام مانده این جاده از لحاظ موقعیت محل و از لحاظ کوتاه بودن راه مورد توجه اهالی است و در این سه سال توجهی به آن نشده است الان چهار سال است که به ما قول داده‌اند که راه بین رشت و پهلوی را آسفالت کنند ما این قول را به اهالی آنجا ابلاغ کرده‌ایم و هیچ توجهی نمی‌شود ولی البته بنده باید عرض کنم که وضع راه گیلان نسبت به سابق خیلی بهتر شده است و اداره راه آنجا مجهزتر شده است (مهندس جفرودی- به خاطر رئیس اداره راه است) و همان طور که آقای مهندس جفرودی فرمودند رئیس اداره راه خیلی خوبی داریم و حسن ایشان این است که فقط به کار خودش مشغول است (ابتهاج- فرودگاه رشت را هم بفرمایید) فرودگاه رشت را هم چندین سال است به ما مژده می‌دهند ولی نتیجه‌ای عاید نگردیده است مردم گیلان ناهمواری‌های دیگری هم از جهت امور اقتصادی و اجتماعی دارند این است که اهالی آنجا انتظار دارند که هیئت محترم دولت برنامه مسافرت به گیلان را مقدم بدانند از نظر این که گیلان یک منطقه مرزی است و بایستی بیشتر توجه شود و بایستی از نزدیک به وضع مردم رسید و حالا اگر چناچه فرصتی برای مسافرت هیئت دولت به آنجا نیست اقلاً هیئتی بفرستند و از نزدیک به وضع مردم برسند و مردم را از ناراحتی نجات دهند (مهندس جفرودی- مگر برای کرمان که رفتند چه کردند؟) اقلاً مدرسه حرفه‌ای تأسیس کردند بنده مطالب را زیاد توضیح نمی‌دهم ولی این نکته را ناچارم قدری مفصل‌تر عرض کنم آقایان اطلاع دارند و جناب آقای رامبد همکار محترم چندی پیش اشاره کردند راجع به وضع خشکسالی در گیلان هر چند در این اواخر باران آمده است ولی البته محصولی که باید از بین برود رفته (رامبد- آنچه را که نکاشته‌اند، نکاشته‌اند) تمام زراعت فومنات و طالش دچار خشکسالی و بی‌آبی است یک عده قریب ۳۰ هزار نفر زارع و خرده مالک در این مناطق دچار وضع پریشانی هستند اغلب مقروضند و در موقع سررسید البته از چنگال طلبکار خلاصی ندارند باید عرض کنم با وضع فعلی این عده تا مهرماه ۱۳۳۸ از محصول زراعتی به کلی محرومند برای این که امسال یا اصولاً کشت نشده و یا مقداری هم که کشت شده در اثر بی‌آبی نتوانسته‌اند ادامه بدهند بنده توجه جناب آقای ذوالفقاری را به این مسئله جلب می‌کنم چون این یک مسئله حیاتی است اگر به وضع آنها توجهی نشود اینها ممکن است مهاجرت کنند و وقتی مهاجرت کردند تمام آن مناطق بدون زراعت خواهد ماند موضوع دیگر موضوع چای است که محصول بهاری این چای در اثر بی‌آبی لطمه دیده ولی این را بایستی عرض کنم که چای‌کارهای شمال از اقدام اخیر دولت بی‌نهایت سپاسگزارند و آقایان مأمورین وزارت گمرکات با صمیمیت و محبت با چایکاران رفتار می‌کنند (مهندس جفرودی- کاملاً صحیح است) و برخلاف سنوات قبل زارعین آنجا سرگردان و بلاتکلیف نیستند بنده وظیفه دارم از مأمورین خوب دولت تشویق کنم و واقعاً هم باید تشویق کرد و بنده از جناب آقای ذوالفقاری استدعا دارم که تشویقی از آنها بکنند موضوع دیگر راجع به یک محصول قدیمی گیلان است و آن محصول نوغان است این محصول امتیازاتی نسبت به محصولات دیگر دارد یکی این که موقع عمل آن کوتاه است دوم این که چون دوره‌اش کوتاه است خرجش هم محدود است و سوم این که این محصول در موقعی به دست می‌آید که محصولات دیگر کارش به اصطلاح تمام شده است و این یک محصول علیحده‌ای است ولی این محصول به تدریج دارد از بین می‌رود بنده در رشت که بودم شنیدم امسال دستور داده‌اند هر کیلو پیله تر را ۲۹ قران و ۳ تومان می‌خریدند درست برعکس شده است عوض این که دولت در اثر بی‌آبی و خشکسالی کمکی به زارعین بکند برعکس رفتار کرده این محصول روی احصائیه‌ای که ما داریم دارد از بین می‌رود در سال ۳۱ محصول در حدود یک میلیون و ۲۰۰ هزار کیلو بود و الان ۸۰۰ هزار کیلو است در عرض این ۵- ۶ سال آن قدر تنزل کرده و اگر به همین منوال پیش برود به کلی این محصول از بین خواهد رفت در صورتی که ممالک نوغان‌دار مثل فرانسه و ژاپن حمایت دولت نسبت به این محصول خیلی زیاد است و حتی در فرانسه به نوغان‌داران پریم می‌دهند و در آنجاها حد متوسط هر کیلو ۴۷ قران است درست دو برابر قیمتی که ما می‌دهیم بنده دیروز شنیدم که سازمان برنامه خیال دارد کارخانه ابریشم‌کشی رشت کارخانه حریربافی چالوس را توسعه دهد اگر این خیال را دارد پیله می‌خواهد خوب اگر نوغان تشویق نشود لابد از خارج پیله وارد می‌کنند در صورتی که ایران سابق یکی از صادرکنندگان درجه یک این محصول بود به این ترتیب این محصول را از بین می‌برند و پیله را هم از خارج می‌آورند این اسباب نگرانی است و کار مضحکی است بنده دیگر وقت مجلس محترم را نمی‌گیرم مطالبی بود که می‌خواستم عرض کنم و توجه دولت را نسبت به این مراتب جلب می‌نمایم و از جناب آقای ذوالفقاری انتظار دارم که این مطالب را به دولت بفرمایند شکایتی نیز از کارمندان دخانیات گیلان رسیده که عیناً حضور ریاست محترم مجلس تقدیم می‌کنم (احسنت، احسنت)
۳- اعلام عده اعضا کمیسیون
رئیس- وارد دستور می‌شویم. به طوری که خاطر آقایان مطلع است بر طبق آیین‌نامه باید عده کمیسیون‌ها را هیئت رئیسه معین کند و به اطلاع مجلس برساند این کار امروز شده حالا صورت عده کمیسیون‌ها قرائت می‌شود که آقایان بعداً برای این کار اقدام کنند (به شرح زیر قرائت شد)
کمیسیون بودجه ۱۸ نفر- کمیسیون دادگستری ۱۸ نفر- کمیسیون دارایی ۱۸ نفر- کمیسیون کشور ۱۸ نفر- کمیسیون فرهنگ ۱۸ نفر- کمیسیون بهداری ۱۸ نفر- کمیسیون راه ۱۸ نفر- کمیسیون کشاورزی ۱۸ نفر- کمیسیون امورخارجه ۱۸ نفر- کمیسیون برنامه ۱۸ نفر- کمیسیون تحقیق برای سؤالات ۱۸ نفر- کمیسیون گمرکات و انحصارت ۱۲ نفر- کمیسیون بازرگانی ۱۲ نفر- کمیسیون صنایع و معادن ۱۲ نفر- کمیسیون امور استخدام ۱۲ نفر- کمیسیون پست و تلگراف و تلفن ۱۲ نفر- کمیسیون نظام ۱۲ نفر- کمیسیون کار و امور اجتماعی ۱۲ نفر- کمیسیون عرایض ۶ نفر- کمیسیون محاسبات ۶ نفر
۴- تقدیم یک فقره لایحه به وسیله آقای معاون وزارت فرهنگ
رئیس- آقای معاون وزارت فرهنگ
معاون وزارت فرهنگ (یزدان‌فر)- لایحه‌ای است راجع به تجدید استخدام آقای گدار برای باستان‌شناسی که تقدیم می‌شود.
۵- تقدیم یک فقره لایحه به وسیله آقای وزیر دارایی
رئیس- آقای ناصر وزیر دارایی
وزیر دارایی (ناصر)- برای دیوان محاسبات قانونی در سال ۱۳۱۲ وضع شده و از آن به بعد متدرجاً در آن تغییراتی داده شده و احتیاج به تجدیدنظر دیگری هم دارد روی این نظر لایحه‌ای تهیه شده که تقدیم مجلس شورای ملی می‌شود (احسنت)
۶- بقیه مذاکره در گزارش کمیسیون دارایی راجع به اصلاح قانون مالیات بر درآمد و ارسال به مجلس سنا
رئیس- ماده ۲۲ گزارش راجع به مالیات بر درآمد مذاکراتش تمام شده پیشنهاداتش قرائت می‌شود
(به شرح زیر قرائت شد)
اینجانب پیشنهاد می‌کنم به ماده ۲۲ این تبصره اضافه شود.
تبصره- دیوار حیاط و حوض و آب‌انبار و سایر قسمت‌هایی که از بنای اصلی خارج است مشمول مالیات نخواهد بود- خلعتبری
رئیس- آقای خلعتبری
خلعتبری- بنده خواستم جریان کمیسیون دارایی را به طور خلاصه عرض کنم آنچه که بنده در آن کمیسیون فهمیدم این بود که دولت قصدش از این مالیات بر مسکن این است که اشخاصی که خانه‌هایی دارند که نسبتاً ارزش دارد از آنها مالیات گرفته شود و چون راه‌حلی وجود نداشت که از چه نوع خانه‌هایی مالیات گرفته شود بنده پیشنهاد کردم که تا دویست متر ساختمان معاف باشد و جناب آقای وزیر دارایی هم با کمال میل موافقت کردند همین طور پیشنهاد کردم که در بخش‌ها و شهرستان‌ها مالیات گرفته نشود و جناب آقای وزیر دارایی قبول کردند خواستم عرض کنم که نیت دولت این است و چون بنده اطمینان دارم که نیت این است خواستم عرض کنم که شاید اشخاصی باشند که ساختمان خانه‌هایشان کمتر از ۲۰۰ متر باشد و مردم متوسط و بی‌بضاعتی باشند و اینجا مشمول معافیت باشند ولی این اشخاص ممکن است که یک حیات داشته باشند یک حوض بزرگ در حیات داشته باشند یک آشپزخانه آخر حیات داشته باشند و دیوار خود حیات را حساب کنند چون در قانون نوشته شده مساحت زیربنا ظاهراً دیوار هم یک مساحتی را اشغال می‌کند یا این که گوشه حیات یک آشپزخانه یا اطاق کوچک باشد جناب آقای وزیر دارایی فرمودند که اینجا مطابق قانون مستثنی خواهند شد ظاهراً هم همین طور است مساحت بنا منظور آن بنای اصلی است اطاق کلفت و نوکر و آشپزخانه و آب‌انبار و حوض که جزو بنا نیست اینها نباید جزو بنا حساب شود مخصوصاً در ولایات مثلاً در تبریز و اصفهان و سایر جاها اگر این قانون اجرا شود ممکن است بگویند دیوار ساختمان است و جزو بنا حساب می‌شود یا این سوراخ سمبه‌های اطراف بنا را حساب کنند و ممکن است کمتر از این معافیت استفاده کنند این بود که بنده پیشنهاد کردم که این ماده اصلاح شود و دیوار و آب‌انبار و حوض جزو مساحت اصل حساب نشود.
رئیس- آقای خلعتبری حوض را استثنا بفرمایید چون حوض واقع در فضا است و فضا مستثنی است.
رئیس- آقای مخبر.
مخبر کمیسیون دارایی (مشایخی)- خوشبختانه مقام محترم ریاست در موارد مؤثر و موضوعاتی که صحبت می‌شود خیلی مختصر نظریات‌شان را که می‌فرمایند همان نظریه‌ای است که همه آقایان علاقه‌مند در این مورد به خصوص هم همان طور که فرمودند به هیچ‌وجه من‌الوجوه معقول نیست که دیوار و حوض جزو مساحت ۲۰۰ متر منظور شود چون همان طور که جناب آقای رئیس فرمودند جزء فضا است و حساب نمی‌شود (مهندس فروهر- حساب می‌کنند) برای این قسمت آیین‌نامه‌ای داریم و به علاوه وقتی وزیر مربوطه و مخبر کمیسیون قبول کرد و این موضوع را در مجلس تذکر دادند در صورت‌مجلس ذکر شد مأخذ عمل قرار می‌گیرد به هر حال در تبصره ۴ قانون نوشته است که تاریخ پرداخت مالیات و سایر مقررات مربوط به اجرای این ماده در آیین‌نامه‌ای که به تصویب کمیسیون دارایی مجلس شورای ملی خواهد رسید تعیین خواهد شد البته این مذاکرات در کمیسیون شد ما دیدیم اگر بخواهیم جزئیات را در قانون ذکر بکنیم ما دیگر آیین‌نامه نخواهیم داشت به این جهت در اینجا یک اصل کلی گذاشتیم و این جزئیات در آیین‌نامه در نظر گرفته خواهد شد و جناب آقای وزیر دارایی قبول کرده‌اند.
خلعتبری- جناب آقای وزیر دارایی این نظر را تأیید می‌فرمایند؟
رئیس- آقای وزیر دارایی
وزیر دارایی- در آیین‌نامه‌ای که در خود ماده قید شده است و در کمیسیون دارایی بحث می‌شود بدون شک زمین زیر دیوار و حوض جزو زیربنا حساب نخواهد شد و در آیین‌نامه تصریح می‌شود (مهندس فروهر- حوض را باید مالیات ببندید که حوض نباشد که بچه‌ها خفه شوند)
رئیس- آقای خلعتبری نظر شما تأمین است (خلعتبری- بلی) پیشنهاد دیگر قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی اینجانب پیشنهاد می‌نماید ماده ۲۲ به شرح زیر اصلاح شود
ماده ۲۲- از کلیه مستغلات مذکور در ماده ۹ قانون مالیات بر درآمد که اجاری نباشد در هر مورد سالیانه به شرح زیر مالیات دریافت می‌گردد:
تا ۳۰۰ متر معاف
از ۳۰۱ متر تا ۵۰۰ متر ۳۰۰۰ ریال
از ۵۰۱ متر تا ۷۵۰ متر ۶۰۰۰ ریال
از ۷۵۱ متر تا ۱۰۰۰ متر ۹۰۰۰ ریال
از ۱۰۰۰ متر به بالا هر هزار متر اضافی یک هزار ریال اضافه می‌شود. ابتهاج
رئیس- آقای ابتهاج
ابتهاج- بنده به طور خصوصی با جناب آقای وزیر دارایی صحبت کردم بنده را متقاعد کردند به این جهت پیشنهادم را پس می‌گیرم.
رئیس- پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود
(به شرح زیر خوانده شد)
پیشنهاد می‌کنم تبصره ۲ ماده ۲۲ به شرح زیر اصلاح گردد.
تبصره ۲- میزان این مالیات نسبت به مستغلات واقع در سمت جنوب محور خیابان بوذرجمهری شهر تهران و همچنین مراکز استان‌ها نصف نرخ‌های مذکور می‌باشد- دکتر دادفر
دکتر دادفر- بنده پس گرفتم
رئیس- پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود
(به شرح زیر خوانده شد)
پیشنهاد می‌کنم تبصره ذیل به ماده ۲۲ اضافه شود:
از لحاظ تشویق توسعه ساختمان و اماکن ساختمان‌های نوساز تا ده سال معاف از مالیات خواهد بود مگر ساختمان‌های اجاری که طبق قانون مستغلات براساس تحصیل اجاره مشمول مالیات خواهد بود- مهدی ارباب
رئیس- آقای ارباب
وزیر دارایی- مستغلات جدیدالبنا سه سال معاف است
ارباب- بنده به طور تحقیق تابع تصمیم آقایان هستم ولی یک مسایلی را باید عرض کرد تا در تاریخ بماند و بعد که به مشکلات برخورد بدانند که یک روزی هم تذکر داده شده است ما یک جا می‌خواهیم همه را صاحب مسکن بکنیم یک جا می‌خواهیم خانه‌هایشان را تنگ بکنیم آقایان در تمام ممالک مترقی ساختمان‌های نوساز از لحاظ تشویق ساختمان و عمران کشور مدت متمادی معاف از مالیات است حتی اخیراً بنده در ایتالیا دیدم که ۲۵ سال معاف است و بایستی تصمیمات را طوری اتخاذ کرد که همه جهاتش با هم بخواند ما یک جا عمران می‌خواهیم یک جا نمی‌خواهیم ولی یک نکته دیگری هم عرض می‌کنم در حالی که تابع تصمیم آقایان هستم بدانید که میزان وصول این مالیات کفاف هزینه وصولش را نخواهد داد و جمع زیادی از مردم را به جان هم خواهد انداخت و از پس فردا برای تعیین دویست متر در خانه مردم را می‌زنند و این مردم را به هم می‌ریزند (احسنت)
رئیس- آقای بزرگ‌ابراهیمی
بزرگ‌ابراهیمی- اولاً جناب آقای ارباب توجه بفرمایید که اگر خانه‌هایی ساخته بشود برای مردمان بیچاره و کوچک دویست متر بیشتر نخواهد بود (صحیح است) پس وقتی خانه دویست متری معاف است نظر جنابعالی تأمین است اما اگر بیاییم به این عنوان باز برویم سراغ گردن‌کلفت‌ها بگوییم از هزار متر ساختمان هم مالیات نگیرید پس از کی بگیریم؟ بنده عرض می‌کنم اگر نمی‌خواهیم برویم سراغ مردم بیچاره و پابرهنه‌ها مالیات قند و شکر را لغو بکنید توجه می‌فرمایید بنده عرض می‌کنم به محض این که این پیشنهاد قبول بشود در شمال تهران در شمیرانات ساختمان‌های عریض و طویل مرتفعی به عنوان این که ده سال معاف است بنا خواهد شد (پناهی- چه بهتر) مگر الان نخواهد شد حالا هم خواهد شد کسی که یک میلیون تومان دو میلیون تومان خرج ساختمان می‌کند سالی دو هزار تومان هم مالیات بدهد ضرری ندارد اما راجع به موضوع ذرع کردن بنده خودم معذب بودم رفتم به سراغ آقای وزیر دارایی گفتم این اشکالی است به این مطلب هم جوابی دادند که الان می‌گویم از خودشان هم استدعا دارم تأیید کنند گفتند که ما برای هر کس اظهارنامه می‌فرستیم خود او جواب خواهد داد همان اظهارنامه را ما ملاک قرار می‌دهیم کسی هم نیست برای یک متر دو متر پنج متر دروغ بگوید احیاناً اگر جاهایی هم بود که مشکوک به نظر رسید دیدیم در اظهارنامه کمتر نوشته‌اند ممکن است کنترل بکنیم (صحیح است) (فلیکس آقایان- لوله‌کشی صورت دارد) یکی از ملاک مساحت هم لوله‌کشی است پس آقای ارباب با این توضیح بنده بهتر است پیشنهادشان را پس بگیرند چون کسانی که در این مملکت می‌خواهند در تهران با درویات میلیون‌ها تومان خرج بکنند برای ساختمان‌های مرتفع برای دو هزار تومان و هزار تومان مالیات با آنگاژمان‌های بودجه‌ای که داریم تعهد شده صلاح نیست که آنها را معاف کنیم.
رئیس- آقای مهندس جفرودی شما اجازه خواستید موافقید؟
مهندس جفرودی- نخیر مخالفم
رئیس- یک نفر مخالف صحبت کرده است بنابراین باید رأی بگیریم به پیشنهاد جناب آقای ارباب توجه بفرمایید یک بار دیگر قرائت می‌شود (به شرح سابق خوانده شد)
آقایانی که با این پیشنهاد موافقند قیام فرمایند (عده کمتری برخاستند) تصویب نشد. پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
ریاست معظم مجلس شورای ملی
پیشنهاد می‌نماید تبصره زیر به ماده ۲۲ اضافه شود.
تبصره- وزارت دارایی می‌تواند هر ناحیه یا نواحی شهری را که محل سکونت طبقات بی‌بضاعت است از پرداخت مالیات مسکونی معاف نماید.
فلیکس آقایان
رئیس- آقای فلیکس آقایان
آقایان- عرض کنم شکی نیست که اکثریت آقایان موافق هستند که ساختمان‌های لوکس و مجلل یک مالیاتی بپردازند برای این که دولت برای حفاظت این خانه‌ها یک مخارجی را متحمل می‌شود فرض کنید شهربانی خرج می‌کند البته من فکر می‌کنم این مالیات نیست یک نوع عوارضی است چون درآمدی نیست عوارض گرفته می‌شود حالا ما اسمش را گذاشته‌ایم مالیات فرقی نمی‌کند نظر اول دولت هم در این لایحه که تقدیم کردند این بود که از این خانه‌های لوکس و مجلل مالیات گرفته بشود و مأخذش هم روی مال‌الاجاره بود منتهی دولت می‌گفت تا ۴۰۰ تومان مال‌الاجاره معاف باشد آقایان در کمیسیون دیدند در عمل ممکن است به اشکال بربخورد یعنی تماس مؤدیان با مأمورین زیاد بشود بنابراین آن فرمول را عوض کردند کمیسیون دارایی این را عوض کرد به این ترتیب که روی متراژ مأخذ وصول مالیات قرار بگیرد خوب این طبیعت یک تبعیضی را ایجاد می‌کند یعنی یک ساختمان پانصد متری خیابان تخت‌جمشید همان مالیاتی را خواهد پرداخت که در جنوب شهر یک ساختمان خرابه خشتی که حتی ارزش خراب کردنش را ندارد.
بنابراین بنده فقط یک پیشنهادی کردم از قدرت این ماده هم هیچ کاسته نمی‌شود بنده پیشنهاد کردم که وزارت دارایی اگر تشخیص داد یک ناحیه‌ای از یک شهری که محل سکونت طبقه بی‌بضاعت است اگر دلش خواست این را اعلام بکند که فرض بفرمایید که از شاهپور تا فلان قسمت شهر معاف از این مالیات است اگر هم مایل نبود که معاف نمی‌کند این را باید در نظر گرفت که در این مورد مخارج و هزینه وصول مؤثر خواهد بود فرض بفرمایید در بعضی نقاط که محل سکونت فقرا است ممکن است در یک ناحیه خیلی بزرگی سه تا خانه باشد که از دویست متر تجاوز بکند اگر بروند تمام این خانه‌ها را متر کنند برای این که از این خانه‌ها این مالیات مسکونی را بگیرند به نظر بنده ارزش این را ندارد بنابراین بنده پیشنهادم این بود که دست وزارت دارایی باز باشد خودش تشخیص بدهد که در هر شهری کدام نقطه است که محل سکونت یک طبقه‌ای است که نباید مشمول این مالیات باشد این را معاف بکند چون معافیت با مجلس شورای ملی است برای تسهیل کار وزارت دارایی بنده این پیشنهاد را کردم و هیچ خدشه‌ای و لطمه‌ای هم به قدرت این ماده ۲۲ وارد نمی‌آورد حالا بسته به نظر آقایان نمایندگان محترم است که چه تصمیمی اتخاذ بفرمایند.
رئیس- آقایان متوجه باشند که در توضیح پیشنهاد بیش از پنج دقیقه نمی‌توانند صحبت بکنند- آقای مهندس جفرودی
مهندس جفرودی- بنده خیال نمی‌کنم که این ماده ۲۲ برای جناب آقای ناصر که حسن شهرت زیادی از خدمات صادقانه‌شان به مملکت ایران دارند تحصیل افتخاری بکند ولی نشانه همکاری مجلس با دولت همین است که مجلسیان تذکرشان را می‌دهند اگر دولت اصرار ورزید تسلیم می‌شوند بنده مخالفتم با این ماده و این پیشنهاد روی یک اصل کلی‌تری است و آن این است که این ماده از این به بعد شهرهای ما را رو به زشتی و خرابی خواهد برد (صحیح است) این را جناب آقای ناصر بدانند معاف کردن خانه‌های کوچک خودش یک راه‌حل دیگری خواهد بود که به این زشتی اضافه بکند اگر تا به حال ملاحظه می‌فرمایید که تهران صاحب خانه‌های بسیار شیک و زیبا شده است و سیاحان خارجی را جلب کرده است دلیلش همین است که از مالیات معاف بوده است یک تسهیل خیلی کوچک موجب آبادی می‌شود بنده شنیدم و اطلاع موثق دارم که در آلمان...
رئیس- جواب پیشنهاد را بدهید
مهندس جفرودی- بلی بنده نمی‌خواهم خانه‌های کوچک معاف باشد در آلمان بعد از جنگ مخصوصاً می‌آمدند دفاتر بازرگانان را نگاه می‌کردند کسانی که پول‌هایشان را در راه ایجاد ساختمان خرج کرده بودند اینها را اساساً از مالیات معاف می‌کردند ملاحظه می‌فرمایید اینجا یک تضییقاتی در این راه فراهم شده است برای این که شهرهای ایران بیشتر رو به زشتی نرود با این پیشنهاد مخالف هستم و این تذکرات را اینجا دادم بنده یقین دارم در سال‌های آینده جناب آقای ناصر اگر
یک چنین ماده‌ای در قانون مالیات بر درآمد بگذارند اگرچه ما حالا به این ماده رأی خواهیم داد پشیمان خواهند شد.
رئیس- آقای خلعتبری موافقید؟ بفرمایید.
خلعتبری- بنده گمان می‌کنم که این پیشنهاد آقای فلیکس آقایان پیشنهاد خوبی است جهتش هم واضح است پیشنهاد را طوری داده‌اند که دست وزارت دارایی باز است و در اختیار وزارت دارایی است با این پیشنهاد اگر اصلش مورد قبول مجلس واقع شد آن توهمی که ما داشتیم که ممکن است اشخاص بی‌بضاعت زیر دست و پا بروند و یا مورد مزاحمت مأمورین واقع بشوند آن توهم از بین می‌رود فرض بفرمایید محله عرب‌ها گود چاله‌میدان این محله که محل سکونت مردمان کم‌بضاعت است دو اشکال پیش می‌آید یکی این که اگر ما این قانون را با همین کیفیت تصویب کردیم در درجه اول باید مردم اظهارنامه بدهند اما روزی هم خود مأمورین می‌روند ببینند اظهارنامه‌ها صحیح است یا خیر بنابراین تماس مردم با مأموران دولت در این محلات به هیچ‌وجه مورد نظر دولت نیست که از آنها مالیات گرفته بشود پس اگر وزارت دارایی دستش باز باشد محلاتی از قبیل گود عرب‌ها مفت‌آباد و چاله‌میدان و این محله‌های پایین شهر را بروند رسیدگی کنند اگر دیدند مردمش خانه‌هایش وضعش طوری است که از آنها اصلاً مالیات نمی‌شود گرفت بنابراین خودشان معاف می‌کنند تمام دنیا در شهرهای بزرگ همین طور است در آمریکا بنده شنیدم در نیویورک یک محله‌ای است مال سیاه‌ها مال یک مردم بی‌بضاعت که اسمش هارلم است در آنجا هم رعایت می‌کنند که مالیاتی از محله هارلم نگیرند از آن آسمان‌خراش‌ها بگیرند این پیشنهاد مفیدی است که در شهر تهران و مراکز استان‌ها در تبریز و اهواز و اصفهان و کرمانشاه و مشهد آن محلاتی که مردم بی‌بضاعت و فقیر ساکن هستند خود جناب آقای وزیر دارایی دستور می‌دهند اشخاصی بروند رسیدگی بکنند و قطعاً این نوع محله‌ها را معاف می‌کنند به نظر بنده بهترین کمکی است که مجلس می‌تواند به طبقات بی‌بضاعت بکند و گمان می‌کنم خود آقای وزیر دارایی هم قبول بکنند چون چیزی از اختیاراتشان گرفته نمی‌شود بلکه به اختیاراتشان اضافه می‌شود حالا مختار هستند.
رئیس- آقای وزیر دارایی
وزیر دارایی- در تبصره ۱۰ این ماده پیشنهاد شده است که مستغلات واقع در مراکز استان‌ها به تشخیص و پیشنهاد وزارت دارایی و با صدور تصویب‌نامه دولت مشمول مالیات فوق خواهند بود این نوع مستغلات در شهرستان‌ها از پرداخت این مالیات معاف‌اند پس با این ترتیب شهرستان‌ها معافند و بعد برای تهران و مراکز استان‌ها در قسمت‌هایی که طبقات بی‌بضاعت زندگی می‌کنند ما نوشته‌ایم تا دویست متر زیربنا معافند و اشخاص بی‌بضاعت که منظور آقایان محترم است هیچ وقت بیش از دویست متر زیربنا برای سکونت خود ندارند (ارباب- فضا چه قدر) از فضا چیزی نمی‌گیرند با این ترتیب بنده فکر می‌کنم متجاوز از شصت درصد خانه‌های تهران که محل سکونت مردم است از پرداخت مالیات معاف می‌شود تازه از دویست متر تا سیصد متر در سال صد تومان می‌دهند و این مبلغی نیست که بگوییم به طبقه بی‌بضاعت صدمه وارد بیاورد طبقه بی‌بضاعت کسی نیست که سیصد متر زیر بنا را خودش بنشیند ممکن نیست و این که فرمودند در قسمت محله‌های بی‌بضاعت اینها را معاف بکنیم در عمل هم به اشکال برمی‌خورد برای این که ممکن است در همان جاها اشخاص با بضاعت هم منزل داشته باشند بهترین راه ارفاق همان دویست متر معاف بودن از مالیات است که در قانون قید شده است (صحیح است)
رئیس- رأی گرفته می‌شود با این پیشنهاد آقایان موافقین قیام فرمایند (عده کمتری برخاستند) تصویب نشد. پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
پیشنهاد می‌کنم تبصره زیر به ماده ۲۲ اضافه گردد.
مالیات مشروحه به مستغلاتی تعلق می‌گیرد که دولت لااقل آب و روشنایی آن را تأمین نموده باشد. مهدی ارباب
رئیس- آقای ارباب
ارباب- بنده آقایان محترم نه مستغلاتی دارم و نه اجاره‌ای می‌گیرم ولی فکر مردم را باید کرد دولت اگر بخواهد با این کیفیت مالیات بگیرد باید آب و برق و وسایل زندگی را در اختیار مردم بگذارد والا حق ندارد (صحیح است) نه آب می‌دهند نه برق می‌دهند پول آب را باید مردم بدهند پول تلفن را باید خود مردم بدهند پول برق را باید خودشان بدهند تازه بهشان نمی‌دهند مردم امسال پول می‌دهند دو سال دیگر نوبت‌شان می‌رسد آخر یک قدمی هم دولت بیاید جلو معذرت می‌خواهم جناب آقای ناصر شما خیلی شخص شریفی هستید و به شخص شما ارادت داریم و مطمئن هستیم تا جنابعالی در رأس وزارت دارایی هستید حتی‌الامکان تا آنجایی که روی عقیده خودتان بتوانید عمل بکنید خلاف مصلحت مردم عمل نمی‌کنید مگر این که از دست‌تان در برود آخر این مردمی که مالیات را می‌دهند اینها وسایل اولیه ناچیزی است که در دنیا پیش‌پاافتاده است بنابراین استدعا می‌کنم موافقت بفرمایید که اقلاً دولت آنجایی که می‌خواهد مالیات بگیرد لااقل آب و برق در اختیار مردم بگذارد.
رئیس- آقای مشایخی.
مشایخی- نظریاتی که جناب آقای ارباب دارند در موقعی که لایحه شهرداری‌ها مطرح می‌شود باید مطرح بشود ما الان صحبت از مالیات داریم می‌کنیم تأمین آب و برق و سایر نیازمندی‌های شهر به عهده شهرداری‌ها است بنده هم نظریات جنابعالی را به طور کلی صحیح می‌دانم و تصدیق می‌کنم اما عقیده دارم در موقعی که لایحه شهرداری‌ها مطرح می‌شود مطرح بفرمایید.
رئیس- رأی گرفته می‌شود به پیشنهاد آقای ارباب آقایانی که موافقند قیام فرمایند (عده کمتری برخاستند) تصویب نشد پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی
در صورتی که طبق پیشنهادات تقدیمی ماده ۲۲ از لایحه مالیات بر درآمد حذف نشود بنده پیشنهاد می‌نمایم که تبصره سه از ماده ۲۲ حذف شود- دکتر امیر حکمت
رئیس- این پیشنهاد حذف است می‌ماند برای بعد در موقع اخذ رأی به ماده پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی
پیشنهاد می‌کنم تبصره زیر به ماده ۲۲ قانون مالیات بر درآمد اضافه شود.
تبصره- مستخدمین شاغل و بازنشسته دولت از پرداخت مالیات فوق معاف خواهند بود- احمد مهران
رئیس- آقای مهران
مهران- البته با ترتیبی که جناب آقای وزیر دارایی فرمودند پیشنهادی تصویب نمی‌شود ولی بنده برای این که حسن و عیب مسایل گفته شود این پیشنهاد را تقدیم کردم که این تذکر در اینجا داده شود مستخدمین دولت درآمد ثابت دارند و همیشه خود دولت و آقایان اینجا صحبت کرده‌اند که وضع زندگی این طبقه خوب نیست حالا استدعا می‌کنم توجه بفرمایید یک مستخدم دولت یا یک خانه دارد و یا چند خانه دارد و یا اصلاً خانه ندارد که موضوع بحث ما نیست و اما اگر یک خانه دارد از این مالیات گرفتن گمان نمی‌کنم که خود دولت هم به این کار عقیده داشته باشد اما اگر چند تا خانه دارد توی یکی‌اش که خودش نشسته به عنوان سکونت شخصی از بقیه هم که مالیات مستغلات می‌گیرید ملاحظه می‌فرمایید آن یک خانه‌ای که خودش نشسته دلیل ندارد که ازش مالیات بگیرید مخصوصاً از مستخدمین بازنشسته دولت که سر پیری توی خانه نشسته‌اند او استطاعت پرداخت مالیات ندارد دلیل دیگر این پیشنهاد این است که در ماده ۲۱ یک تبصره‌ای وجود دارد که نوشته است اراضی که دولت به مستخدمین دولت واگذار کرده از پرداخت مالیات زمین معافند پس هیچ دلیلی بنده نمی‌بینم که نظیر آن مستخدم دولت از پرداخت مالیات مسکونی‌اش معاف نباشد آن وقت مطلبی که پیش می‌آید تناقض این دو تا عبارت است اینجا به طور مثال عرض می‌کنم وقتی به ما در دانشکده افسری سواری را تعلیم می‌دادند می‌گفتند نباید هم مهمیز زد هم دسته جلو را کشید چون این دوکار دو کار متناقض است از مهمیز زدن این طور استنباط می‌شود تندتر برو و از کشیدن دسته جلو منظور این است که یعنی بایست و این دو کار را وقتی توأم بکنی به نظر عجیب می‌آید عرض کنم از طرفی دولت به مستخدمین زمین می‌دهد و یکی از اعمال بانک ساختمانی این است که زمین توزیع بکند و کوشش بکند مستخدم دولت را به مسکن برساند آن زمین را هم از مالیات معاف می‌کند ولی از طرف دیگر از خانه مسکونی منحصر به‌فرد مستخدم هم می‌خواهد مالیات بگیرد این یکی‌اش مهمیز زدن می‌شود یکی دسته جلو را کشیدن و بنده استدعا می‌کنم و نمی‌دانم چه طور شد که این مثال به عنوان دو چیز متناقض بارزی به نظرم رسید و به هیچ وجه شبهی نمی‌خواهم اینجا پیدا بکنم استدعا می‌کنم آقای وزبر دارایی اگر این پیشنهاد مورد توجه‌شان واقع می‌شود به همکارانشان در این راه کمکی بکنند و لطفاً به این مستخدمین دولت که مؤدیان در این طبقه خیلی کم هستند و مبلغ ناچیزی مالیات آنها می‌شود که به اصطلاح نمی‌ارزد به زحمتش اگر ممکن است با این پیشنهاد بنده استثنائاً موافقت بکنند (صحیح است)
رئیس- آقای دکتر دادفر
دکتر دادفر- بنده با کمال شرمندگی مجبورم که با پیشنهاد همکار محترم جناب آقای مهران مخالفت کنم از این نظر اولاً این که از لحاظ اصول برای معافیت یک طبقه‌ای از مالیات ملاک و مأخذی باشد اگر شما دلیلتان برای معافیت مستخدمین از مالیات فقط حقوق‌بگیری باشد آن وقت ما باید بگوییم تمام حقوق‌بگیرهای مملکت معاف باشند چرا کارگر معاف نباشد چرا کارمندان شرکت‌ها معاف نباشند چرا شاگردی که در فلان تجارتخانه کار می‌کند معاف نباشد فقط به عنوان این که کارمند دولت شده که ارجحیتی برای کسی پیدا بشود مضافاً به این که صرف‌نظر از کارمندان کم‌حقوق دولت که آنها مسلماً دارای خانه‌ای که دویست متر زیربنا داشته باشد نیستند خوشبختانه در مملکت ما مرفه‌ترین طبقات همان کارمندان دولت‌اند برای این که در کشوری که معدل درآمد عمومی ۵/۱۷ ریال در روز برای همه
است که در ماه پنجاه تومان می‌شود حداقل حقوق کارمندان سیصد تومان است درست است که خیلی کم است اما نسبت به درآمد عمومی و نسبت به کارگر و دهاتی باز بهتر است به این ترتیب آقایان توجه می‌فرمایند که قسمت عمده این خانه‌های تهران متعلق به کارمندان عالی‌رتبه است و هر قدر ساختمان خوب در شهر است تمام در دست کارمندان عالی‌رتبه است جنابعالی حتم بدانید یک نفر از ثروتمندان این مملکت را پیدا نمی‌کنید که اقلاً دو تا خانه شخصی نداشته باشد پس تا دویست متر که مال کارمندان و اشخاص بیچاره و فقیر و ضعیف از پرداخت مالیات معاف است بالاتر از آن باید مثل سایر مردم مالیات بدهند و قبل از این که لایحه تصویب بشود جناب آقای وزیر دارایی تصریح کردند پیشنهاداتی که مورد قبول مجلس باشد یعنی مصلحت باشد مسلماً تصویب می‌شود البته بسته به نظر مجلس است بنده تصور می‌کنم جنابعالی اگر در نظرتان یک یا دو کارمند هستند که فقط یک خانه دارند و درآمدشان منحصر به حقوق است آنها را در نظر می‌گیرید اما کارمندانی هستند که احتیاج ندارند و آن حقوقی که می‌گیرند پول توی جیبی است و دارای صد یا دویست باب خانه و مستغلات هستند و می‌نشینند در تهران به این ترتیب اگر اینها معاف باشند صحیح نیست یک تبعیضی است با سایر مؤدیان مالیاتی
رئیس- آقای وزیر دارایی نظری دارید؟
وزیر دارایی- بنده نظری ندارم.
رئیس- رأی گرفته می‌شود به این پیشنهاد آقایان موافقین قیام فرمایند (عده کمتری برخاستند) تصویب نشد. پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود
(به شرح زیر خوانده شد)
مقام ریاست مجلس شورای ملی تقاضا دارم ماده ۲۲ به ترتیب زیر اصلاح شود.
ماده ۲۲- از کلیه مستغلات مذکور در ماده ۹ قانون مالیات بر درآمد که اجاری نباشد و در وثیقه استقراضی قرار نگرفته باشد سالیانه به شرح زیر مالیات گرفته می‌شود الف. دکتر امیر حکمت
رئیس- آقای دکتر امیر حکمت
دکتر امیر حکمت- بنده یک جمله‌ای فقط به ماده ۲۲ اضافه کردم به این ترتیب از کلیه مستغلات مذکور در ماده ۹ قانون مالیات بر درآمد که اجاری نباشند و در وثیقه استقراضی قرار نگرفته باشد منظور بنده این است که خانه‌ای اجاری نیست ولی آن را گرو گذاشته‌اند و مبلغی بابت بهره می‌دهند این را وقتی مالیات ازش بگیرند در حقیقت خانه مال او نیست گرو گذاشته‌اند و تنزیل می‌دهند به این جهت مستحق این معافیت است این پیشنهاد بنده است.
رئیس- آقای مشایخی
مخبر کمیسیون دارایی- جناب آقای دکتر اگر مطلق استقراض از این نقطه‌نظر باشد که یک صاحب خانه‌ای واقعاً برای ساختمان خانه خودش و یا برای پیش‌آمدهایی که کرده است خانه‌اش را وثیقه قرض گذاشته همین طور که می‌فرمایید این حمایت را باید از او کرد ولی یک معاملات بزرگ می‌خواهد بکند می‌رود همان خانه‌اش را گرو می‌گذارد و پول می‌گیرد که صرف معاملات بزرگ و پرمنفعتی بکند بنابراین نمی‌شود گفت صرف رهن گذاشتن و یا وثیقه گذاشتن از نظر استقراض و احتیاج است ممکن است از نقطه‌نظر انجام یک کارهای بزرگ و یا قرض به منظور جلب نفع باشد تجار در بانک هم سفته‌هایشان را نزول می‌کنند این نزول برای جلب نفع برای پیشرفت کار و برای جریان دادن کارهای بزرگ است بنابراین اگر فرض کنید که کلیه خانه‌هایی که در وثیقه است از نظر اضطرار که رفته خانه‌اش را گرو گذاشته این در همه جا مصداق پیدا نمی‌کند مضافاً به این که یک مشکلی برای وزارت دارایی ایجاد می‌کند فرض کنید پدری پیش پسرش خانه‌اش را وثیقه می‌گذارد تشخیص و تفکیک این موضوع که منظور از این استقراض چه بوده است مشکلاتی برای وزارت دارایی ایجاد می‌کند که با منظوری که مورد نظر جنابعالی است به هیچ وجه انطباق پیدا نمی‌کند بنابراین موافقت بفرمایید همان طور که ماده تنظیم شده است تصویب شود.
رئیس- رأی گرفته می‌شود به پیشنهاد آقای دکتر امیر حکمت.
دکتر امیر حکمت- پس گرفتم
رئیس- پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
پیشنهاد می‌کنم تبصره زیر به ماده ۲۲ اضافه شود.
جزایر و بنادر جنوب مشمول مالیات مشروحه در ماده ۲۲ نخواهد بود- مهدی ارباب
مشایخی- آقای ارباب منظور شما تأمین است در قانون نوشته شده است شهرستان‌ها معاف است.
وزیر دارایی- در تبصره هست.
رئیس- آقای ارباب بفرمایید.
ارباب- عرض می‌کنم البته جایی در این قانون تصریح ندارد که مشمول باشند جایی هم نیست که مشمول نباشند خواستم این مطلب روشن باشد که دیگر مردم از این کشور فرار نکنند. اقلاً این جزایر ویرانه جنوب آبادی به خودش ببیند این است که خواستم وزیر محترم دارایی با بیان خودشان به بنده بگویند که مشمول نیست.
وزیر دارایی- مشمول نیست (احسنت).
ارباب- بسیار خوب پس می‌گیرم.
رئیس- پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی
در صورتی که طبق پیشنهادات تقدیمی ماده ۲۲ از لایحه مالیات بر درآمد حذف نشود بنده پیشنهاد می‌نمایم که تبصره ۳ از ماده ۲۲ حذف شود- دکتر امیر حکمت
رئیس- آقای دکتر امیر حکمت بفرمایید.
دکتر امیر حکمت- تبصره ۳ از ماده ۲۲ در مورد ساختمان‌هایی است که بیش از یک طبقه باشد مجموع مساحت طبقات ملاک مالیات است و پیشنهاد بنده حذف این قسمت است یعنی همان طبقه اول را از حیث معافیت در نظر بگیرند این است که این پیشنهاد را کردم.
وزیر دارایی- این تبعیض می‌شود برای این که همه زمین را نسازند روی هم می‌سازند.
رئیس- دیگر پیشنهادی نیست و به این حذفی که شده است باید در موقع رأی به ماده رأی گرفته شود اگر تصویب نشد آن وقت به خود ماده رأی می‌گیریم آقای وزیر دارایی بفرمایید.
وزیر دارایی- توضیحی عرض می‌کنم تا شاید آقای دکتر پیشنهادشان را پس بگیرند اگر بنا باشد که پیشنهاد ایشان فقط برای مساحت سطح زمین قبول بشود تبعیض می‌شود آقای دکتر آن وقت آنهایی که چند طبقه می‌سازند بایستی مالیات ندهند استدعا می‌کنم موافقت بفرمایید نسبت به مساحت ساختمان باشد و همین طور که تبصره تنظیم شده باشد.
دکتر امیر حکمت- پس گرفتم.
رئیس- پس رأی گرفته می‌شود به ماده ۲۲ آقایانی که موافقند قیام بفرمایند (اکثر قیام نمودند) تصویب شد. ماده ۲۳ قرائت می‌شود.
(به شرح ذیل قرائت شد)
ماده ۲۳- به وزارت دارایی اجازه داده می‌شود به منظور تربیت مأمورین لازم و تهیه کادر متخصص برای وصول مالیات کلاس مخصوص تأسیس نمایند مواد دروس و شرایط ورود به کلاس و مدت تحصیل و همچنین حقوق و مزایای فارغ‌التحصیلان کلاس نام‌برده در آیین‌نامه که به تصویب کمیسیون دارایی خواهد رسید تعیین می‌شود.
رئیس- آقای مهران بفرمایید.
مهران- چون در این ماده اجازه تأسیس یک کلاس است بنده لازم دیدم که تجارب تلخ و شیرین گذشته را در اینجا یادآوری کنم. وزارت دارایی در چند سال قبل دبیرستانی به نام دبیرستان دارایی تشکیل داد و از عجایب این بود که این دبیرستان بعد از هفت، هشت سال بعد از انحلال خود باز هم دیپلم به اشخاص می‌داد در صورتی که سال‌ها بود این دبیرستان منحل شده بود باز هم مردودین گذشته آن دبیرستان می‌آمدند و از وزارت دارایی تقاضای دیپلم می‌کردند بنابراین بنده فقط خیلی موجز و مختصر می‌خواهم از آقای وزیر دارایی استدعا کنم این کلاس که می‌خواهند تشکیل دهند یک قدری با کارشناسان تعلیماتی در وزارت فرهنگ مشورت بفرمایند و یک ترتیبی بدهند که شروع و ختم این کلاس معین باشد و موقعی که این کلاس منحل شد یک عده گدای دیپلم نداشته باشد و یک ترتیبی فراهم بشود که اقلاً این چند جمله‌ای که آقایان الان تصویب می‌فرمایند یک ماجرا و وبالی برای دستگاه‌های خود وزارت دارایی و همچنین برای دستگاه‌های تعلیماتی مملکت نشود.
رئیس- کسی دیگر اجازه نخواسته است پیشنهادات قرائت می‌شود.
(به شرح ذیل قرائت شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی
پیشنهاد می‌کنم ماده ۲۳ به شرح ذیل اصلاح شود:
به وزارت دارایی اجازه داده می‌شود به منظور تربیت مأموران لازم و تهیه کادر متخصص برای وصول مالیات کلاس مخصوصی تأسیس نمایند داوطلبان ورود به کلاس مذکور با مسابقه از بین مستخدمین دولت که لااقل دارای دیپلم کامل متوسطه و مشهور به درستی و صحت عمل باشند انتخاب خواهد شد مواد دروس مدت تحصیل طرز امتحان و حقوق و مزایای فارغ‌التحصیلان و سایر مقررات مربوطه در آیین‌نامه‌ای که به تصویب کمیسیون دارایی مجلس شورای ملی خواهد رسید تعیین می‌شود- احمد مهران
رئیس- توضیحی دارید بفرمایید.
مهران- توضیح همان است که عرض کردم.
رئیس- آقای وزیر دارایی بفرمایید این پیشنهاد را توجه کردید؟
وزیر دارایی- اجازه بفرمایید یک مرتبه دیگر قرائت بشود.
(مجدداً به شرح سابق قرائت شد)
وزیر دارایی- بنده موافقم.
رئیس- بسیار خوب رأی گرفته
می‌شود پیشنهاد آقای مهران آقایان موافقین قیام بفرمایند (اکثر قیام نمودند) تصویب شد پیشنهاد دیگری قرائت شود.
(به شرح ذیل قرائت شد)
پیشنهاد می‌کنم تبصره ذیل به ماده ۲۳ اضافه شود:
کلیه آیین‌نامه‌هایی که به موجب قوانین موضوعه مقرر است به تصویب کمیسیون‌های مجلس برسد مادامی که به تصویب کمیسیون‌های مربوطه نرسیده قابل اجرا نخواهد بود مهدی ارباب
رئیس- آقای ارباب بفرمایید.
ارباب- این توضیحش همراهش است اگر آقایان موافق هستند بنده دیگر توضیح ندهم این کار سابقه دارد.
رئیس- شما توضیح خودتان را بدهید.
دکتر مشیرفاطمی- بنده موافقم.
ارباب- آیین‌نامه‌های مربوط به قوانین موضوعه نبایستی بیاید در کمیسیون‌های مربوطه به تصویب برسد بعد اجرا گردد سابقه دارد که بدون تصویب کمیسیون قبل از این که برای کمیسیون بفرستند عمل کرده‌اند این کار سوابقی دارد چیزی است خیلی روشن و دیگر محتاج به طول و تفصیل زیاد نیست آیین‌نامه‌ای که باید به کمیسیون مربوطه بیاید و بنده پیشنهاد کردم تا به تصویب نرسیده قابل اجرا نیست خود جناب آقای وزیر دارایی هم قبول می‌فرمایند استدعا می‌کنم آقایان هم رأی بدهید چون خیال نمی‌کنم خلاف این نظری داشته باشند.
رئیس- آقای دکتر مشیرفاطمی.
دکتر مشیرفاطمی- بنده موافقم.
رئیس- آقای وزیر دارایی بفرمایید.
وزیر دارایی- وقتی که در قانون تصویب می‌شود آیین‌نامه‌ها باید به تصویب کمیسیون‌های مربوطه مجلس شورای ملی برسد عکس‌اش این است که اگر آیین‌نامه به کمیسیون نیاید و از تصویب نگذرد قابل اجرا نیست و این ارتباط به خود قانون ندارد قانون قابل اجرا است و تصور نمی‌کنم که تصریحی لازم داشته باشند (دکتر مشیرفاطمی- در گمرک ظاهراً این عمل را انجام داده‌اند) اگر چنین کاری شده خلاف قانون کرده‌اند و این کار دلیل نمی‌شود که ما بگوییم مکلفند عمل خلاف قانون نکنند.
رئیس- پیشنهاد ایشان یک مرتبه دیگر قرائت می‌شود رأی می‌گیریم.
(پیشنهاد مجدداً به شرح سابق قرائت شد)
ارباب- با تصریحی که جناب آقای وزیر دارایی کردند دیگر محتاج به رأی نیست.
رئیس- بسیار خوب بنابراین رأی گرفته می‌شود به ماده ۲۳ آقایان موافقین قیام بفرمایند (اکثر قیام نمودند) تصویب شد ماده ۲۴ قرائت می‌شود.
(به شرح ذیل قرائت شد)
ماده ۲۴- این قانون نسبت به مشمولین مواد ۵ و ۶ و ۷ (به استثنای وکلای دادگستری) و ماده ۸ (به استثنای تبصره ۸ آن) و ماده ۹ قانون مالیات بر درآمد از اول سال ۱۳۳۷ و نسبت به سایر مشمولین سی روز پس از تصویب قابل اجرا می‌باشد کلیه مقررات مغایر این قانون و همچنین ماده ۳۴ قانون مصوبه ۱۶ فروردین سال ۱۳۳۵ ملغی است.
رئیس- نسبت به ماده ۲۴ مخالفی نیست؟ (اظهاری نشد) بنابراین چون کسی اجازه صحبت نخواسته است پیشنهادی هم نرسیده است رأی می‌گیریم آقایانی که با ماده ۲۴ موافقند قیام بفرمایند (اکثر قیام نمودند) تصویب شد یک ماده الحاقیه پیشنهاد شده است که قرائت می‌شود.
(به شرح ذیل قرائت شد)
مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی
اینجانب پیشنهاد می‌نمایم ماده الحاقی زیر به لایحه اصلاحی مالیات بر درآمد اضافه بشود.
ماده ۲۶- متری یکصد ریال عوارض منظور در بند ۷ تبصره ۴ قانون سال ۱۳۳۷ منحصراً از پروانه قطع چوب‌های صنعتی دریافت می‌شود- ابتهاج
رئیس- آقای ابتهاج.
ابتهاج- در بند ۷ تبصره ۳۹ قانون بودجه سال ۱۳۳۶ منظور شده است که برای صدور پروانه بهره‌برداری از جنگل متری یکصد ریال دریافت شود این منظور تصویب می‌کنم برای چوب‌های صنعتی بوده نه برای چوب تبریزی و چوب‌هایی که برای کارهای ساختمانی و جاری به کار برده می‌شود و الّا نقض غرض خواهد بود به این ترتیب یک قسمت از هزینه زندگی را بالا می‌برد بنده این پیشنهاد را کردم که تصریح بشود که این یکصد ریال فقط اختصاص بر چوب‌های صنعتی دارد و از سایر چوب‌هایی که برای مصرف داخلی است دریافت نشود و خیال می‌کنم آقای وزیر دارایی با این پیشنهاد موافق باشند.
وزیر دارایی- بنده با پیشنهاد جناب آقای ابتهاج موافقم (احسنت).
رئیس- آقای خلعتبری هم یک پیشنهادی کرده‌اند که آن هم مشابه این است قرائت می‌شود و رأی می‌گیریم به همان پیشنهاد اول.
(به شرح زیر قرائت شد)
اینجانب پیشنهاد می‌کنم که بند ۷ تبصره ۳۹ قانون مصوب ۲۹ و ۱۲ و ۲۶ راجع به عوارض محصولات جنگلی به طریق ذیل اصلاح شود.
۷- برای صدور پروانه بهره‌برداری از جنگل‌ها (به استثنای بند ۱ و ۲ این تبصره مربوط به عوارض هیزم و ذغال هر مترمکعب ۱۰۰ ریال) ارسلان خلعتبری
رئیس- رأی گرفته می‌شود به پیشنهاد آقای ابتهاج آقایانی که موافقند قیام فرمایند (اکثر قیام نمودند) تصویب شد پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود.
(به شرح ذیل قرائت شد)
پیشنهاد می‌کنم این ماده به قانون اصلاح مالیات الحاق گردد.
ماده- سفته‌هایی که قبل از تصویب این قانون صادر شده و موعد آن باقی است مشمول ماده ۱۷ نخواهد بود- ارباب
رئیس- آقای ارباب بفرمایید.
ارباب- بنده موقعی این پیشنهاد را دادم که خودم سفته ندارم و غرض از این پیشنهاد بنده این بود که سفته‌هایی که در ۶ ماه پیش داده شده چون مدتش طولانی بوده و قبلاً معامله‌ای انجام شده است و قبل از تصویب این قانون صادر شده است مشمول این قانون نباشد حالا بسته است به نظر آقای وزیر محترم دارایی که قبول کنند یا نکنند.
بعضی از نمایندگان- پس گرفتند.
رئیس- این چه وضعی است اگر لازم باشد خودشان پس خواهند گرفت به آقایان ارتباطی ندارد که از قول ایشان صحبت کنند آقای وزیر دارایی بفرمایید.
وزیر دارایی- سفته‌هایی که به بانک داده‌اند برای وصول ما نگفتیم که این مالیات مالیات اضافی است اگر شخصی هست که دفتر تجارتی دارد قید کردیم او آن مالیات را در دفترش منتقل می‌کند و از مالیاتی که می‌پردازد کم می‌شود و اگر دفتر تجارتی ندارد که باید مالیات بدهد.
ارباب- پس گرفتم.
رئیس- پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود.
(به شرح ذیل قرائت شد)
پیشنهاد می‌کنم ماده ذیل به قانون اصلاح مالیات الحاق گردد:
به منظور بهبود صنعت فرش و ترویج آن و تهیه مواد اولیه مرغوب به وسیله کارخانه پشم‌شویی کرج و ایجاد کارخانه پشم‌ریسی و رنگ‌رزی و فروش آن به بهای تمام شده به صاحبان صنایع فرش و نظارت در جلوگیری بافت فرش‌های جوهری که موجب لطمه به صادرات فرش است و شرکت در نمایشگاه‌های بین‌المللی و ایجاد نمایشگاه بزرگ فرش‌های ایران در مرکز و کمک به دبستان‌های حرفه‌ای فرش‌بافی و طراحی و تبلیغ در خارجه دولت مجاز است از بهای فرش‌های صادراتی صدی نیم در موقع صدور اخذ و برای انجام نظرات مذکور در ا ختیار شرکت سهامی فرش ایران بگذارند. وجوه مزبور هر ساله با تصویب و نظارت وزارتین صنایع و معادن و بازرگانی و اطاق بازرگانی به وسیله شرکت سهامی فرش ایران به مصرف خواهد رسید- مهدی ارباب
رئیس- آقای ارباب بفرمایید.
ارباب- به عکس سایر پیشنهادات یک پیشنهادی تقدیم کردم که مطابق میل جناب آقای وزیر دارایی هم هست و آقایان اگر توجه بفرمایند مورد علاقه همه قرار خواهد گرفت. آقا ما به جای تمام صنایع سنگین دیگران یک صنعتی داریم که قابل رقابت نیست و آن صنعت فرش است. صنعت فرش ما تا چند سال پیش روی اضمهلال بود و از چند سال پیش به این طرف با توجهات اعلیحضرت همایونی و اهتمام شرکت فرش اصلاح شده (صحیح است) و یک رونقی پیدا کرده انصافاً شرکت فرش در حال حاضر اهتمام فوق‌العاده در ترویج این صنعت دارد و بنده در این سفری که برای معالجه به اروپا رفته بودم در نمایشگاه بروکسل دیدم که چشم و چراغ تمام صنایع ما و آنچه مورد توجه عامه است همین صنعت فرش ما است در آنجا در اثر اهتمامی که شده بنده تشکر می‌کنم مخصوصاً از آن خانواده‌ای که آمده‌اند آنجا تحمل مشقت می‌کنند و در انظار مردم فرش‌بافی می‌کنند از آنها هم بنده تشکر می‌کنم مضافاً به این که جناب آقای پهلبد هم در این کار خیلی اهتمام کرده‌اند و برای سربلندی ایران همین صنعت بسیار مؤثر بوده است البته فرش‌های مختلفی بافته می‌شود که جوهری است و بازار فروش ایران را خراب می‌کند و خود شرکت فرش که عامل اصلاح این کار است و لابد در تحت نظر جناب آقای وزیر دارایی است بیشتر این نیم درصد را خواهد پرداخت دیگران هم چون فرش جوهری می‌خواهند صادر کنند وسیله‌ای باشد که جلوگیری بشود مانع بشود از تهیه فرش و در اختیار شرکت سهامی فرش ایران بگذارند و همین طور تهیه وسایل پشم‌شویی و رونق این کار و همین طور کمک به مردمی که اعصاب و روحیه‌شان را در این کارخانه‌جات به کلی خراب می‌کنند از این امر و مجری کمکی بشود و یک صنعت تاریخی ایران با انجام این عمل و با تصویب این پیشنهاد تصور می‌کنم احیای بیشتر خواهد شد حال بسته است به نظر جناب آقای وزیر محترم دارایی و تصویب آقایان محترم.
رئیس- آقای بزرگ‌ابراهیمی مخالفید بفرمایید.
بزرگ‌ابراهیمی- اولاً این فرش‌ها دست‌رنج این بچه‌ها و پیرزن‌هایی است که آقایان فرش‌فروش‌ها و تجار می‌برند شما از کی طرفداری می‌کنید؟ اگر می‌خواهید کمک بکنید باید به آن بیچاره‌هایی که توی زیرزمین‌ها می‌روند فرش می‌بافند حمایت کنید و کمک کنید (ارباب- من برای کمک همین‌ها می‌خواهم چرا توجه نمی‌کنید) یعنی به همان بچه‌ها
باید کاری کرد که از آن کسانی که کارفرما هستند از آنها گرفت و به آن بچه‌ها داد از خود کارفرما بگیرید.
رئیس- پیشنهاد شده که صدی نیم از صادرکنندگان بگیرند و به این مصرف‌ها برسد رأی گرفته می‌شود به پیشنهاد آقای ارباب آقایان موافقین قیام کنند (عده کمی قیام نمودند) تصویب نشد پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی
پیشنهاد می‌کنم ماده زیر به قانون مالیات بر درآمد اضافه شود.
ماده ۲۵- تشخیص مالیات کسبه پیشه‌وران و صنعت‌گران موضوع ماده ۵ در کمیسیون‌های صنفی به عمل خواهد آمد طرز تشکیل و رسیدگی کمیسیون‌های صنفی در آیین‌نامه که به تصویب قوانین دارایی می‌رسد تعیین خواهد شد- دکتر حسین پیرنیا
رئیس- آقای دکتر پیرنیا بفرمایید.
دکتر پیرنیا- البته در چنین موقعی ضرورت ندارد که من راجع به مقام و موقعیت و اهمیت اجتماعی و اقتصادی کسبه و پیشه‌وران و صنعت‌گران صحبت کنم مایحتاج عمومی جامعه ما به وسیله افراد شریف و دلسوز و زحمتکش این طبقه یعنی کسبه و پیشه‌وران تهیه می‌شود (صحیح است) و برای این که این طبقه بتوانند این وظیفه اجتماعی و اقتصادی خودشان را به نحو احسن انجام بدهند باید از ایجاد مزاحمت آنها جلوگیری کرد تا آزادانه به کسب و کار خودشان ادامه بدهند و مهمترین موجب مزاحمت این طبقه موضوع تشخیص مالیات بر درآمد این طبقه است و مزاحمت مأمور مالیه برای تشخیص و احضار کردن و اخطار کردن آنها و دعوت کردنشان به ادارات مالیه و نگهداری‌شان در کریدورهای اداره مالیه و در پشت اطاق مأمورین مالیه و مأمورین کمیسیون‌های تشخیص حالا در اثر این مزاحمت‌ها چه عاید خزانه دولت می‌شود؟
طبق آمار دقیق مجموع درآمد دولت از مالیات کسبه و پیشه‌وران و صنعت‌گران در سال ۳۵ که حداقل بخشودگی به جای ۴۰۰ تومان مالیات ۲۰۰ تومان بوده است فقط یک میلیون و پانصد هزار تومان بوده و برای وصول این یک میلیون و پانصد هزار تومان بیش از صد نفر عضو اداره مالیات کسبه و پیشه‌وران هستند و اگر هر عضوی را هزار و دویست تومان برای دولت حساب کنیم یک میلیون و دویست هزار تومان خرج آنها می‌شود و برای تمام مملکت و شهرستان‌ها و استان‌ها دو میلیون و پانصد هزار تومان و اگر این خرج را برای دویست نفر کارمند در نظر بگیریم حتماً زیادتر است می‌شود دو میلیون و چهارصد هزار تومان خرج پس مزاحمت زیاد و نتیجه کم است حقیقتاً اگر دقت بشود جا دارد که برای چندین سال با این عواید هنگفتی که از ممرهای دیگری داریم از این مبالغ جزئی صرف‌نظر کنیم و مالیات این طبقه را ببخشیم ولی برای عدالت مالیاتی و وصول مالیات که یک وظیفه اساسی و یک وظیفه ملی است بنده چنین پیشنهادی نکردم ولی در سال ۲۹ که خودم مسئول امور مالیات‌ها بودم و این وضع مزاحمت و کمی درآمد را به چشم دیدم به همین جهت آیین‌نامه‌ای گذراندیم برای مالیات اصناف به اسم مالیات کمیسیون‌های صنفی و همان را می‌خواهم اینجا اضافه کنم و قبلاً هم به تصویب کمیسیون قوانین دارایی رسیده کمیسیون‌های صنفی کمیسیون‌هایی هستند که خود جناب آقای وزیر دارایی استحضار دارند که از خود صنف تشکیل می‌شود یعنی خود صنف سه نفر را تعیین می‌کند. و آن سه نفر صورت اصناف را در پهلوی خودشان می‌گذارند و به تشخیص مالیه رأی موافق و رأی مخالف می‌دهند و دیگر تماس مأمور با هر یک از این اصناف و اخطار مالیاتی و یا احضار مالیاتی و تماس مأمور دولت با کسبه و پیشه‌وران و صنعت‌گران و بازماندن از کار و کسب آنها از بین می‌رود به همین جهت است که بنده تمنی کردم که روی این پیشنهاد موافقت بفرمایید حالا که ماده ۵ آن کمیسیون صنفی را ملغی کرده است در موقعی که این ماده ۵ مطرح بود بنده در تهران نبودم وگرنه همان موقع این اصلاح را تقدیم می‌کردم به عقب که برگشتم دیدم که باز در این ماده تشخیص مأمور مالیه و کمیسیون تشخیص که در مالیه معین می‌شود جانشین کمیسیون صنفی کرده که در سال ۲۹ به تصویب مجلس و کمیسیون قوانین دارایی رسیده است بنابراین بنده تمنی می‌کنم که به این پیشنهاد که رفع مزاحمت و کمک به طبقه کسبه و پیشه‌ور و صنعتگر است رأی بدهید تمنا می‌کنم این پیشنهاد بنده را یک مرتبه دیگر قرائت کنند که آقایان بیشتر توجه فرمایند.
رئیس- یک مرتبه دیگر پیشنهاد قرائت می‌شود.
(به شرح سابق قرائت شد)
رئیس- این آیین‌نامه یک مرتبه به تصویب کمیسیون قوانین دارایی رسیده است ولی مجدداً یک اصلاحاتی لازم دارد به خصوص به مناسبت این حداقل ۴۰۰ تومان که بایستی دو مرتبه این کار به عمل بیاید آقای فرود موافقید؟ (فرود- موافقم) آقای خلعتبری موافقید؟ (خلعتبری- موافقم) آقای بهبهانی موافقید؟ (بهبهانی- موافقم) آقای وزیر دارایی بفرمایید.
وزیر دارایی- راجع به مالیات اصناف در لایحه اصلاحی تجدیدنظر کردیم و به صرفه و صلاح آقایان محترم اصناف اقدام شده است و الان تا ۴۸۰۰ تومان عواید از مالیات معافند خود آقایان اصناف شاهدند که در این یک سال‌ونیم اخیر هر وقت به وزارت دارایی مراجعه کرده‌اند اگر اشکالی داشته‌اند با کمال میل آن اشکال یا اشکالات را مرتفع کردیم و بنده اطمینان می‌دهم با ترتیبی که در این کار هست عده زیادی مشمول این معافیت خواهند شد برای قسمت‌های دیگر هم هر موقع که مراجعه بفرمایند البته حل خواهد شد و استدعا می‌کنم این پیشنهاد را پس بگیرید.
رئیس- پیشنهاد قرائت می‌شود و رأی می‌گیریم.
(به شرح سابق قرائت شد)
رئیس- آقایانی که با این پیشنهاد موافقند قیام بفرمایند (عده کمی برخاستند) تصویب نشد. پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی
اینجانب پیشنهاد می‌نماید ماده الحاقی زیر به لایحه اصلاحی مالیات بر درآمد اضافه شود.
ماده ۲۵- شهرداری‌ها مکلفند از تاریخ تصویب این قانون عوارضی را که در این لایحه پیش‌بینی شده است و نظیر آن از طرف شهرداری‌ها وصول می‌گردد لغو و موقوف‌الاجرا نماید.
تبصره- وزارت دارایی موظف است نصف عواید حاصل از مالیات مستغلات و مالیات وسایط نقلیه را به شهرداری‌ها بپردازد- ابتهاج
رئیس- آقای ابتهاج بفرمایید.
ابتهاج- بنده قربان پس گرفتم.
رئیس- پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود.
(به شرح ذیل قرائت شد)
مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی
اینجانب پیشنهاد می‌نماید تبصره بند الف ماده ۱۲ به شرح زیر اصلاح بشود:
بانک‌ها مکلفند از بروات و سفته‌هایی که تاریخ آن بعد از تصویب این قانون به نمایندگی اشخاص وصول می‌نمایند مالیات مربوطه را در موقع منظور نمودن وجه به حساب مشتریان کسر و به اداره دارایی محل تحویل نماید- ابتهاج
دولت‌آبادی- همین طور هم هست.
رئیس- آقای ابتهاج ماده ۱۲ حالا مطرح نیست در موقع طرح ماده ۱۲ پیشنهاد شما مطرح می‌شود پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
مقام معظم ریاست مجلس شورای ملی
پیشنهاد می‌کنم ماده زیر به عنوان ماده الحاقی تصویب بشود. مدت مقرر در قانون بهمن ۱۳۳۶ نسبت به در خواست توافق مربوط به مالیات‌های معوقه تا آخر سال ۳۷ تجدید شود- مشایخی
رئیس- آقای مشایخی بفرمایید.
مشایخی- قانونی در سال گذشته است که اجازه داده است به وزارت دارایی برای تصفیه حساب مالیاتی با مؤدیان توافق بکند مدت قبول تقاضای توافق در آن قانون تا آخر خرداد ۱۳۳۷ معین شده چون کسانی که تقاضای توافق داشته‌اند نتوانسته‌اند تا آخر خرداد این تقاضا را به وزارت دارایی تسلیم کنند و نسبت به این امر یک عده زیادی از مؤدیان مالیاتی از این حق استفاده نکرده‌اند و به وزارت دارایی مراجعه کرده‌اند که وزارت دارایی مدت قبول تقاضای توافق را تجدید کند و در واقع این کمکی است برای مؤدیان مالیاتی به جای این که تا خرداد ۳۷ باشد بنده پیشنهاد کردم که تقاضای توافق را وزارت دارایی تا آخر سال ۳۷ نسبت به مؤدیان مالیاتی قبول کنند و تجدید وقت بشود.
رئیس- مخالفی نیست آقای وزیر دارایی موافقید؟ (وزیر دارایی- بلی) رأی گرفته می‌شود به این پیشنهاد آقایان موافقین قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
مقام معظم ریاست مجلس شورای ملی
این بنده پیشنهاد می‌کنم که این ماده به عنوان ماده اضافی به قانون مالیات بر درآمد افزوده گردد:
مؤدیان مالیاتی مجاز هستند حداکثر تا ۱۵ درصد از عایدات خالص خود را صرف امور عام‌المنفعه و خیریه از قبیل ساختمان مدرسه و دانشگاه و بیمارستان و کتابخانه و باشگاه‌های ورزشی کمک به ایتام و اعزام محصلین برای تکمیل تحصیلات عالیه به خارجه و وجه نقد بیمارستان‌ها بنماید- محمدرضا خرازی
رئیس- آقای خرازی بفرمایید.
خرازی- نظر بنده تأمین است پس گرفتم.
رئیس- دیگر پیشنهادی نیست در ماده ۸ این گزارش ذکر شده ولی رأی گرفته نشده تکلیفش معین نشده است یکی هم ماده ۱۲ است که پیشنهادی شده و مورد توجه واقع شده. (وزیر دارایی- ماده ۱۶ و ۲۰ هم گزارش کمیسیون دارایی مطرح شود)
اما راجع به ماده ۱۶ و ۲۰ اینها را مجلس به طور قطع تصویب کرده هیچ راهی ندارد مگر این که برود به مجلس سنا آنجا نظری بدهند این نظری که آقای وزیر دارایی داشتند که گزارش کمیسیون دارایی مطرح بشود ولی نسبت به گزارش کمیسیون دادگستری رأی گرفته شده و تصویب شده دیگر نمی‌شود کاری کرد تجزیه هم نمی‌شود کرد ولی در آن قسمت پیشنهاد ماده ۱۲ اگر پیشنهاد تجزیه برسد راجع به میزان مالیات ۵/۱ درصد و ۵/۲ درصد ممکن است نسبت پیشنهادی که تصویب شده تجزیه بشود آقایان نمایندگان مختارند که هر طور که می‌خواهند رأی بدهند نسبت به ماده ۸ هم که مسکوت مانده است از آن عبور کرده‌اند باید حالا مطرح بشود ماده هشتم قرائت می‌شود.
(به شرح ذیل قرائت شد)
ماده ۸- در ماده ۷ به شرح ذیل تغییراتی داده می‌شود.
۱- در بند یک
الف- متصدیان رادیوگرافی از تبصره ۳ حذف و در ردیف پزشکان محسوب و مشمول طبقات مذکور در بند یک می‌باشند.
ب- به اقلام مالیات مندرج در بند یک پنجاه درصد اضافه می‌شود.
۲- در بند دوم
نرخ مالیات صاحبان محاضر از صدی دوازده به صدی پانزده ترقی داده می‌شود.
۳- در بند سوم
مالیات وکلای دادگستری از صدی شش به صدی نه ترقی داده می‌شود و نیز به مبالغ مذکور در بند (ب) و (ج) و (ز) پنجاه درصد اضافه می‌گردد.
رئیس- پیشنهادها قرائت می‌شود.
(به شرح ذیل قرائت شد)
اینجانب پیشنهاد می‌کنم که بند ۱ ماده ۸ به طریق ذیل اصلاح شود.
مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی
اینجانب پیشنهاد می‌نماید: بند ۴ پزشکانی که مطب آنها برای مدت بیش از یک ماه در سال تعطیل شود از پرداخت مالیات مدت تعطیل معاف خواهد بود- ابتهاج.
رئیس- آقای ابتهاج.
ابتهاج- بنده پس گرفتم.
رئیس- پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود.
(به شرح ذیل قرائت شد)
اینجانب پیشنهاد می‌نمایم که در ماده ۸ (اصلاح ماده ۷) قسمت (ب) به اقلام مالیات مندرج در بند یک پنجاه درصد اضافه می‌شود حذف شود- دکتر امین
رئیس- آقای دکتر امین
(گفته شد- نیستند)
پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود.
(به شرح ذیل قرائت شد)
پیشنهاد می‌کنم هر پزشک و جراح که برای مطالعه یا انجام مأموریت به خارج کشور مسافرت نماید در مدت مسافرت و تعطیل مطب از پرداخت مالیات معاف خواهد بود. مهدی ارباب
رئیس- آقای ارباب بفرمایید.
ارباب- بعضی پیشنهاداتی هست که اشخاصی ذی‌علاقه هستند باید توجه کنند و حالا چرا بنده این پیشنهاد را کردم برای این است که مالیات زیادی نپردازند عرض کنم اطبا واقعاً آنهایی که عضو دانشگاه هستند مأموریت‌ها می‌گیرند شاید یک سال دو سال به خارج می‌روند حقاً هم وقتی مطب این اشخاص تعطیل است و کاری نمی‌کنند مشمول مالیات نیستند (صحیح است) و دارایی هم حق گرفتن مالیاتی وقتی مطب ندارند ندارد منتهی برای تصریح و تذکر که ابهامی باقی نماند و فردا که باز یک عده گرفتار نباشند بنده این پیشنهاد را تقدیم کردم که یک توضیح اضافی هم عرض کنم بعضی تحمیلات غیرمستقیم به مردم می‌شود پزشکان آنچه مالیات بهشان وضع می‌شود اینها روی ویزیت می‌اندازند از جیب خودشان که نمی‌دهند وقت‌شان را زیادتر تلف نمی‌کنند آقای پروفسور جمشید اعلم هم تشریف دارند تصدیق می‌کنند بنابراین یک استاد دانشگاهی که پزشک هم هست وقتی از طرف دانشگاه مأموریت داشت و دو ماه یک سال دو سال مطب او تعطیل بود در مدتی که مطب او تعطیل است و دایر نیست برای آن مدت مشمول مالیات نخواهد بود.
پروفسور اعلم- یا ناخوش است
رئیس- آقای مشایخی بفرمایید.
مخبر کمیسیون قوانین دارایی- توضیحات جناب آقای ارباب در این موضوع صددرصد صحیح است در قانون سابق در قسمت مربوط به مالیات پزشکان یک جمله‌ای نوشته است که این طبقه‌بندی برای ۵ سال معتبر است همان طور که تذکر دادند پزشکی ممکن است ناخوش بشود یا مسافرت رفته باشد چون مالیات تا ۵ سال معتبر بود این مدتی که به مسافرت رفته براساس آن طبقه‌بندی ۵ ساله از او مطالبه مالیات می‌کردند و این صحیح نیست و بایستی مالیات براساس مدت عملکرد دریافت بشود یعنی مالیات اطبا که روی طبقه‌بندی تعیین شده است برای هر سال گرفته بشود برای همان سال هم مقررات عمومی از نظر تشخیص نسبت به او اعمال بشود اگر کسی مسافرت رفت البته از پرداخت مالیات بخشوده است یا اگر علل دیگری داشته باشد بخشوده است به همین جهت است که من نظریه آقای ارباب را تأیید می‌کنم و پیشنهاد هم در این موضوع داده شده است که این جمله طبقه‌بندی برای ۵ سال معتبر است که در قانون سابق هست این جمله حذف بشود و با حذف این جمله موافقت بشود بنابراین تابع مقررات عمومی خواهد شد.
رئیس- رأی بگیریم یا پس می‌گیرید؟
مهدی ارباب- چون آقای وزیر دارایی موافق هستند بنده پس می‌گیرم.
رئیس- پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود.
(به شرح ذیل خوانده شد)
پیشنهاد می‌کنم جمله و طبقه‌بندی که برای مدت ۵ سال معتبر است از بند یک ماده ۷ حذف شود- ابتهاج
رئیس- اساساً حذف نمی‌شود کرد ولی اگر خواسته باشید می‌توانید تقاضای تجزیه کنید اگر این جمله را بخواهید حذف شود باید پیشنهاد تجزیه بدهید توضیح‌تان را بدهید.
ابتهاج- این پیشنهاد حذف بنده راجع به قانون قبلی است که از قانون قبلی حذف بشود.
رئیس- در قانون قبلی؟ (مخبر کمیسیون دارایی- قانون قبلی است).
ابتهاج- بله. اصلاح آن است.
رئیس- توضیح بدهید که اگر آقایان بخواهند رأی بدهند روشن باشند آقای وزیر دارایی شما توضیح می‌دهید؟ بفرمایید.
وزیر دارایی- در قانون قبلی در آن قسمتی که به حال خودش باقی مانده سه چهار کلمه است که باید حذف بشود که گرفتاری آقایان دکترها در موقع مسافرت و تعطیل مطب رفع بشود و آن این است که اینجا نوشته شده است (و طبقه‌بندی فوق برای مدت ۵ سال معتبر است) یک دکتر درجه یک و دو و سه که مالیات برایش معین کرده‌اند بایستی مالیاتش را بدهد ولی آن دکتر ممکن است به مسافرت رفته باشد و یا به عللی مطبش را دو سال تعطیل کرده باشد این قسمت را (برای مدت ۵ سال معتبر است) حذف می‌کنیم که اگر تعطیل بود از پرداخت مالیات معاف باشد.
رئیس- آقای پروفسور مخالفید؟
پروفسور جمشید اعلم- بنده می‌خواستم یک توضیحی بدهم اگر اجازه بفرمایید.
رئیس- بفرمایید.
پروفسور جمشید اعلم- عرض کنم خیلی متشکرم که آقای وزیر دارایی این نکته را توجه فرمودند (ابتهاج- مال بنده است) و آقای ابتهاج صحیح است اگر طبیبی ناخوش شد یا مسافرت رفت نباید از او مالیات بگیرند ولی ملاک عمل این بود که همیشه از او می‌گرفتند خود بنده رفتم مسافرت و از من گرفتند یک مطلبی را خواستم عرض کنم استدعا می‌کنم یک توضیحی اینجا بفرمایید که طبقه‌بندی اطبا نسبت به مدت کار و عایدی‌شان باشد (صدرزاده- مسلم است) مسلم نیست شما می‌فرمایید مسلم است ولی مالیات چی نمی‌گوید. (صحیح است) (صدرزاده- مالیات بر شهرت که نیست مالیات بر درآمد است) این را شما می‌فرمایید مالیه چی نمی‌گوید عرض کنم که اطبا بنده به نمایندگی از تمام آقایان اطبا عرض می‌کنم ما جز خدمت به قانون و دادن مالیات هیچ نظری نداریم (احسنت) ولی ما می‌خواهیم حق ما منظور باشد مثال عرض می‌کنم بنده رفتم به وزارت دارایی گفتند تو درجه یک هستی و پیش آگهی ۳۸ هزار تومان برای بنده فرستادند (یکی از نمایندگان- همه‌اش؟) (مهدی ارباب- آقا لوزه‌اش را عمل می‌کردید) راجع به بندرعباس بعد عرض می‌کنم حضورتان.
رئیس- اینجا جای مزاح نیست بیانات‌تان را بفرمایید.
پروفسور اعلم- ایشان می‌فرمایند. بنده عرض می‌کنم که از عایدی باید مالیات گرفته بشود بنده طبیبی سراغ دارم که خیلی هم گمنام است و عایداتش چند برابر بنده است بنابراین استدعا می‌کنم آقای وزیر دارایی توضیح بدهند که در آتیه این نوع گرفتاری نباشد.
رئیس- آقای وزیر دارایی.
وزیر دارایی- نظر آقای پروفسور اعلم تأمین است زیرا در ماده بعدی قانون کمیسیون تشخیص است که طبقات آقایان دکترها را تعیین کنند در آن کمیسیون تشخیص از آقایان دکترها هم هستند. (صدرزاده- به هر حال این درجه‌بندی به تناسب درآمد است) خود کمیسیون باید تشخیص بدهد و طبقه‌بندی بکند بنده که نه دکتر هستم نه می‌توانم این کار را بکنم تشخیص با بنده نیست با کمیسیون است که قانون معین کرده (پروفسور جمشید اعلم- جنابعالی هم تصریح بفرمایید که مالیه چی بداند که مالیات روی عایدی است)
رئیس- پیشنهاد را قرائت کنید (مجدداً به شرح سابق قرائت شد) توضیح این را آقای وزیر دارایی دادند رأی گرفته می‌شود به این پیشنهاد آقایانی که موافقند قیام فرمایند (اغلب برخاستند) تصویب شد. دو پیشنهاد در ماده ۱۲ بوده است که مطرح نشده است باید رأی گرفته بشود. ماده ۸ پیشنهادی ندارد
رأی گرفته می‌شود به ماده ۸ آقایانی که موافقند قیام کنند (اغلب برخاستند) تصویب شد او پیشنهاد ماده ۱۲ هم قرائت می‌شود.)
(به شرح زیر خوانده شد)
مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی
اینجانب پیشنهاد می‌نماید تبصره بند الف ماده ۱۲ به شرح زیر اصلاح شود.
تبصره- بانک‌ها مکلفند از بروات و سفته‌هایی که تاریخ آن بعد از تصویب این قانون به نمایندگی اشخاص وصول می‌نمایند مالیات مربوطه را در موقع منظور نمودن وجه به حساب مشتریان کسر و به اداره دارایی محل تحویل نمایند- ابتهاج
رئیس- الان ماده ۱۲ مطرح است و پیشنهادها بفرمایید آقای ابتهاج
ابتهاج- این اصلاح تبصره‌ای که بنده دادم تقریباً بلکه تحقیقاً این طور می‌شود بروات و سفته‌هایی که قبل از تصویب این قانون به بانک‌ها برای وصول داده شده و بعد از تصویب این قانون وصول می‌شود مشمول نخواهد بود ولی بنده اصراری ندارم علت این که این پیشنهاد را دادم این است که تصریح بشود چون در ماده ۲۴ در اینجا تعیین شده کدام مواد از اول ۱۳۳۷ و کدام مواد از تاریخ تصویب قانون اجرا می‌شود این ماده ۱۲ هیچ تصریح ندارد و گنگ است یعنی نوشته: بانک‌ها مکلفند از بروات و سفته‌هایی که به نمایندگی اشخاص وصول می‌نمایند مالیات دریافت دارند ولی از چه تاریخ؟ آیا سفته‌ها و برواتی هم که سال گذشته داده‌اند مشمول می‌شود؟ بنده این را خدمت‌تان عرض کردم الان قسمت عمده تجارت از قرار معلوم با سفته می‌شود یعنی اشخاص جنسی که می‌فروشند در مقابلش سفته می‌گیرند و می‌گذارند توی بانک در اینجا پیش‌بینی این قسمت را نکرده‌اند که از چه تاریخی باید مالیات بپردازند اگر قرار باشد قبل از تاریخ تصویب این قانون گذاشته بشود البته آن جنس را که می‌فروشند مالیاتش را باید بدهند مالیات آن را رویش خواهند کشید به این جهت بنده اصرارم این است که این را تصریح بفرمایند که پس فردا در وزارت دارایی اسباب زحمت نشود و اشکالی پیش نیاید.
رئیس- آقای وزیر دارایی.
وزیر دارایی- پیشنهاد جناب آقای ابتهاج نظیر پیشنهاد جناب آقای ارباب است که بنده توضیح دادم و پس گرفتند عرض کردم اگر دفتر مالیاتی داشته باشند مالیاتش را که می‌دهند در دفترشان قید می‌کنند چیز اضافی نمی‌دهند اگر دفتر نداشته باشند چون یک عده‌ای هستند که دفتر ندارند اینها باید مالیاتشان را بدهند استدعا دارم پس بگیرند.
رئیس- آقای ابتهاج.
ابتهاج- بنده قربان با این توضیحی که جناب آقای وزیر دارایی دادند پس گرفتم.
رئیس- پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود.
(به شرح ذیل خوانده شد)
مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی
پیشنهاد می‌کنم تبصره زیر به ماده ۱۲ لایحه اضافه شود.
تبصره- از صاحبان سفته‌های وصولی بازرگانان و شرکت‌های تجارتی یک در هزار به وسیله بانک‌ها کسر می‌گردد وجوهی که از این راه در تهران عاید می‌شود به مصرف ساختمان بیمارستان بازرگانان می‌رسد و وجوهی که در شهرستان‌ها به دست می‌آید در اختیار اطاق بازرگانی شهرستان مربوطه گذاشته می‌شود که به مصرف هزینه‌های جاری خود برسانند- دکتر دادفر
رئیس- آقای دکتر دادفر.
دکتر دادفر- آقایان محترم استحضار دارند که اطاق‌های بازرگانی در شهرستان‌ها به علت ضیق بودجه و به علت این که اطاق بازرگانان تهران هم کمک نمی‌کند تشکیل نشده و به این جهت به غیر از دو سه شهرستان بقیه همین طور مانده در حالی که باید اطاق‌های بازرگانی شهرستان‌ها وجود داشته باشد که بتوانند در امر تجارت مراقبت بکنند بنده پیشنهاد کردم مالیاتی که در واقع یک هزار از سفته‌های وصولی و نزولی بازرگانان و شرکت‌های تجارتی است گرفته بشود و وجوهی که از این راه عاید می‌شود در اختیار اطاق بازرگانی آنجا گذاشته شود و به این ترتیب یک کار مفیدی از یک طبقه‌ای به نفع خودشان انجام شود این به نفع دستگاه خودشان است و شهرستانی هم که فاقد بودجه مختصری هستند بتوانند از این راه استفاده کنند تحمیلی هم نیست کسی که ده هزار ریال سفته وصولی دارد ده ریال می‌دهد برای اطاق بازرگانی خودش برای پیشرفت کار و حرفه خودش به این ترتیب پیشنهاد بنده تقدیم شده خواهش می‌کنم رأی بدهند.
رئیس- آقای وزیر دارایی.
وزیر دارایی- آقایان محترم مستحضرند که الان یک عده بسیار زیادی از بازرگانان خودشان داوطلب شده آن سفته‌هایی که به بانک می‌دهند یک در هزار بانک برایشان برمی‌دارد و برای مریضخانه‌ای که خودشان تأسیس کرده‌اند به مصرف می‌رسانند و این کار به میل خودشان است و جای خوش‌وقتی است که هیچ یک از این آقایان منصرف نشده‌اند از تصمیمی که داشته‌اند و هر سال عوایدی به دست می‌آید و هر ماه بانک می‌دهد تشکیلات خوبی هم دارد و البته این پیشنهادی که آقای دکتر دادفر کردند برای دولت عوایدی نیست امر خیری است بسته به نظر مجلس است اگر تصویب فرمودند ما اجرا می‌کنیم تصویب هم نفرمودند ما حرفی نداریم.
رئیس- آقای ارباب مخالفید بفرمایید.
مهدی ارباب- به طوری که جناب آقای وزیر محترم دارایی توضیح دادند یا بنا به میل بازرگانان یا به هر ترتیبی هست یک در هزاری می‌گیرند حالا اگر این پیشنهاد هم تصویب بشود می‌شود دو در هزار یا همان یک در هزار است؟ (جمعی از نمایندگان- همان است) با یک در هزارش موافقم اما با دو در هزارش که دولا پهنا می‌شود موافق نیستم.
رئیس- یک مرتبه دیگر قرائت کنید رأی می‌گیریم.
(مجدداً به شرح زیر خوانده شد)
پیشنهاد می‌کنم تبصره زیر به ماده ۱۲ لایحه اضافه شود.
تبصره- از صاحبان سفته‌های وصولی و نزولی.
وزیر دارایی- نزولی ندارد.
دکتر دادفر- نزولی‌اش را حذف می‌کنم.
(پیشنهاد مجدداً به شرح ذیل قرائت شد)
تبصره- از صاحبان سفته‌های وصولی بازرگانان و شرکت‌های تجارتی یک در هزار به وسیله بانک‌ها کسر می‌گردد وجوهی که از این راه در تهران عاید می‌شود به مصرف ساختمان بیمارستان بازرگانان می‌رسد و وجوهی که در شهرستان به دست می‌آید در اختیار اطاق بازرگانی شهرستان مربوطه گذاشته می‌شود که به مصرف هزینه‌های جاری خود برسانند- دکتر دادفر
رئیس- آقای وزیر دارایی.
وزیر دارایی- البته این فقط از سفته‌های وصولی است که بگیرند از نزولی نیست همان طوری که عرض کردم بسته به رأی مجلس است و دولت نظری ندارد.
رئیس- کلمه نزولی را حذف کردند رأی گرفته می‌شود به این پیشنهاد آقایانی که موافقند قیام کنند (عده قلیلی برخاستند) تصویب نشد آقای مهندس جفرودی از قراری که گفتند این پیشنهاد با نظر خود شما تهیه شده خودتان قیام نکردید در ماده ۱۲ یک پیشنهادی آقای عمیدی‌نوری کردند که مورد توجه واقع شد حالا یک تجزیه‌ای رسیده است که قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت گردید)
پیشنهاد می‌نمایم تبصره پیشنهادی آقای عمیدی‌نوری راجع به ماده ۱۲ از لایحه تجزیه شود- ابتهاج
رئیس- توجه بفرمایید آقایان اگر پیشنهاد تجزیه تصویب بشود پیشنهاد آقای عمیدی‌نوری از بین خواهد رفت حالا پیشنهاد آقای عمیدی‌نوری که قبلاً تصویب شده قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
پیشنهاد می‌نمایم بند (ج) این طور اصلاح شود:
از کلیه نقل و انتقالات قطعی اموال غیرمنقول مالیاتی بدین نرخ گرفته می‌شود.
۱- از املاک مزروعی صدی یک‌ونیم.
۲- از املاک شهری و مستغلات صدی دوونیم.
۳- از اراضی صدی چهار.
عمیدی‌نوری- این پیشنهاد تصویب شده است.
رئیس- در هر موقع می‌شود تقاضای تجزیه کرد.
دکتر دادفر- آقای ابتهاج پیشنهاد تجزیه این پیشنهاد را کرده‌اند.
عمیدی‌نوری- این را بفرمایید چه جور می‌شود. مجلس پیشنهاد رأی داده است.
رئیس- وقتی که تقاضای تجزیه کرده‌اند این دو قسمت می‌شود اول رأی می‌گیریم به این ماده با این اصلاحی که مجلس قبول کرده است اگر مجلس رأی داد که قبول شده است اگر مجلس رأی نداد رأی می‌گیریم به ماده همان طوری که سابق بوده است.
عمیدی‌نوری- یعنی ماده را بدون بند (ج) رأی بگیرید برای این که این پیشنهاد به جای آن آمده است.
رئیس- همین قسمتی که مورد توجه واقع شده رأی می‌گیریم اگر به این قسمت رأی داده نشد به خود ماده رأی می‌گیریم.
عمیدی نوری- یعنی ماده منهای بند (ج) اشکال همین است.
رئیس- بر می‌گردد به آنچه قبلاً بوده.
عمیدی‌نوری- اجازه بفرمایید بنده توضیح عرض کنم.
رئیس- بفرمایید.
عمیدی‌نوری- این پیشنهاد بنده را که مجلس شورای ملی تصویب کرد به جای بند جیمی است که در گزارش کمیسیون دارایی بوده است بنابراین اگر این را تجزیه فرمودید یا به آن رأی می‌دهند می‌شود به جای آن اگر به این رأی ندادند دیگر آن ماده بدون بند (ج) خواهد بود، فرقش این است.
رئیس- رأی می‌گیریم همان طوری که شما گفتید به این تجزیه اگر این تصویب شد شده اگر نشد می‌شود ماده سابق.
عمیدی‌نوری- جناب آقای رئیس جنابعالی همیشه حافظ قوانین و حقوق مجلس هستید.
رئیس- به همین جهت گفتم توضیح بدهید.
عمیدی‌نوری- این ماده بند جیمی داشت بنده پیشنهاد دادم به جای بند جیم ماده‌ای که از گزارش کمیسیون دارایی آمده این ماده باشد یعنی آنجا قید کرده همه
صدی ۴ بنده پیشنهاد کردم یک‌ونیم و دوونیم و چهار درصد مجلس هم این را تصویب کرد حالا اگر تجزیه بفرمایید دیگر نمی‌توانید به آنچه در گزارش کمیسیون دارایی است و این به جای آن اصلاح شد رأی بگیرید نسبت به آن ماده که رأی بگیرید آن ماده بدون بند (ج) خواهد بود این عرض بنده است این مطابق آیین‌نامه و قانون است این را خواستم توجه داشته باشید.
رئیس- یک پیشنهاد اصلاحی دادید مجلس قبول کرده حالا که موقع رأی است پیشنهاد تجزیه رسیده است این را تجزیه می‌کنیم اگر به تجزیه مجلس رأی نداد اصل تبصره که از بین نمی‌رود.
عمیدی‌نوری- اصل قانونی که قبلاً بوده اجرا می‌شود آن از بین رفته آن بند (ج) از بین رفت جایش این آمد اگر این حذف شد قانون فعلی به قوت خودش باقی است.
رئیس- همین ترتیب می‌شود.
تیمورتاش- مگر این که باز پیشنهاد بشود یک بند جیمی اضافه بشود.
صدرزاده- مقرر بفرمایید آن ماده مربوط به تجزیه را قرائت کنند.
رئیس- پیشنهاد آقای عمیدی‌نوری مجدداً قرائت می‌شود.
(مجدداً به شرح سابق خوانده شد)
رئیس- حالا رأی می‌گیریم اگر آقایان رأی دادند می‌ماند اگر رأی ندادند که هیچ حالا اجازه بدهید ماده مربوط به تجزیه قرائت شود.
(به شرح ذیل خوانده شد)
ماده ۱۴۰- در مسایل و مواردی که مشتمل بر فقرات مختلف است هرگاه تجزیه آن از طرف یک نماینده خواسته شود باید آن ماده یا مطلب تقسیم و جزبه‌جز بدون توضیح و بحث رأی گرفته شود و در پایان مجدداً در باب فقراتی که قبول شده است اخذ رأی به عمل آید.
رئیس- آقای مهندس هدایت بفرمایید.
مهندس هدایت- این مطلب بسیار ساده است یک ماده‌ای است با یک عده تبصره یکی از تبصره‌هایش را جناب آقای عمیدی‌نوری پیشنهادی داده‌اند تصویب شده حالا که تقاضای تجزیه می‌شود اگر مجلس به تجزیه رأی داد یعنی که قانون سال ۱۳۳۵ به قوت خودش باقی است مگر این که بعداً یکی از آقایان یک پیشنهاد دیگری به عنوان ماده الحاقی فوراً و بلافاصله بدهند و مجلس هم به آن رأی بدهد.
رئیس- اول رأی می‌گیریم به ماده با اصلاحی که در بند (ج) از طرف آقای عمیدی‌نوری پیشنهاد شده اگر رأی داده نشد از بین می‌رود اگر رأی دادند تصویب شده است. رأی گرفته می‌شود به این تجزیه آقایانی که موافقند قیام فرمایند (اغلب برخاستند) تصویب شد. (مشایخی- روشن نشد) بنابراین ماده را با همان نظر اول تأیید کردند.
اردلان- بنده توضیحی دارم تجدید رأی می‌کنید؟
رئیس- اگر اشتباهی شده باشد بلی بفرمایید.
اردلان- بنده بدون نظر این که به کدام قسمت اظهار موافقت بکنم برای روشن شدن موضوع بااجازه آقای رئیس این توضیح را عرض می‌کنم پیشنهاد آقای عمیدی‌نوری این است که صدی چهار تبدیل به صدی یک‌ونیم و دوونیم و چهار بشود آقایانی که موافق با تخفیف مالیاتی هستند دو مرتبه باید به این تجزیه رأی بدهند (عمیدی‌نوری- رأی دادند) برای روشن شدن می‌گویم هر فردی که معتقد است که درجه‌بندی صلاح نیست و ۵/۱و ۵/۲ و چهار نشود دو مرتبه درجه‌بندی می‌دهند (عمیدی‌نوری- رأی دادند) اگر دادند که آقای رئیس اعلام می‌کنند.
رئیس- قرار شد رأی بگیریم اگر رد شد آن وقت یکی پیشنهاد بکند و رأی دادند توضیح هم که داده شد ماده ۱۴۰ آیین‌نامه مجدداً قرائت می‌شود.
(به شرح سابق مجدداً قرائت شد)
رئیس- اخذ رأی به عمل آمد. رأی گرفته می‌شود به ماده ۱۲ با آن پیشنهادی که شده به مجموعش باید رأی گرفت.
چند نفر از نمایندگان- آن پیشنهاد آقای عمیدی‌نوری چه شد؟
دکتر دادفر- قبول شد.
رئیس- رأی گرفتیم ۴۸ نفر رأی دادند آقای مشایخی.
مشایخی- عرض کنم منظوری را که جناب آقای رئیس بیان فرمودند بنده که یکی از نمایندگان هستم و مخبر کمیسیون هستم آن منظور را نتوانستم بفهمم (عمیدی‌نوری- همه فهمیدند رأی دادند) آقا اگر بنده نفهمیدم باید بگذارید من بفهمم من کند ذهنم نفهمیدم بگذارید بالاخره منظوری که باید مورد توجه واقع بشود من هم بفهمم جناب آقای عمیدی‌نوری پیشنهادی داده بودند که در بند ج ماده ۱۲ مالیات به این ترتیب دریافت بشود از املاک مزروعی یک‌ونیم درصد از املاک شهری و مستغلات دوونیم درصد از اراضی چهار درصد آقای ابتهاج پیشنهادد کردند که از مطلق معاملات و نقل‌وانتقالات غیرمنقول به طور کلی مثل لایحه دولت یکنواخت مالیات گرفته بشود این موضوع مورد بحث است که مجلس نظرش چیست؟ آیا نظر مجلس این است که یکنواخت دریافت بشود یا طبق پیشنهاد آقای عمیدی‌نوری گرفته بشود.
بنده در موقع اعلام رأی طرفدار نظری بودم که لایحه دولت است و آقای رئیس فرمودند که اگر چنانچه پیشنهاد تجزیه رد شد یا بند ج ماده ۱۲ مجدداً به جایش پیشنهاد بشود.
رئیس- هیچ راهی ندارد رد نکردند تأیید کردند فقط رأی به خود ماده می‌گیریم مگر به خود ماده رأی ندهند. حالا برای این که اختلاف نشود آقای صدرزاده شما هم بفرمایید برای این که موضوع مبهم نماند.
صدرزاده- عرض کنم که قربان این موضوعی که اینجا بحث می‌شود مطلب خیلی مهمی است آقایان باید توجه داشته باشند مدار مملکت به قانون است تصویب شده دیگر تصویب شده است (صحیح است) فقط یک طریقی در امور پارلمانی هست و آن وقتی است که اشتباه در طریقه باشد یعنی وقتی که می‌بایستی رأی با ورقه بگیرند با قیام و قعود گرفته باشند این اشتباه است و الّا وقتی رئیس مجلس اعلام کرد تصویب شد دیگر تمام شده است. (صحیح است)
رئیس- آقای وزیر دارایی.
وزیر دارایی- استدعا می‌کنم اگر اجازه دارم این سؤال را بکنم بفرمایید در این ماده که رأی خواهید گرفت اگر تصویب نشود پیشنهاد دولت بند جیمش تصویب می‌شود؟
رئیس- اگر رأی دادند پیشنهاد آقای عمیدی‌نوری که تأیید شده در این ماده باقی می‌ماند (یکی از نمایندگان- اگر رأی ندادند خود ماده دولت باید پیشنهاد بشود رأی گرفته می‌شود به ماده ۱۲ با این اصلاح آقایانی که با ماده ۱۲ و این اصلاح موافقید قیام کنند (عده قلیلی برخاستند) تصویب نشد ۳۲ نفر رأی دادند عده حاضر در مجلس ۷۷ نفر هستند ماده رد شد مگر این که دو مرتبه دولت تقاضا بکند و پیشنهاد بکند آقای وزیر دارایی.
وزیر دارایی- بنده از مقام محترم ریاست تقاضا می‌کنم اخذ رأی بفرمایند نسبت به ماده ۱۲ و تبصره‌ای که دولت پیشنهاد کرده است (چند نفر از نمایندگان- رد شده است)
رئیس- آقای شادمان بفرمایید.
شادمان- بنده تصور می‌کنم که اصلاً مقصود مجلس شورای ملی این نبود که ماده ۱۲ اصولاً رد بشود بر اثر مذاکراتی که شد و نحوه عملی که پیش آمد الان صورت کار به این ترتیب شده که گزارش کمیسیون دارایی این منهای ماده ۱۲ تصویب شده است (صحیح است) و البته مقصود هم این نیست این پیشنهادی که آقای ناصر فرمودند تصور بکنم راه‌حلش این باشد که یک بار دیگر به نام ماده الحاقی این قانون این ماده را از طرف دولت تقاضا بکنند و شک ندارم که مجلس هم رأی خواهد داد.
رئیس- آقای دکتر دادفر به عنوان ماده الحاقی پیشنهادی تهیه کرده‌اند قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
پیشنهاد می‌کنم ماده زیر به عنوان ماده الحاقی به لایحه اضافه شود- دکتر دادفر
ماده ۱۲- ماده دوازدهم به استثنای تبصره‌های ۱ و ۳ و ۴ آن که به قوت خود باقی است به نحو زیر تغییر داده می‌شود.
الف- بهره درآمدهای حاصل از استفاده سرمایه از قبیل معاملات رهنی و بیع شرطی و استقراضی و بالجمله کلیه معاملات نزولی به هر عنوان از نظر مالیات بر درآمد حداقل صدی دوازده محسوب و بدون رعایت حداقل بخشودگی از مجموع آن تا دویست هزار ریال به نرخ ۱۵ درصد و از این مبلغ به بالا مطابق نرخ‌های مربوط به دویست هزار و یک ریال به بالا در ماده ۷ این صلاحیه مالیات وصول می‌شود نسبت به اسنادی که در دفاتر اسناد رسمی تنظیم می‌شود مالیات موقع تنظیم سند به وسیله صاحب دفتر وصول می‌گردد.
تبصره- بانک‌ها مکلفند از بروات و سفته‌هایی که به نمایندگی اشخاص وصول می‌نمایند مالیات مربوطه را در موقع منظور نمودن وجه به حساب مشتریان کسر و به اداره دارایی محل تحویل نماید.
وجوهی که به ترتیب فوق کسر می‌شود در حساب مالیاتی سال مربوط مؤدیان قابل احتساب می‌باشد ولی به هر حال وجوه مذکور قابل استرداد نیست.
ب- نرخ مالیات درآمد لاطار و شرط‌بندی و درآمدهای اتفاقی از هر قبیل که باشد به ترتیب فوق احتساب و وصول می‌شود.
ج- از کلیه نقل‌وانتقالات قطعی اموال غیرمنقول از قبیل املاک مزروعی و مستغلات و ساختمان و همچنین اراضی داخل و خارج شهر چهار درصد ارزش مورد معامله در موقع تنظیم سند وسیله صاحبان دفاتر اسناد رسمی از انتقال‌دهنده مالیات دریافت می‌گردد.
ارزش مورد معامله از نظر مالیات قیمتی است که به نحو منطقه‌ای (به استثنای املاک مزروعی که در هر حال قیمت مذکور در سند ملاک مالیات خواهد بود) از طرف کمیسیون مذکور در زیر تعیین می‌گردد:
در هر حوزه مالیاتی کمیسیونی به نام کمیسیون تقویم اموال غیرمنقول از نمایندگان دارایی انجمن شهر یا قائم‌مقام آن و اداره ثبت اسناد و بانک رهنی چنانچه بانک رهنی نباشد بانک ملی تشکیل و املاک واقع در آن حوزه را منطقه‌بندی و ارزش متوسط املاک هر منطقه را برای هر دو سال تعیین و آگهی می‌نماید.
مادام که ارزش منطقه‌ای اعلام نگردیده ارزش مذکور در سند ملاک مالیات است.
تبصره ۱- نقل‌وانتقالات مذکور در قانون مالیات بر ارث مصوب اسفند ماه ۱۳۳۵ مشمول این مالیات نمی‌باشد.
تبصره ۲- طرز کار کمیسیون تقویم و سایر مقررات مربوط به اجرای این ماده در آیین‌نامه تعیین خواهد شد.
رئیس- آقای دکتر دادفر توضیح‌تان را بدهید.
دکتر مشیر فاطمی- بنده یک تذکر می‌خواهم بدهم تذکرم این است که ماده ۱۲ را حذف کنند بنویسند ماده الحاقی.
دکتر دادفر- مشکلی که امروز پیش آمد در واقع می‌شود گفت یک مشکل آیین‌نامه‌ای بود به این ترتیب که پیشنهاد تجزیه یک پیشنهاد اصلاحی شد بند جیمی که آقای عمیدی‌نوری پیشنهاد کرده‌اند قائم‌مقام آن پیشنهاد سابق شد وقتی به تجزیه رأی گرفتند مجلس خود ماده را رد کرد به این ترتیب ماده ۱۲ از لایحه حذف شد پس برای این که اساس این لایحه مالیاتی ماده ۱۲ است و اگر ماده ۱۲ نباشد این لایحه به درد نمی‌خورد در نتیجه ماده ۱۲ سابق را که پیشنهاد کمیسیون محترم دارایی بوده است بنده به صورت ماده الحاقی پیشنهاد کردم تصور می‌کنم نظر آقایان هم بر این باشد.
رئیس- آقای دکتر مشیر فاطمی مخالفید بفرمایید.
دکتر مشیر فاطمی- بنده فقط نظرم این است که عبارت پیشنهاد جناب آقای دکتر دادفر اصلاح شود برای این که ماده ۱۲ از بین رفت بنویسند که ماده زیر به عنوان ماده الحاقیه اضافه شود. (دکتر دادفر- اصلاً اسم ماده ۱۲ نیست)
رئیس- آقای وزیر دارایی.
وزیر دارایی- با پیشنهاد آقای دکتر دادفر موافقم.
رئیس- رأی گرفته می‌شود به این پیشنهاد ماده الحاقی که قرائت شد آقایانی که موافقند قیام کنند (اغلب برخاستند) تصویب شد حالا کلیات آخر مطرح است آقای طباطبایی قمی.
طباطبایی‌قمی- بنده معتقدم هر قانونی را اگر مردم از آن استقبال نکنند و مطابق میل مردم نباشد آن قانون صحیح اجرا نمی‌شود بنده این عرایضی که می‌خواهم بکنم از نقطه‌نظر مخالف بودن با لایحه نیست لایحه تصویب شده است. در کلیات اول هم که بنده یک عرایضی عرض کردم، عرض کردم این قانون تصویب می‌شود حالا اگر عرایضی می‌کنم توجهی است که می‌خواهم به جناب آقای وزیر دارایی بدهم وضع وزارت دارایی جناب آقای وزیر دارایی تصور نفرمایید همیشه آقای ناصر در رأس وزارت دارایی هستند و اگر کسی شکایتی دارد و یک مأموری یک تخلفی کرد می‌آید به آقای ناصر عرض می‌کند و آقای ناصر توجه می‌کند این نیست قانون برای این که آقای ناصر وزیر دارایی است تصویب نمی‌شود قانون تصویب می‌شود برای این که دولت آن را اجرا کند چند روز قبل در خدمت مقام محترم ریاست بودیم چند نفر از نمایندگان اصناف آمدند.
بنده هم افتخار حضور داشتم، نشسته بودم، نمایندگان اصناف صحبت می‌کردند. امروز هم قرار بود که خدمت آقا برسند عرایضی کنند نمی‌دانم مذاکره‌ای کرده‌اند یا نه این که عرض می‌کنم می‌دانم که حالا دیگر تأثیر ندارد ولی رأی این است که یادداشت بفرمایید و به حرف مردم ترتیب اثر داده شود. آقایان اصناف می‌گفتند مطابق دفاتر وزارت دارایی کل مالیاتی که در سال اصناف داده‌اند یعنی طبق معدل سه ساله آنها اصناف یک میلیون و هفتصد هزار تومان مالیات داده‌اند بنده نمی‌دانم این قانونی که تصویب شده است درآمد چه قدر نسبت به قانون سابق اضافه می‌شود یعنی چه قدر بر درآمد سابق اضافه می‌کند صدی صد صدی پنجاه صدی سی من نمی‌دانم ولی آنچه گفت‌وگو و بحث می‌شد حتی خیال می‌کنم خود جنابعالی هم می‌فرمودید این صدی سی یا صدی چهل بر درآمد سابق اضافه می‌کند اصناف می‌گفتند یک میلیون و هفتصد هزار تومان مالیاتمان است، حاضریم این یک میلیون و هفتصد هزار تومان را بدون این که مأمورین مالیاتی به ما مراجعه کنند سه میلیون تحویل بدهیم تقریباً می‌شود صدی هشتاد ولی به شرط این که مأمورین سراغ ما نیایند و واقعاً خجالت‌آور بود که یک جمله‌ای گفتند که بنده اینجا عرض می‌کنم در حضور جناب آقای رئیس عرض کردند که اگر این عمل بشود ده میلیون فایده ماست می‌گفتند ما ده میلیون کمتر از پولی که داده‌ایم می‌دهیم. اینها یک جریاناتی است در چندی قبل یکی از وکلای دادگستری به من می‌گفت من یک خانه ساختم ده تا هم دکان ساختم می‌گفت سه تای این دکان‌ها را اجاره دادم هفت‌تایش خالی است از من مالیات خواستند نوشتم به اداره مالیات بر درآمد که دکاکین من خالی است بفرستید ببینند. بازرس آمده این دکاکین را دیده و آمده پیش من توی منزل من و گفته است دیده‌ام اینها خالی است گفتم تصدیق بکنید گفت تشریف بیاورید اداره گفتم چرا بیایم خودتان می‌بینید که دکان‌ها خالی است درش هم باز است مستأجر هم ندارد بیایم چه کنم؟ سه ماه تمام رفتم و آمدم و تصدیق به من ندادند که دکان‌ها خالی است سه تا بازرس آمدند و رفتند تصدیق ندادند چرا تصدیق ندادند؟ غیر از این که سوء‌نیت داشته‌اند نظر دیگری بوده است؟ آقا مردم را با این وضع گرفتار نکنید، با این وضع مالیات مأمورین مزاحمند مردم حاضرند به شما مالیات بدهند اما به شرطی که مأمورین اسباب زحمت نشوند یعنی مالیات حقوق‌شان را بدهند نه پنج برابر ده برابر رشوه بدهند. چند روز قبل یکی از تجار اهل خارج بود، صحبت مالیات شد من به او گفتم چرا مالیات نمی‌دهی گفت من هر وقت رفتم به ولایتم و دیدم جاده طوری است که فنرهای ماشین من نشکست و ماشین عیب نکرد می‌فهمم که این پول مالیاتی که می‌دهم خرجم می‌شود و من خودم می‌آورم می‌دهم ولی مادام که من مالیات می‌دهم و خرج من نمی‌شود چرا بدهم؟ حق هم دارد و بدانید جناب آقای وزیر دارایی قانون محال است درست بکند عمل باید درست کند عمل خوبی مأمورین و رعایت مأمورین از مردم و حفظ حیثیت مردم خرج کردن مالیات پول گرفتن از مردم و خرج کردن به راهش اینها مردم را درست می‌کند جنابعالی اگر قانونی بیاورید اینجا و صدی صد بگذرانید صدی هشتاد صدی نود بگذرانید محال است کار را درست بکنید کاری بکنید که مردم با رغبت مالیات بدهند کاری بکنید که مردم وقتی مأمورین را می‌بینند آن مأمورین را با آغوش باز بپذیرند آخر خدا می‌داند این که عرض می‌کنم والله اغراق نمی‌گویم والله مأمورین دارایی وقتی به مردم می‌رسند مثل این است که مأمورین یک مملکت دیگری هستند آمده‌اند با مردم مملکت دیگری به طور غلبه رفتار می‌کنند خوب آقای وزیر دارایی این قانون تصویب شد و به دست جنابعالی هم داده می‌شود حالا ببینم سال دیگر باز می‌گویند که این قانون را باید عوض کرد یا نمی‌گویند شما در قانون گذاشته‌اید شخص جنابعالی را عرض نمی‌کنم وزیر دارایی سابق قانونی گذرانیده و در آن قانون قید کرده است که این قانون برای پنج سال ملاک عمل است دو سال از آن نگذشته امروز جنابعالی آمده‌اید آن را از بین برده‌اید و یک قانون دیگری وضع کرده‌اید و آن وقت همین قانون را هم متکی کرده بودید به این که برای پنج سال باشد ولی خوشبختانه ۵ سال را حالا برداشته‌اید که بتوانید سال دیگر باز عوض کنید این عرایض بنده بود اینها را توجه کنید یک واکسی را بنده دیدم که یک ورقه پیش‌آگهی دستش بود هجده هزار تومان مالیات برای یک واکسی. حالا این واکسی توی دکانش که بروید خدای من شاهد است که ۵۰ تومان سرمایه‌اش نبود، میز و تخته و همه آنها ۵۰ تومان نمی‌شد، این آدم من نمی‌دانم چه قدر باید برود چه قدر زحمت بکشد و این ۱۸ هزار تومان را تا کی می‌شود پایین آورد؟ می‌شود صد تومانش کرد؟ تازه صد تومانش را ندارد از این نوع پیش‌آگهی‌ها یکی و دو تا و ده تا نیست هزاران از این پیش‌آگهی‌ها است باید مردم را رعایت کرد مواظبت کرد اینها را مراقبت بکنید، این هم قانون تصویب شد و امیدوارم انشاالله موفق بشوید ولی کاری کنید که مردم به شما اعتماد داشته باشند و راضی باشند شما مردم را از خودتان بدانید مردم هم شما را از خودشان بدانند.
رئیس- آقای فرود مخالفید؟ (فرود- بلی) آقای ارباب مخالفید (ارباب- بلی) آقای دکتر امین (دکتر امین- موافقم) بفرمایید.
دکتر امین- بنده تصور می‌کنم همه آقایان به قانون مالیات بر درآمد رأی داده‌اند روی علاقه‌ای که به مملکت دارند و می‌خواهند مملکت آباد شود و از هر قسمت فرهنگی راه بهداشتی و تصور می‌کنم هر فرد ایرانی علاقه‌مند است به مملکتش و نمایندگان هم که برگزیده ملت هستند علاقه‌مند هستند که درآمد مملکت تقویت شود و مالیات خوب وصول شود و خوب خرج شود و هر طبقه‌ای تاجر اصناف مالک صنعت‌گران هم حاضرند مالیات بدهند فقط خواستم تذکر بدهم اگر خرج این پول خرج این عایدات دولت مرتب باشد همان طوری که آقایان توضیح دادند من یقین دارم مردم با میل و رغبت بدون این که تماسی با مأمورین داشته باشند سر سال یا شش ماه مالیاتشان را می‌دهند یک مطلب کوچکی می‌خواستم عرض کنم آقای وزیر دارایی توجه کنید تماس مأمورین با مردم باید کم بشود تاجر می‌خواهد مالیات بدهد همان طوری که آقایان فرمودند حاضرند دو برابر هم بدهند طوری بفرمایید که تماس مأمورین وزارت دارایی کم شود البته مأمورین عالی‌رتبه و پاک زیادند و امروز هم رتبه ۹ زیاد است ولی متأسفانه یک عده‌ای هستند که مردم همیشه از آنها شاکی هستند باور بفرمایید در ولایات و شهرستان‌ها اغلب کسب و کارشان را ول می‌کنند برای خاطر عدم تماس با مأمورین برای این که با مأمورین تماس نگیرند برای این که با مأمورین سروکله نزنند بنده چند روز پیش دیدم که این معاملات روی زمین بیشتر از این جهت بوده است که مردم دکان‌شان را می‌بندند و می‌روند دنبال خرید زمین و بیشتر به علت این است که دچار مأمورین مالیات نشوند، بنده تأیید می‌کنم که مأمورین بسیار پاک و خوبی داریم الحمدالله جنابعالی مورد احترام و مورد علاقه همه آقایان هستید، در دستگاه وزارت دارایی اشخاص خوب هستند دستور بدهید که لطفاً خوب کار کنند و تمام مردم هم حاضر هستند که مالیاتشان را بدهند در خصوص پزشکان بنده دفاعی کردم و عرض کردم که آنها حاضرند مالیاتشان را بدهند البته احترام طبیب و احترام تیپ تحصیل‌کرده باید حفظ شود و خدای نکرده برای وصول
مالیات به او توهین نشود، طبقه تحصیل‌کرده هم جز این مملکت است در چند سال پیش که مالیات اطبا لغو شده بود بنده یادم می‌آید عده‌ای راضی نبودند می‌خواستند مالیات بدهند منتهی حرف در طرز وصولش بود می‌خواستند وصول طوری بشود که احترام طبقه اطبا را حفظ کند بنده می‌دانم آقایان خسته هستند و آخر مجلس است امیدوارم از این قانون خوب استفاده شود برای مملکت خوب اداره شود خوب وصول شود این مملکت انشاء‌الله آن طوری که همه آرزو داریم و همه می‌خواهیم مملکت‌مان آباد شود تحت سرپرستی شاهنشاه معظم مملکت آباد شود خوب خرج شود مردم هم راضی می‌شوند عمده جلب رضایت مردم است (احسنت).
رئیس- آقای فرود.
فرود- این لایحه تصویب شد و به صورت قانون درآمد عرایض بنده صورت تذکر دارد ولی استدعا دارم توجه بفرمایند در موقع افتتاح مجلس شورای ملی شخص اول مملکت اعلیحضرت همایونی فرمودند کار مردم به مردم واگذار شود معنی این فرمایش که از طرف دولت هم تأیید شد این است که مردم متمول بشوند به عقیده بنده ما رفته‌ایم در پی سیاست دولت را متمول کردن، این متد این سیستم اساساً با رژیم حکومتی سلطنتی مشروطه موافق نیست (صحیح است) در حکومت سلطنتی مشروطه مردم باید کار کنند آزاد باشند عایدات تحصیل کنند مالیات بدهند مخارج مملکت را بپردازند (احسنت) کمونیسم و کمونیست سیاستش خلاف این است می‌گوید بایستی ثروت به دست دولت باشد جمع شود و من کاری که لازم است بکنم بنده عرض کنم حضورتان جناب آقای وزیر دارایی در موقع وضع قوانین و لوایح در درجه اول باید نظر حفظ رژیم به نحو اصولی باشد و بایستی مردم را متمول کرد و مخارج مملکت را از آنها گرفت صحبت می‌شود در ممالک خارجه مثلاً در آمریکا این طور مالیات می‌دهند آقایان توجه بفرمایید این نفتی که امروز در مملکت شما استخراج می‌شود عایداتش مربوط به افراد نیست این را به من بدهید صدی هشتاد آن را به شما مالیات می‌دهم به جای ۵۲ درصد شما حتی قند و شکر فروشی می‌کنید مملکت ما در سال سیصد هزار تن احتیاج قند و شکرش است به موجب تحقیقی که بنده از جناب آقای وزیر گمرکات کرده‌ام سیصد هزار تن مصرف قند و شکر کیلویی یک ریال مخارجش است چرا شما نمی‌دهید دست مردم، از این راه ۲۴ میلیون تومان برای مخارج دولتی‌ها می‌گیرند به استثنای کرایه محل، چرا نمی‌دهید دست مردم به عرض اعلیحضرت رسانده‌اند که مردم سرمایه کافی برای اداره کردن آن ندارند پس این بانک‌ها برای چه تشکیل شده شما خودتان رئیس بانک بوده‌اید می‌دانید که برای این وارداتی که می‌شود الان مردم سرمایه کافی ندارند ولی بانک تسهیل فراهم می‌کند اعتبار می‌دهد پیش قسط می‌گیرد بقیه‌اش را به تدریج می‌گیرد اگر شما همان سیاستی را که در سایر کارهای وارداتی اعمال می‌کنید در مورد قند و شکر اعمال کنید نتیجه این می‌شود که ۲۴ میلیون تومان مخارج نمی‌کنید (یکی از نمایندگان- اشخاص می‌مانند) از اشخاص هم در جاهای دیگر که احتیاج دارند استفاده می‌کنند یا این که همین ۲۴ میلیون تومان را می‌دهند که گوشه‌ای را آباد کنند آن وقت شما ۲۴ میلیون تومان مخارج نمی‌کنید شما مالیات بر درآمد از این راه می‌گیرید بانک‌تان هم عایداتی می‌برد مگر حالا قند و شکر را کی می‌فروشد شما ۲۴ میلیون تومان خرج می‌کنید فقط سفارش می‌دهید قند و شکر را عطارها می‌فروشند برای چه این ۲۴ میلیون تومان را خرج می‌کنید همه‌اش بگیرید؟ آخر مخارج را هم کنترل کنید این کنترل مخارج لازم است راجع به اصناف جناب آقای دکتر پیرنیا پیشنهاد دادند جناب آقای طباطبایی توضیحاتی عرض کردند به عقیده بنده این پیشنهاد باید تصویب می‌شد.
رئیس- پیشنهاد آقای دکتر پیرنیا تصویب شده.
فرود- برای اصناف پیشنهادی دادند تصویب نشد.
رئیس- یک پیشنهادی تصویب شده من می‌بینم.
فرود- دکتر پیرنیا پیشنهادی فرمودند در مورد اصناف که رد شد ولی به عقیده بنده نفع وزارت دارایی در قبول این پیشنهاد بود بنده دلیل داشتم دلیلم این بود که اولاً آیین‌نامه این کار را در کمیسیون دارایی با حضور خودتان تصویب می‌کردند و ممکن بود دولت نظر خودش را آنجا اظهار بکند مطلب دیگر که خیلی حسابی است این است که می‌گویند به جای یک میلیون و هفتصد هزار ریال ما سه میلیون تومان مالیات می‌دهیم فقط تماس با مأموران نداشته باشیم این حرف خیلی حسابی است شما مالیات‌تان را وصول می‌کنید و آنها هم راحت می‌شوند و به عقیده بنده نظرتان هم تأمین می‌شد حالا که پیشنهاد تصویب نشد جنابعالی مخالفت کردید استدعا می‌کنم همان طوری که به بنده وعده دادید در موقع تصویب آیین‌نامه کاری کنید رعایت حال اصناف بشود اینها مردمان زحمت‌کشی هستند، خدا شاهد است در سخت‌ترین شرایط در این مملکت تنها عده‌ای که حاضر نشدند اینها را برای خیانت به مملکت آماده کنند همین طبقه اصناف بودند (صحیح است) (دکتر جهانشاهی- سایر طبقات هم بودند) ولی اگر خدای نکرده اصناف در آن روزهای تاریک به سایرین ملحق می‌شدند خیلی وضع وخیم می‌شد (صحیح است) بنده از تعداد اصناف مربوط به اطاق بازرگانی اطلاع ندارم ولی از تعداد اصناف با پروانه شهرداری اطلاع دارم هفتاد هزار پروانه داده‌اید اگر عایله‌شان را هم حساب بفرمایید نفری پنج نفر خیلی زیاد می‌شود استدعا می‌کنم حضرتعالی در این مورد توجه دقیق بفرمایند مطلبی که باز می‌خواهم عرض کنم کنترل مخارج است همان طوری که بنده در مجلس در چند جلسه پیش عرض کردم آقای وزیر دارایی این وظیفه جنابعالی است این مطلب را توجه بفرمایید که در مخارج کنترل بشود زیرا اطلاع بنده این است که دولت متوقع است از این قانون مالیات بر درآمد در حدود بیست میلیون تومان اضافه وصول کند و من معتقدم اگر در دقت و کنترل شدید در مخارج بشود خیلی بیش از اینها صرفه‌جویی خواهد شد استدعا می‌کنم توجه بفرمایید این مطالب بنده جنبه تذکر به دولت دارد جناب آقای وزیر دارایی با این که بنده بایستی به جای مخالف صحبت می‌کردم ولی منظور بنده عرض این تذکرات بود و تقاضا می‌کنم توجه بفرمایید (احسنت- احسنت).
رئیس- آقای اردلان.
اردلان- تذکرات آقایان نمایندگان محترم به عنوان مخالف البته اصولی است و قابل تردید نیست ولی بنده که به عنوان موافق صحبت می‌کنم عرض کنم این مربوط به اصل قانون مالیات بر درآمد نمی‌شود یعنی خیلی خوب است آقای وزیر دارایی حقیقتاً سعی بکنند مخارج کم شود بنده خودم از آنهایی هستم که مخالف مخارج زیادی در قسمت‌های مختلف هستم این مسلم است باید یک کاری کرد که مالیات صرف رفاه مردم بشود این اگر نباشد دولت معنی ندارد دولتی که فکرش از هر جهت به قدری که برای دولت امکان داده متوجه رفاه و آسایش مردم نباشد آن دولت را دولت نمی‌شود شناخت الان یک موضوعی برای ما مطرح است یعنی می‌گوییم اگر کسی پولی داد برای مخارج این مملکت باید او هم یک سهمی بدهد این هم گمان نمی‌کنم در مجلس شورای ملی مخالفی داشته باشد هم کسانی که خوشبختانه دارا هستند و هم کسانی که ندارند منتفع می‌شوند برای این که دادن مالیات مربوط به ثروت نیست این یک اصلی است در امور مالی گفته می‌شود آیا هر کس مالیاتی می‌دهد مصرفش را هم خودش معلوم کند گفته می‌شود نه گفته می‌شود این یک سوورنته ناسیونال است این یک حق عمومی است برای مملکت که به وسیله نمایندگان خودش تعیین می‌کند که برای مملکت چه احتیاجی داریم و این احتیاج را به چه ترتیب باید بین مردم تقسیم کرد مخصوصاً در کتاب‌های مالیه اسم می‌آورند و می‌گویند اگر بنا شود که مؤدی بگوید من این جور پول می‌دهم که آن طور مصرف شود موقعی که آلمان‌ها بر فرانسه استیلا داشتند فرانسوی می‌گفت من این قدر پول می‌دهم که فلان جا خرج می‌شود چون پول را خودم می‌دهم می‌گویم این قدر می‌دهم و این طور خرج شود نه آن قشون قوی بود می‌گفت این قدر از تو می‌گیرم و آن جوری که دلم می‌خواهد خرج می‌کنم هر شخصی خواه متمول خواه ندار نمایندگان مجلس حق دارند بگویند که مملکت این قدر احتیاج دارد و باید این قدر خرج شود بنابراین الان ما در موضوعی حرف می‌زنیم که عادلانه هست یعنی می‌گوییم مالیات را کسی بدهد که دارد البته باید بدهد این آقای وزیر دارایی تا موقعی که هستند بنده عادت ندارم که تملقی بگویم اگر خوب هستند برای خودشان خوب هستند اگر هم بد هستند برای خودشان هستند اما باید خوب باشند این آقای تقی‌زاده اینجا می‌گفت که ما عادت داریم که برای وزرای‌مان بگوییم که او آدم درستی است آدم وطن‌پرستی است این را توجیه کنید به فرانسه بگویید که آیا این را می‌شود گفت؟ می‌شود گفت که این آقا درست است وطن‌پرست است خوب وظیفه‌اش این است که باشد بنابراین با تأیید این که باید از خرج کم کنیم و باید سعی کرد که تماس مأمورین را با مردم کم کرد یک مثل کوچک می‌خواهم عرض کنم بنده والی کرمان بودم مرحوم داور وزیر دارایی بود خدا رحمتش کند جز مفاخر خودش به من یک تابلوی بزرگی نشان داد که در آن یک شرکت مرکزی در وسط بود و دویست تا شرکت‌های کوچک کوچک دور آن بود و می‌گفت مملکت را این جور اداره می‌کنیم گفتم آقا جسارت است کاری که الان بلشویک‌ها دارند می‌کنند شما به زور اعلیحضرت فقید می‌خواهید بکنید برای این که این کار را از مردم می‌گیرید چرا می‌خواهید همه مردم را نوکر دولت بکنید چه اهمیتی دارد که همه مردم نوکر دولت بشوند و کار را از دست مردم بگیرید به انحصار بدهید شرکت‌های کوچک گرد گرد کوچک باشد و یک مرکز برایش درست کنید ایشان به نظرشان خیلی قریب آمد حتی‌المقدور دولت باید سعی کند از این چیزهایی که برای خودش انحصار کرده به راه درست
به مردم واگذار کند، این واجب است اما حالا یک مالیاتی را اصولاً رأی دادیم امیدوارم به کلیاتش هم رأی بدهیم ختم مذاکرات بکنیم و برویم دنبال کارمان.
رئیس- آقای ارباب اجازه خواسته‌اند و دیگر کسی اجازه نخواسته است.
ارباب- به اندازه دو دقیقه بیشتر اجازه نمی‌خواهم چون مجلس خسته است و بیان بنده هم بر خستگی می‌افزاید این است که خلاصه عرض می‌کنم بنده خاطرم آمد که در یکی از شرفیابی‌های حضور اعلیحضرت همایونی با آن نظر مال‌اندیشی که دارند مخصوصاً فرمودند تا بیست سال دیگر جمعیت ایران می‌شود چهل میلیون و برای اینها خانه و مسکن می‌خواهیم و تا بیست سال دیگر هم این ساختمان‌های موجود کهنه و فرسوده می‌شود بنابراین آنچه حالا ساختمان داریم به جای آنها هم ساختمان لازم داریم، اما یکی از فرمایشات اعلیحضرت همایونی بود که هیچ وقت نمی‌شود فراموش کرد و از نظر عمران و جمعیتی که پیش‌بینی می‌شود به آقایان نمایندگان محترم تذکر فرمودند حالا از جناب آقای وزیر دارایی خواهش دارم مواظب باشید در اجرای این قانون که یکی از منویات اعلیحضرت همایونی که به عرض آقایان رساندم در عمل متوقف نماند دیگر این که در اجراییات اختیار دادسرا را به مأمورین وصول ندهید برای این که مفهوم قانون این است که مأمور وصول از طرف دادسرا یک ناظری داشته باشد که منحرف نشوند وقتی خود مأمور وصول نماینده دادسرا شد شقاوتش دو برابر می‌شود عرض دیگری ندارم.
رئیس- این قانون برای ابراز ملاحظات به مجلس سنا فرستاده می‌شود خواستم خاطر آقایان را مطلع کنم که فردا برای انتخاب کمیسیون‌هایی که اینجا قرائت می‌شود ساعت ۹ مجلس تشریف بیاورند و کمیسیون‌ها را انتخاب کنند (یکی از نمایندگان- ۵/۹ باشد) ساعت ۹ بیایید چون بیست تا کمیسیون هست تا ۵/۹ هم تأمل کنید اگر نیامدند شعب را تشکیل بدهید و انتخاب کنید.
رئیس- آقای وزیر دارایی.
وزیر دارایی- بنده وظیفه خودم می‌دانم از ریاست مجلس شورای ملی و اعضا محترم کمیسیون دارایی و نمایندگان محترم مجلس شورای ملی در گذراندن این لایحه سپاس‌گزاری کنم و مخصوصاً این که مراعات مصالح مردم و منافع دولت را کرده‌اند تشکر می‌کنم راجع به اصناف جناب آقای فرود یک مطلبی فرمودند که بنده ناگزیرم یک نکته‌ای اینجا حضور آقایان عرض کنم اگر حقیقتاً آقایان اصناف حاضرند که دو برابر آنچه در این سال به دولت داده‌اند خودشان بدهند بنده تعهد می‌کنم یک لایحه‌ای با قید سه فوریت تقدیم کنم (احسنت).
۷- قرائت اسامی هیئت رئیسه شعب
رئیس- صورت هیئت رئیسه شعب قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
مقام معظم ریاست محترم مجلس شورای ملی
شعب مقترعه ۲۲/۳/۳۷ ساعت ده صبح شنبه ۲۴/۳/۳۷ تشکیل و پس از انتخاب رئیس سنی هیئت رئیسه خود را به قرار ذیل تعیین نمودند:
شعبه اول- آقای خرازی رئیس.
آقایان دکتر وکیل. مهندس دهستانی. نواب. رئیس. آقای دیهیم مخبر. آقایان ساگینیان. مهندس فیروزمنشی.
شعبه دوم- آقای حکیمی رئیس. آقایان مهندس سلطانی. محمود ذوالفقاری‌نواب رئیس. آقای ابتهاج مخبر. آقای جلیلوند منشی.
شعبه سوم- آقای اسکندری رئیس. آقایان علامه وحیدی و استخرنواب رئیس. آقای محمدعلی مسعودی‌مخبر. آقای قوام سالار بهزادی منشی.
شعبه چهارم- آقای دولت‌آبادی رئیس. آقایان: مهدی ارباب و سراج حجازی نواب رئیس. آقای فضایلی مخبر. آقایان مهندس شیبانی. دکتر امیر ارسلان افشار منشی.
شعبه پنجم- آقای اردلان رئیس. آقایان بهادری و قبادیان نواب رئیس. آقای بزرگ‌ابراهیمی مخبر. آقایان: دکتر دیبا و دکتر فریدون افشار منشی.
شعبه ششم- آقای دولتشاهی رئیس. آقایان بوربور و فخر طباطبایی نواب رئیس. آقای رامبد مخبر. آقایان مرتضی حکمت و فولادوند منشی.
۸- تعیین موقع جلسه بعد- ختم جلسه
رئیس- جلسه ختم می‌شود جلسه آینده روز سه‌شنبه خواهد بود. فردا خواهش می‌کنم که کمیسیون‌ها را انتخاب کنید سر وقت هم تشریف بیاورید که بعد گله نفرمایید.
(مجلس یک ساعت و ربع بعد از ظهر ختم شد)
رئیس مجلس شورای ملی- رضا حکمت